Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1804

Zakboek voor Genees- en Heelmeesteren by het gerechtelyk schouwen van Lyken, door Dr. T.G.A. Roose, Hoogleeraar te Brunswyk. Uit het Hoogduitsch door C.M. Bugge van der Boge, Anatom. Chir. et Art. Obstetr. Lector Honor. enz. te Haarlem. Te Haarlem, by A. Loosjes Pz. In 8vo. Behalven het Voorbericht enz. 128 bladz.

Wy zouden vermeenen aan het verlicht oordeel van onze deskundige Leezeren te kort te doen, indien wy in het breede wilden uitweiden over het groot gewicht van dien byzonderen tak der Genees- en Heelkunde, welke de gerechtelyke Geneeskunde genoemd wordt; wy vertrouwen integendeel, dat men, zoo wel uit de beschouwing van den weezenlyken aart der zaak zelve, als door het geen eenigen onzer Vaderlandsche Artzen zedert korte jaaren zoo uitvoerig daaromtrent gezegd hebben, in den volsten zin overtuigd zal weezen van de uitgebreide belangrykheid derzelve in eene welgeordende Maatschappy; even zoo als men misschien niet zal aarzelen, om te erkennen, dat dit vak in ons Vaderland het minst bearbeid en men 'er aanmerkelyk in ten achteren is; - uit dien hoofde zal men ook de pooging van den Heer b. van der boge allerloffelykst vinden, om, door deeze welgelukte vertaaling van dit in het oorspronglyke reeds voor de tweedemaal uitgegeeven en veel verbeterd Zakboek, de uitbreiding van dit gewichtig leerstuk in ons Vaderland te helpen bevorderen, en onze Genees- en Heelkundigen, wel is waar op een gedeelte, doch tevens op een allerbelangrykst gedeelte van de Medicina Forensis, nader opmerkzaam te maaken; waartoe hy ook een Werkje gekozen heeft, dat, op zich zelve genomen, ongetwyfeld de algemeene goedkeuring zal wegdraagen. De doorkundige en der Maatschappye ongelukkig te vroeg ontrukte Prof. roose, die reeds in een byzonder Tydschrift zoo veele nuttige bydragen tot de gerechtelyke Geneeskunde geleverd heeft, had ten oogmerk, om in dit Zakboek, het welk

[p. 194]

in negen Afdeelingen gesplitst is, eene algemeene schets te geeven van al het geen by het gerechtelyk schouwen van een lyk in aanmerking komt, en is hierin over het geheel uitmuntend geslaagd: men vindt hier niet alleen het resultaat van het geen metzger, pyl, brinkman, fahner, loder en meer anderen daaromtrent aangetekend hebben; maar de waardige Schryver heeft ook een nuttig gebruik weeten te maaken van de nadere Ontleed-, Natuur- en Scheikundige ontdekkingen, waarvan men door het geheele Werkje de duidelykste blyken aantreft, doch inzonderheid in de agtste Afdeeling, in welke de regelen voorkomen, welke men heeft in acht te neemen by het onderzoek van persoonen, die door vergif zyn omgekomen; welke Afdeeling 's Mans aangewende moeite en uitgebreide kunde in het klaarste daglicht stelt, en ongetwyfeld met het grootste genoegen zal geleezen worden. Naardien dit alles echter op eene zeer beknopte wyze wordt voorgesteld, kunnen wy niet ontveinzen, dat wy, niettegenstaande ons gunstig oordeel over dit in zyn soort zeer fraai Werkje, nogthans in twyfel staan, of hetzelve wel geschikt is om aan het anderzins zoo pryzenswaardig oogmerk des Vertaalers in den volsten zin te kunnen voldoen. Wy erkennen gaarne, dat dit Zakboekje als een uitmuntend repertorium te beschouwen is, voor die geenen, welke zich dit byzonder leerstuk, of door een behoorlyk onderwys op eene Hoogeschool, of door het naarstig bestudeeren van de beste uitgewerkte Schriften, volkomen eigen gemaakt hebben, om alsdan in voorkomende gevallen al het te pas komende by eene schouwing in een kort bestek te kunnen overzien; voor zoodanigen echter, die geheel vreemdelingen in dit vak zyn, en die misschien ook in de overige Genees- en Heelkundige takken, waarvan de meesten met dit leerstuk over het geheel in een allernaauwst verband staan, geene reuzenstappen gedaan hebben, zal, vreezen wy, dit Zakboekje, in welk (volgens de zeer juiste aanmerking des Vertaalers in het Voorbericht) op elke bladzyde aanleiding tot nadenken gegeeven wordt, van weinig nut kunnen zyn. Te wenschen ware het intusschen, dat men dit zoo belangryk leerstuk in ons Gemeenebest meer recht liet wedervaaren, en 'er meerdere gelegenheid gegeeven wierdt, om 'er even zoo grondig en geregeld in te kunnen onderweezen worden, als omtrent de overige takken van Genees- en Heelkunde plaats

[p. 195]

heeft; ten minsten dat 'er zorg wierdt gedraagen, dat die geenen, welke in deeze en dergelyke gevallen tot een vraagbaak dienen, het aan hun geschonken vertrouwen volkomen verdienden, en men verzekerd was, dat zy de vereischte bekwaamheid hadden, om het noodig bericht te kunnen geeven, waartoe voorzeeker meer dan eene oppervlakkige kennis - eene uitgebreide kunde en diep doorzicht - gevorderd wordt.