Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1804

[p. 25]

Algemeen Zamenstel der Militaire pligten, kundigheden en dienstverrichtingen, &c. Door C.A. Geisweit van der Netten, Luitenant by het tweede Regiment Cavallerie, in dienst der Bataafsche Republiek. Te Groningen, by H. Eekhoff, H.Z., 1803. In gr. 8vo. 272 bl.

Het ontbreekt niet aan lieden, die waanen, dat een Officier der Cavallerie bekwaam is, alle de pligten van zynen post naar vereisch te vervullen, zo hy maar in staat is, behoorlyk te paard te ryden en de gewoone exercitien en evolutien der Ruiterye mede te doen, of te commandeeren, zonder van den, op de Cavallerie veelal aankomenden, Velddienst naauwkeurig onderricht te zyn, en nog veel minder, zonder eenige kennis te hebben aan de algemeene regelen der Tacticq en Krygskunde. Deeze lieden worden misleid door het algemeen vooroordeel, dat men in den Oorlog alles door ondervinding kan en moet leeren, zonder in aanmerking te neemen, dat men, zonder beschouwende kundigheden, voor geene waare ondervinding vatbaar is: kunnende men ten minsten, buiten dezelve, niet, dan met schade en schande, eene meerdere wysheid bekomen.

Een jong Officier der Cavallerie heeft zekerlyk meer te leeren dan een van het Voetvolk, dewyl men al veel tyd van nooden heeft, om alles te weeten, 't welk, tot het behandelen en beryden der paarden, vereischt wordt. Met dit alles is de kennis van de overige deelen der Krygskunde hem even onontbeerlyk, gelyk uit de gebeurtenissen van den zevenjaarigen, en van den nu laatst geëindigden Oorlog, inzonderheid gebleeken is.

Bezwaarlyk is het daarenboven voor Cadetten en jonge Officieren, het noodig onderricht te bekomen: zynde de meeste Militaire Werken voor hun te kostbaar, en by de meeste Corpsen niet aanwezig. Ook zyn dezelve te uitvoerig, en brengen den eerstbeginnenden in de war, omtrent dat geen, het welk hy eigenlyk moet doen en leeren; waardoor hy dikwyls zynen tyd en vlyt besteedt aan het bestudeeren van zaaken, die hem niet aangaan, en de kunde, aangaande dingen, die voor hem belangryk zyn, verwaarloost.

Deeze en dergelyke redenen hebben onzen Schryver bewoogen, de pen op het papier te zetten, en, ten dienste zyner Spitsbroederen, dit Werk zamen te stel-

[p. 26]

len, in het welk hy gepoogd heeft, van alle de pligten, kundigheden en diensten, die in de onderscheiden rangen gevorderd worden, een algemeen denkbeeld te geeven; terwyl hy alle mogelyke gevallen, in welke een Cavallerist komen kan, in eene systematische orde gerangschikt heeft, opdat men aanstonds de voorschriften, die men noodig heeft, zou kunnen vinden. Daar het oogmerk van den Schryver geweest is, alleen een Handboek der voornaamste hoofdzaaken te geeven, raadt hy de eenigzins gevorderden, dit Werkje met wit papier te doen doorschieten, om, by de minst uitgebreide stellingen, de waarneemingen aan te tekenen, die zy van anderen mogten hooren, of zich door leezen eigen maaken: ten welken einde, achter iedere Afdeeling, eenige der voornaamste Schryvers worden aangehaald, welke zy, met het grootste nut, kunnen gebruiken.

Daar dit Werkje voornaamelyk ten dienste van Cadets, Onder- en Subalterne Officieren, geschreeven is, heeft de Schryver zyne taak op de minst kostbaare wyze uitgevoerd. Zo veel wy de door hem voorgestelde en behandelde zaaken hebben kunnen nagaan, komt de uitvoering van zyn Plan ons uitmuntend voor, en ten vollen geschikt, om de eerstbeginnenden tot een behoorlyk Examen voor te bereiden, en hun verder de noodige kennis te bezorgen, om zich, in den Velddienst, naar behooren te gedraagen: terwyl Officieren van hooger vang en meer kundigheden van dit Stuk gebruik kunnen maaken, om hetzelve tot een grondslag te doen verstrekken, om volgens denzelven hunne denkbeelden te schikken en verder tot volkomenheid te brengen.

Om uit dit Werk iets, tot eene proeve van de manier van stellen en behandeling des Schryvers, over te neemen, hebben wy uitgekoozen zyne aanmerkingen over het beslaan der paarden. - ‘Een hoofddeel der kennis van de behandeling van paarden is die van het beslag, waarby waar te neemen is: 1.) Dat zulks op zyn tyd geschiedt, te weeten, alle 6 of 8 weeken, en dat, wanneer een yzer los geraakt, of te kort voor den voet wordt, men het verlegt, waar by de Vooryzers, indien zy nog goed zyn, achter komen.

2.) Dat het yzer naar den voet van het paard geschikt is, en wel past: hetzelve moet zo ligt als mogelyk, van goed taai yzer gesmeed, en de Kalkoenen eer breed, dan te hoog, wezen; de Nagels moeten taai

[p. 27]

van yzer, dun van lemmer zyn, en wel afgekneepen worden.

3.) By het beslaan zelve is in acht te neemen, dat men de voeten te vooren met Koemist moet inslaan, om ze zacht te maaken, - dat de oude yzers voorzichtig worden afgenomen, - dat de Smids de verzenen, by het afsteeken, niet te veel openen, en den voet zo veel doenlyk plat houden, neemende, met het veegmes, alleen het doode gedeelte weg, - dat zy, om het yzer te doen passen, het niet zo lang heet op den voet houden tot het past, waar door de gevaarlykste gevolgen ontstaan kunnen, - om dezelfde reden den Hoef niet te veel afraspen, en dus den voet naar den schoen, in plaats van den schoen naar den voet vervaardigen, waardoor de Wand der Voorhoef zyne noodige vastigheid verliest, en dikwyls Kwartiervoeten ontstaan.’