Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1803

[p. 737]

Zonderlinge ontmoeting, twee Engelsche reizigers, door South Wales en Monmouthshire trekkende, overgekomen.

(Uit Mr. barber's Tour throughout South Wales and Monmouthshire.)

Op eenen onstuimigen dag, een dag, zwanger van onrust en verlegenheid, verlieten wy Tenby, en trokken den Pembroke-weg langs over een reeks heuvelen, van waar wy uitgestrekte gezigten hadden over bykans geheel Pembrokeshire en een groot gedeelte des Kanaals van Bristol; dan een zwaar hangende lugt verdonkerde de schildery, en dreigde een hevig onweer.

Den grooten weg verlaatende, gingen wy af na de Zeekust, om de sombere overblyfzels van het Kasteel Manorbeer te bezigtigen, en vonden de Ruïne, juist zo gelegen als leland beschryft, woest tusschen twee kleine hoogten, wier rotzige voetstukken de woede der ongestuime zee verduuren. De sterkten draagen blyk van Normanschen bouwtrant: het verviel aan de Kroon onder de Regeering van hendrik den I: een gift van jacobus den I schonk het aan de bowens van Trelonge: van hun daalde het af in de Familie van pictoncastle; en in 't Jaar 1740 was het Kasteel de eigendom van Sir erasmus philips, Bart.

De zwaare toorens en nog hegte brokken van het Kasteel wyzen de oorspronglyke sterkte en veelbeduidenheid van 't zelve aan; doch thans is het beroofd van al den ouden luister en oorlogssterkte. Het maakt eene vertooning, zo wild en woest, dat het alle gemeenschap met Menschen schynt uit te sluiten: Gras hangt 'er allerwegen af; Distels groeijen 'er in menigte by de venstergaten; de Zeevogels vliegen door de Zaal, en Adders kruipen waar voorheen meenig een Krygsheld wandelde.

Uit de diepe overdenking, welke in onzen geest oprees by de beschouwing deezes droevigen overblyfzels van Leenmanlyke overheersching, werden wy vol schriks opgewekt door een fellen blixemstraal, gevolgd van een zwaaren donderslag, die, wedergekaatst in deeze ruïnen, allerschriklykst klonk. Het onweer werd geweldig, en scheen het oud gebouw op deszelfs fundamenten te schudden; eikenboomen vielen neder; de zee golfde geweldig; de opgeruide baaren verhieven zich, by de rotzen, waarop wy stonden, opklimmende. Een stortregen viel neder, en noodzaakte ons, eene schuilplaats te zoeken; de overblyfzels van een wentel-

[p. 738]

trap booden eene afdaaling aan tot een onderaardsch gedeelte des Kasteels, en wy traden in den duisteren ingang eens kelders; alles was geschikt om der verbeelding de naarste denkbeelden in te storten.

My dagt ik hoorde een stem; myn Vriend dagt het mede: wy luisterden; doch lachten welhaast over 't geen wy meenden te hooren; het was waarschynlyk het bulderend geluid des winds, het geraas der zee; maar de vogtige lugt van dit onderaardsche gat joeg ons eene koude op 't lyf, erger dan die door de natheid des regens veroorzaakt werd. - Wy keerden te rugge, toen eene herhaaling van het voorheen gehoord geluid ons deedt stilstaan. Wy luisterden, en hoorden onderscheiden meer dan één menschenstem: de woorden waren niet onderscheiden hoorbaar; doch de toon was barsch en dreigende. Alles was weder stil. Myn Vriend en ik zagen elkander aan; doch geen van beiden waagde het, zyne gedagten uit te brengen. Gissingen was geen gebrek aan. Was het eene bende dier barbaarsche menschen, welke wy gehoord hadden dat deeze kusten bewoonden, die, door valsche lichten op te steeken, den niets kwaads vermoedenden Zeeman op klippen en droogten lokken, dan het Wrak uitplunderen, en dikwerf het Scheepsvolk, wanneer het den eigendom wil verdeedigen, vermoorden? - Of was het een hoop Sluikhandelaars? Want men weet dat deezen niet zelden hunne goederen verbergen in onbezogte ruïnen en woeste plaatzen. Wy helden tot het laatste gevoelen over; doch haalden 'er weinig troost uit, bedenkende, dat zy de eerstgemelden naauwlyks in woestheid weeken, en dat, indien zy ons ontdekten, alles te vreezen stondt van de zugt, welke zy mogten hebben, om het geheim van hunne bergplaats tegen ontdekking te verdeedigen.

De aanmerkingen, welke wy maakten, werden afgebroken door een voortduurend geraas, en wy hoorden duidelyk, op een barschen toon, zeggen: ‘Let wel op, en wy zullen ze beiden hebben.’ - Wy zagen elkander op nieuw aan, doch zonder moedbetoon wederkeerig in 't gelaat te ontdekken. Stilletjes dreef ik den steeker uit myn stok; myn Vriend trok zyn zwaard: zo verre waren wy tegen een aanval toegerust. Alles werd weder stil, en wy waagden het, uit de diepte te komen, om iets te zien te krygen van de lieden, met welken wy te doen hadden, wanneer een heldere blixemstraal de geheele Ruïne verlichtte, en uit eene opening naby den grondslag zagen wy twee Mannen opkomen, de een gewapend met een Snaphaan, de andere met een Spaade. My dagt ik had nimmer twee knaapen gezien, die 'er zo moordenaaragtig uitzagen. Als door een instinct gedreeven, begaven wy ons weder in onze schuilplaats, egter niet zonder vreeze

[p. 739]

dat men ons gezien hadt. Doch onze aandoeningen laaten zich gemaklyker verbeelden dan beschryven, wanneer wy, slegts op den afstand van weinige voeten, een hunner hoorden zeggen: ‘Waarom bragt gy uw Snaphaan niet mede? Het zou my niet verwonderen, indien één hunner ontsnapte.’ - Hy kreeg daar op ten antwoord: ‘Maak u meester van den eenen, en ik verbind my om den anderen de harssens uit den kop te slaan.’

Nu ons verbeeldende het ergste te weeten, beslooten wy te voorschyn te treeden, om, indien mogelyk, een klein Dorp te bereiken, 't welk wy op geen grooten afstand gezien hadden; of, indien wy ontdekt wierden, ons van den man met den Snaphaan meester te maaken, eer hy kon schieten. - Wy sprongen beiden voor den dag, en hadden naauwlyks den grooten ingang bereikt, of de Snaphaan ging af; en op 't eigen oogenblik zag ik myn Vriend op de ruïnen uitgestrekt. - Zonder stilstaan, liep ik op den moordenaar aan, hoopende my van myn stok met eenen goeden uitslag te zullen kunnen bedienen, eer de Snaphaan weder gelaaden was. Toen ik onder het portaal was, sprong 'er een groote Vos te voorschyn, en ging voor my heen. Nu riep een luide stem: ‘Hebt gy in uw schot gemist?’ Met niet minder vreugde dan verwondering zag ik myn Vriend zyn zwaard agter my zwaaijen. Wy spraken geen enkel woord, maar drongen voort, en, schielyk een hoek omgaande, liepen wy rechtstreeks op de twee Mannen aan. Vreugde en verwondering twistten by ons om den voorrang - zy weeken van ons weg, en, hunne wapens vallen laatende, vlooden zy, met een luiden schreeuw, uit ons gezigt.

Zulk een bloohartig gedrag moge onbestaanbaar schynen met het wreed gedrag, waar van wy hun verdagt hielden: maar bloohartigheid en wreedheid gaan zomtyds gepaard. Alle de uitdrukkingen, welke wy van hun gehoord hadden, lieten niet toe te veronderstellen, dat zy geen oogmerk hadden om ons kwaad te doen. Wy raapten de Spaade en Snaphaan op, als zegetekens onzer overwinning; en, onze Paarden, die wy vastgebonden hadden, weder beklimmende, reeden wy na het naaste Dorp, of liever na twee of drie hutten. Onder den weg vernam ik van myn Vriend, dat hy, op 't hooren van het snaphaanschot zich omkeerende, gevallen was, door de glibberigheid der Ruïne.

Op onze nadering by het Dorp, kwamen mannen, vrouwen en kinderen te voorschyn. Men bemerkte ons niet, of een groote ontsteltenis rees 'er onder den zamengeschoolden hoop, in welker midden de twee Mannen, die voor ons weggevlugt waren, stonden. Dan, ons gansch bedaarde voorkomen, en de meerderheid in aantal by de Dorpelingen, baarde een bedaard gesprek, waar uit duidlyk bleek, dat 'er een dubbel misver-

[p. 740]

stand hadt plaats gegreepen. De Mannen, die wy uit alles verondersteld hadden moordenaars te weezen, waren twee jonge braave Boerenjongens, die de voetstappen nagespeurd hadden van twee bekende dieven, welke, zints eenigen tyd, deeze geheele streek in onrust hielden - een paar Vossen, die de wyk namen in de ruïnen van het Kasteel. Dit berigt gaf volkomene opheldering aan de uitdrukkingen, door ons gehoord, en wy schaamden ons over onze misduiding: die Mannen kwamen by ons in misverstand niet agteraan; zy hadden ons, ter oorzaake van onze schielyke verschyning, voor Geesten of Duivels gehouden. - De Snaphaan en Spaade werden nu wedergegeeven; en, in stede van eene bloedige of doodlyke ontmoeting, greep 'er eene wederzydsche uitwisseling van goede wenschen plaats, toen wy de Dorpelingen verlieten om de reis voort te zetten.