Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1801

Definitie van de waare politie of staatkunde.

De Staatkunde is eigenlyk eene weetenschap om de Volken wel te regeeren, hen gelukkig te maaken binnen-, en te doen eerbiedigen buiten 's Lands. Natuurlyk verdeelt dezelve zich in twee deelen; in eene inwendige en eene uitwendige Staatkunde, (Politique interieure & exterieure.) De eerste moet aan de tweede tot een grondslag dienen; want zy heeft betrekking op alles, wat het geluk en het vermogen van een Staat bevorderen kan: als Wetten, Zeden, Gewoonten, Vooroordeelen, Volksgeest, uitoeffening van het Recht, Policie, Bevolking, Landbouw, Koophandel, Inkomsten der Natie, Uitgaven van het Gouvernement, Belastingen, en aanwending van de voortbrengselen van het Land. Al deeze voorwerpen moet zy met een schrander oog en diep inzien overweegen, dezelve in hun geheel overzien, om de algemeene betrekkingen, en den invloed, welken het een op het ander heeft, te begrypen. Vervolgens moet zy dezelve meer van naby bezien, om ze in alle byzonderheden gade te slaan. Zy moet zich nimmer met de eene zaak, met uitsluiting van de andere, bezig houden; want het geen den eenen tak te veel of te sterk doet bloeijen, put niet zelden nabuurige of meer verwyderde takken uit, of doet dezelve kwynen. In één woord, de inwendige Staatkunde moet eene grondige kennis hebben van al de deelen van het bewind, om dezelve gelykelyk en als in eene lyn aan te voeren: ten dien einde moet zy een algemeen ontwerp vormen, hetzelve onophoudelyk onder het oog

[p. 663]

hebben, om de werkingen te bepaalen, die dat ontwerp vordert, en de gevolgen gade te slaan, om te zien of alles uitloopt tot bevordering en bereiking van het algemeene plan. - De tweede, of uitwendige Staatkunde, overweegt de magt en het aanzien, welke de Staat door deeze aangewende middelen buiten 's lands kan verkrygen, ten einde zy daarop haate grondstellingen bouwe. Haare zaak is het, om alle de betrekkingen, van welk een aart ook, te kennen, welke haare Natie aan andere Volken verbinden; - om de schynbaare, doch bedrieglyke belangen, te onderscheiden van de weezenlyke; - de verbindtenissen, die alleen van korten daur, en zonder vrugt zyn, af te zonderen van die nuttige en duurzaame, welke de plaatzelyke ligging der Landen, of de wederzydsche belangen van de zich verbindende Mogendheden, opleveren. Zy behoort de Krygsmagt te Land en ter Zee te berekenen, die de Staat noodig heeft, om zich by deszelfs Nabuuren te doen eerbiedigen, en zyne onderhandelingen klem en gewigt by te zetten; - vervolgens de Krygsmagt op zulk een voet te brengen, dat dezelve evenredig is met de genie en het vermogen der Natie; want indien dezelve deeze te boven gaat, wordt de Staat uitgeput, en zet denzelven alleen een ingebeelde, kortstondige en zelfsverdervende magt by. Haare zaak is het, om onder het Krygsvolk te Water en te Lande de beste geest (esprit) van eer, den grootsten moed, de noodige kundigheden en de beste krygstucht in te boezemen. Dan heeft men minder volk noodig; en deeze vermindering is eene weezenlyke verligting voor de inwooners. Het is niet ongemakkelyk, onoverwinnelyke Vlooten en Legers te hebben in een Staat, die wel geregeerd wordt, waar de ingezetenen burgers zyn, die het bewind lief hebben, hun Vaderland en den roem beminnen, en geen arbeid of moeijelyke onderneemingen ontzien.

K.