Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1801

[p. 361]

Genoegens van het landleeven.

Niet lang geleeden leide ik een bezoek af by eenen Vriend, die, voor eenigen tyd, de woelingen der waereld was ontweeken, ter genietinge van de zoetigheden des Landleevens, in een der aangenaamste oorden van ons Gemeenebest. Zyn huis ligt op eenen eenigzins verheevenen grond, van waar men een alleraangenaamst uitzigt heeft. Langs de buitenzyde van zynen tuin, die in eenen hem byzonder eigen, doch met de natuur volmaakt overeenkomstigen smaak, is aangelegd, loopt een beekje, 't welk, door de effenheid zyner oppervlakte en door de helderheid des waters, de aandagtige opmerking trekt. Ondanks deeze gunstige ligging, zyn zommigen van begrip, dat de frischheid der lucht, de schoonheid van den omliggenden oord en de stilte der eenzaamheid, het gebrek aan eene nabuurschap in geenen deele kan vergoeden. Want, om de waarheid te zeggen, binnen den omtrek van een half uur gaans van myns vriends eenzaame Landhoeve ontmoet men geen enkel huis, uitgezonderd eenige geringe hutten, die van werklieden bewoond worden.

Schoon ik, even als veele andere bezoekers, geduurende de eerste dagen myns verblyfs, weinig smaaks vond in de afgelegene eenzaamheid van myns vriends wooninge, naadat ik, evenwel, eenigen tyd by hem vertoefd, en de kalme redelyke vermaaken van wysgeerige bedaardheid had gesmaakt, wierd ik, tot dweepens toe, verzot op het afgezonderd leeven eens Kluizenaars. Intusschen moet ik hier aanmerken, dat myn vriend eenige hoedanigheden bezit, om de eenzaamheid aangenaam te maaken, van onvermydelyke noodzaaklykheid. Hy bezit eene natuurlyke zagtheid van karakter, een verfynden smaak in Letterkunde en Muziek, en schept vermaak in de gewoone bezigheden van het land. Doch hoewel hy het grootste gedeelte van zynen tyd verdeelt tusschen zyne boekoeffeningen, zyn speeltuig, zyne honden en paarden, nimmer, egter, is hy zoo gelukkig als in de verkeering met eenen vriend, wiens karakter en gevoelens met de zyne overeenstemmen.

Ik moet niet vergeeten, hier nevens te voegen, dat hem tot geene geringe bron van vermaak verstrekt zyne bedrevenheid in de Kruidkunde en in de Natuurlyke Wysbegeerte, op de kennis van welke hy, in vroegere jaaren, zich hadt toegelegd. Zyne bedrevenheid in deeze weetenschappen stelt hem in staat tot het maaken van aanmerkelyke verbeteringen in de beplanting van zynen tuin, alwaar bykans ieder plant, welke

[p. 362]

zeldzaam, nuttig of fraai mag heeten, tot den hoogsten trap van volkomenheid gebragt is.

Uit myns vriends afgezonderde leevenswyze mogt, veelligt, iemant afleiden, dat hy van 't geen 'er in de waereld omgaat geheel onkundig is. Integendeel is hy aangaande het nieuws van den dag volmaakt onderricht; de beste Nieuwspapieren worden hem telkens toegezonden; iedereen erkent, dat zyne aanmerkingen op den smaak, de zeden en de staatkunde van den tegenwoordigen tyd, volkomen steek kunnen houden. Altyd hebben zyne aanmerkingen dit byzonders, ontstaande, veelligt, uit zyne verwydering van strydige aanhangen, dat zy eenen reuk hebben van die onpartydigheid en openhartigheid, welke van los te zyn van ingewikkelde gehegtheid en van blinde dweepery het bestendig gevolg is.

Het groot nadeel der Eenzaamheid is, dat de Reden, by mangel aan oeffeninge, zwak wordt, terwyl de kragten der Verbeeldinge, door tewerkstelling van dezelve, versterkt worden. De zombere denkbeelden van Pauslyk bygeloof wierden uit de Kloostercellen ontleend. Dweepery en bygeloof, zwaarmoedigheid en wanhoop, namen telkens hunnen oorsprong in het Hol en in het Klooster. Gelukkig in eenen geest, met denkbeelden van allerleien aart ryklyk gestoffeerd, is myn vriend nooit om eene gelegenheid verlegen tot het te werk stellen van de vermogens zyner Reden, en kan hy, ten allen tyde, zyne Verbeelding van de akeligheden der zwaarmoedigheid aftrekken, door de bekoorlyke bezigheden van letterkundig onderzoek.

Dringende bezigheden noodzaakten my een bezoek te bekorten, welk ik gaarne langer wenschte gerekt te hebben. Ik keerde terug in de woelingen eener bedryfvolle waereld, onder het voeden van de streelende verwagtinge, dat eenmaal de tyd zal daargesteld worden, die my zal in staat stellen om den avondstond myns leevens te slyten in eene kalme afzondering, gelyk aan die van mynen vriend, alwaar niets, dan de tegenwoordigheid eens vriends, dierbaar aan myn hart, aan myn geluk zal ontbreeken.

T.