Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1801

[p. 481]

Onderzoek naar de oorzaaken en uitwerkselen der Variolae Vaccinae, eene ziekte, in de Westelyke gedeelten van Engeland ontdekt, voornaamlyk in het Graafschap Gloucester, en aldaar bekend onder den naam van Koepokken; door Edw. Jenner, Med. Doct. enz. In het Nederduitsch vertaald en met een Byvoegsel vermeerderd, door L. Davids, Med. Doct. te Rotterdam. Met Plaaten. Te Haarlem, by A. Loosjes Pz. 1801. In gr. 8vo. 100 bl.

Daar de voornaame inhoud van het Werkje van den Heer jenner, over de Koepokken, onzen Landgenooten genoegzaam bekend is, uit de menigvuldige geschriften, van tyd tot tyd over deeze stoffe in 't licht gegeeven, zullen wy ons thans alleenlyk bepaalen tot het belangryk Byvoegzel van den Heer davids. Deeze Geneesheer, aangespoord door de gunstige, van alle kanten inkomende, berichten, aangaande de inenting der Koepokken, begaf zich, in het voorleden jaar, om de zaak van naby te kunnen onderzoeken, naar Parys, alwaar deeze konstbewerking toen ter tyd op een getal van 150 persoonen, onder het opzicht van eenige kundige, geheel onpartydige mannen, wierd in 't werk gesteld.

De te Parys waargenomene uitkomsten waren allergunstigst voor de nieuwe manier van inenten; terwyl van andere Plaatzen geen minder voordeelige berichten inkwamen. ‘Terwyl,’ zegt de Heer davids, ‘Dr. aubert zyne hartelyke poogingen dus zag bekroonen, was Dr. odier, te Genéve, niet minder geslaagd; zo dat men by 600 Kinderen, ingeënt met de Vaccine, de goedaartigheid der ziekte, haar geregelden afloop, haar min besmettelyken aart, en de afweezigheid van gevaarlyke ziekten, welke daar op volgen, zo gestadig had waargenomen. Hierby kwam eene aanmerkelyke toevalligheid: 'er ontstond, naamelyk, te Genéve, eene zeer vernielende Epidemie van Pokken, waar van reeds 150 Kinderen het slagtoffer waren geworden; hier bleeven alle de gevaccineerde kinderen geheel vry. Even zo gelukkig slaagden Dr. novel te Boulogne sur mer, en het Geneeskundig Comité te Rheims: berekenende men

[p. 482]

toen, dat het getal der gevaccineerden in Engeland, Weenen, Genéve, Parys, Rheims, Boulogne, enz. op 80,000 beliep.’

De Heer davids, naar Rotterdam terug gekeerd, ontving eerlang versche Koepokstoffe, zo uit Frankryk, als uit Engeland van Dr. jenner zelven, die hem teffens berichtte, dat het getal der Gevaccineerden in Engeland toen (den 3 Sept. 1800) reeds berekend wierd op een getal van 50,000 zielen, waarvan een derde gedeelte aan alle mogelyke besmettingen der Natuurlyke Pokken was blootgesteld geweest, zonder de minste vatbaarheid voor dezelve te toonen. Zulke voordeelige waarneemingen deeden hem het besluit neemen, om ook deeze Konstbewerking te Rotterdam in 't werk te stellen, waarin hy door zyne Konstgenooten trouwhartig wierd bygestaan. 'Er wierd in 't geheel een getal van ongeveer 3000 persoonen aldaar ingeënt, 't geen aanleiding gaf tot veelerleye waarneemingen, welke hy voorneemens is, in 't vervolg, aan 't Publiek mede te deelen; terwyl hy zich in dit Stukje alleen bepaalt tot 350 persoonen, zo door hem, als door eenigen zyner Konstgenooten, ingeënt, omtrent welken hy een voorloopig Rapport aan den Agent van Nationaale Opvoeding had ingeleverd; zynde hier, de in dat stuk opgetekende waarneemingen, aan het Publiek bekend gemaakt. Dezelve alhier mede te deelen, zou ons verre buiten ons bestek voeren: waarom wy alleen de dertiende, om haaren zonderlingen inhoud, zullen afschryven.

‘Kan de Vaccine de natuurlyke besmetting goedaartig maaken? Een Meisje, 't welk, met veele andere, de woede der Kinderpokken, op het Eiland Goerée, te Oudorp, enz. trachtte te ontvluchten, kreeg, eenige dagen na de inënting van de Vaccine, de natuurlyke besmetting. De huid was bezaaid met opkomende pokjens, terwyl ook alle andere tekenen eene zamenvloeijende zoort deeden voorspellen. In dit geval nu wierden dezelve uitëenstaande (discretae), naar maate de Vaccine opkwam, en haare tydperken geregeld doorliep. Dit trok myne aandagt, te meer, daar ik een Jongeling had gevaccineerd, die, na de vatting, met zyn vader naar buiten vertrok: te huis komende, vond de laatste zyne drie overige kinderen met de beginzelen der natuurlyke pokken: willende

[p. 483]

de uitwerking der Vaccine op dezelve beproeven, liet hy twee zyner kinderen dezelve inënten, die dan ook de natuurlyke pokken vry goedaartig doorstonden. Een kind, echter, onderging deeze konstbewerking niet, en stierf aan de gevolgen der besmetting. Men liet den gevaccineerden Jongeling vryelyk met de andere kinderen omgaan, zonder eenige tekenen van aandoening.’

Op de waarneemingen, door de Rotterdamsche Geneesheeren zelven genomen, laat de Schryver een aantal berichten volgen, uit verschillende oorden der Republiek, die alle, in grooten getale, de onschadelykheid der Vaccine, en haar vermogen om de menschen voor de natuurlyke Pokjes onvatbaar te maaken, bevestigen. Volgens des Schryvers verzekering, is deeze konstbewerking in Amsterdam ook gunstig geslaagd, by die weinigen, aan welken zy is in 't werk gesteld; doch schynt aldaar door het Geneeskundig Toevoorzicht niet begunstigd te worden. Hoe het hiermede gelegen zy, en of de Leden van dat Collegie, anderzins mannen van verdiensten, zich tegen de Vaccinatie hebben laaten ophitzen (gelyk de Heer davids zich op bl. 27 uitdrukt), zulks laaten wy op zyne plaats. Ondertusschen meenen wy omtrent deeze zaak te moeten aanmerken, dat Geneesheeren, die, door eene uitgebreide Praktyk, een grooten invloed hebben op den Burgerstaat, indien het welzyn des menschdoms hun waarlyk ter harte gaat, in een stuk als dit, niet behoorden stil te zitten, noch het by beschouwende beoordeelingen en redeneeringen, die hier niets ter zaake doen, te laaten berusten. Mogelyk zal iemand zeggen: de Inenting der natuurlyke Pokjes heeft meer dan tachtig jaaren moeten zukkelen, om een algemeen crediet te verkrygen; en wil men nu op ééns, op het getuigenis van weinigen, de Vaccinatie alomme doen goedkeuren? Wy antwoorden hierop, dat de halstarrigheid, waarmede veele voornaame Geneesheeren zich tegen de Inenting der Pokjes verzet hebben, hunner nagedagtenis weinig eere aandoet; en dat veele duizenden van menschen ontydig zyn omgekomen, of deerlyk verminkt, alleen door het gevolg hunner vooroordeelen en trotschheid. Voorts, dat het geval van de Inenting der natuurlyke Pokjes en der Vaccinatie in het geheel niet van denzelfden aard is. By de gewoone Inenting, men moge dezelve zo voor-

[p. 484]

deelig afschilderen als men wil, wordt toch één van de honderd, zo hy al in het leven blyft, deerlyk geschonden, of houdt lastige en onherstelbaare toevallen over; terwyl, by de Vaccinatie, onder de tienduizend naauwelyks één ernstig ziek wordt of omkomt. Eindelyk kunnen de ingeënte Kinderpokjes ons alleen beschutten tegen den aanval der natuurlyke; terwyl de Vaccinatie, indien alles, wat men ten opzichte derzelve tot hier toe heeft waargenomen, nader wordt bevestigd, de geheele uitroeijing der Kinderziekte zou kunnen te weeg brengen.

De waarneemingen van den Heer jenner worden door vier zeer fraai uitgevoerde afgezette Plaaten opgehelderd. Doch men heeft vergeeten, dezelve behoorlyk te nummeren; 't welk het stellen derzelve op de rechte plaatzen, voor de boekbinders, zeer ongemakkelyk maakt; vooral, daar het Werkje van den Heer jenner en het Byvoegzel afzonderlyk gepagineerd zyn, en dus een onkundige niet eens, zonder het geheele Werk te leezen, kan weeten, of de Plaaten tot het Werkje van jenner, dan wel tot het Byvoegzel, behooren.