Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1801

Het Huwelyk naar de Mode. Blyspel, in één Bedryf. Te Am. steldam, by P.J. Uylenbroek, 1800. In 8vo. 58 bl.

Ieder drukt zyn denkbeeld op ene hem eigene wyze uit. Dit stukje, zo spreekt de Burger h. tollens, c.z., bestaat gedeeltelyk uit overgenomen gesprekken van molieres mariage forcé; het is echter geen vertaling van hetzelve Geheele tooneelen van moliere zyn in dit stukje weggelaten, en geheel anderen ontworpen; sommige tooneelen zyn eenigszins veranderd door het inlassen en uitlaten van eenige uitdrukkingen; en eindelyk is aan dit stukje een geheel andere wending gegeven. Wy zouden ons korter hebben uitgedrukt, op deze wys: Dit Stukje is weinig meer dan ene Vertaling van moliere's Mariage forcé. Wy hebben 'er hier en daar nog wat bygevoegd, en hetgeen wy veränderd hebben is maar van weinig belang. Ieder, die het oorsprongelyke vergelykt, zal ons toch toegeven, dat dit de mening wezen moet.

Een man, reeds over de vyftig, verlieft op ene piep jonge Coquette, die hem gaarne neemt, maar haren jongen minnaar toch ook aanhouden wil. Vóór dat het huwlyk evenwel vol-

[p. 80]

trokken wordt, komt hy tot naardenken, en wil zyn woord terug nemen; maar nu komt de broeder van het meisje in 't spel, en het wordt vechten of trouwen; waarop de oude dan maar het laatste kiest. Moliere's plan, en moliere's eigene woorden: alleen is hier de broeder toch een blodaart in zyn hart, en by moliere blykt dit zo niet. Het raadplegen van den ouden met zynen vriend en met zyne hooggeleerde buren komt hier op dezelfde wys, als by moliere, voor; alleen hier heeft de Burger tollens de gesprekken wat gerekt: daarentegen schynt het hem met bevallen te hebben, dat de aanstaande bruidegom zich nog eens uit de hand goed geluk liet zeggen; althands dit toneeltje liet hy weg. En wat die gehele andere wending, welke hy aan zyn Stukje gaf, betreft; zo dra de man het huwlyk boven den degen kiest, is het Stuk by moliere uit; maar hier is de jonge minnaar nu ook tegenwoordig; de bruidegom verzoekt nu de bruid, hem den zak te geven; dan, in tegenwoordigheid van haren vader zelven, zegt zy hem ongeveinsd: het is thands de smaak, dat ene vrouw een man en een minnaar heeft; en ik trouw u alleen, om dat ik u niet bemin; en ik trouw mynheer niet, alleen om dat ik hem zeer lief heb. Naturelyk wil de man nu nog eens terug; maar de broeder biedt hem nu ook nog eens de degens aan, en daarop vindt hy dan ook dat het ene loffelyke mode is.

Wy voor ons konden by moliere's geestig Stuk die byvoegsels wel ontberen; doch de smaken zyn verschillende. Genoeg: men kan toch niet zeggen, dat tollens het Stuk verminkt en bedorven heeft; en wy zyn dan nu door hem gerust gesteld, indien de voorraad, van Toneelstukken om te vertalen, eens mogt uitgeput raken, wy behoeven daarom geen gebrek te lyden; de weg is ons nu gewezen: men neme dan, in zynen smaak, gesprekken over, uit moliere of anderen, en voege 'er zo hier en daar wat by: 'er is toch niets nieuws onder de zon.

Het toneel is op straat: myn dochter! zegt de vader, ontfang uwen echtgenoot van myne hand; en gy, heer schoonzoon! ontfang uwe gade. Ene verloving op straat; dit zal waarschynelyk ook ene verloving naar de mode zyn.