| |
| |
| |
Lierzang, aen myne landgenoten,
ter opwekking tot milddadigheid, in den tegenwoordigen nood der armen.
Wendt, neêrgebogen Landgenoten!
Die eigen leed aen 't harte knaegt,
De looden zorg, voor uwe Loten,
Op de afgematte schouders draegt,
Een oogenblik uw treurige oogen,
Met warm gevoel van mededogen,
Van uwen eigen rampspoed af,
En richt die, met ontroering', henen,
Waer de Armen bloed en tranen weenen,
En prooijen worden van het graf;
Waer 't naer Gebrek zyn dorre schreden
Zet in de woning, waer de Deugd,
In haren kleenen kring te vreden,
Weleer zich streelde met de vreugd;
Die vreugd, die 't hemelsch mededeelen
In 't open - teeder hart' kan telen,
Aen wien de Menschenmin behaegt;
Die God, in liefde en teederheden,
Van verre, zelfs poogt na te treden,
En dus het beeld der Godheid draegt!
Wendt uwe natbekreten oogen
Ginds, waer de dolle honger woedt,
De wanhoop, door haer wreed vermogen,
Den mensch zyn aenzyn vloeken doet;
Waer naekte en uitgeteerde Telgen,
Voor voedzel, heete tranen zwelgen,
Zich wringen om der oudren kniên;
Slechts om één kruimpje broods hun smeeken;
Maer zich, het steenen hart moet breken!)
Wanhoopende, afgewezen zien!
| |
| |
Ziet hier die kwynende Gestichten,
Waer, eertyds, lagchende Overvloed
De volle tafels aen kon richten,
Waer 't Weesken werd gekleed - gevoed.
Hier zelfs treedt thans 't Gebrek u tegen;
Hier is de, voormaels, ryke zegen
Verwisseld met den hoogsten nood!
Hier missen zelfs der Weezen Vadren
(Wien stolt het bloed niet in zyne aedren?)
Voor 't schaemle Weesken 't schrale brood!
Het lagchend blosje, dat op 't wezen
Der ouderlooze prille Jeugd,
In blyder dagen, was te lezen,
Als 't merk van schuldelooze vreugd,
Is weggeschreid - verbleekt - verdwenen.
De zon des heils heeft uitgeschenen;
Dit voelt het nog onnoozel Kind;
't Deelt in uw lot, ô Landgenoten!
Daer 't zelfs de handen ziet gesloten
Van d'eertyds milden Menschenvrind!
Indien de ziel, in hooger kringen,
Van 't log - 't ontbindbaer stof ontboeid,
Nog voor haer aerdsche Lievelingen,
Voor 't Kroost van hare liefde gloeit;
Dan wordt, in 't ryk der zaligheden,
Der oudren teeder hart bestreden,
Daer zy hun Weeskens lyden zien,
Die men, by hunne jongste snikken,
In hunne foltrendste oogenblikken,
Uw Liefde, stervende, aen zag biên!
Het Weesken, van wiens jeugdige oogen
Uw eertyds altoos milde hand
De droeve tranen wist te droogen,
Door liefderyken onderstand,
Voelt nu eerst wat het zegt, by 't sterven
Der Oudren, hulp en Brood te derven;
Voelt wat het zegt, in dees woestyn,
In donkre - treurige Oorlogsdagen,
Der zorg van vreemden opgedragen,
Een vroeg verlaten Wees te zyn!
| |
| |
Wendt, eertyds bloeiende Bataven!
Beroemd door uw milddadigheid,
Die u, in 't hart van alle Braven,
Een eeuwige Eerzuil heeft bereid,
Wendt, kan die Eer u nog bekoren,
Uw open hart - uw luistrende ooren
Naer de Armoede, in haer' veegen staet;
Daer, waer zy, met haer liefdepanden,
Haer dorre blaeuw gewrongen handen,
Wanhoopend, naer den Hemel slaet!
Het kleene deel, dat ge, uit de rampen,
Tot heden, nog gewoekerd hebt,
Waerdoor Gy, in het foltrend kampen
Met Neêrlands lot, nog adem schept,
Deelt dit met uw Natuurgenoten,
Met arme en ouderlooze Loten,
Die, aen het naer Gebrek gewyd,
Zich, in hun nooden, tot u keeren,
En u, voor 't oog van God, bezweren,
Wat Gy aen hen verschuldigd zyt!
Zegt niet, dat eigen onvermogen
De neiging van uw hart verdrukt;
Dat ge onder last by last gebogen,
Reeds zelf voor 't woên der rampen bukt;
ô Neen: 't moet edle zielen streelen,
Van weinig, ryklyk meê te deelen;
Behoefte zelfs ontslaet u niet;
Ook deze kan nog blyven geven,
Zoo lang haer, in dit zorglyk leven,
Een bete broods nog overschiet!
En Gy, die, uit 's Lands tegenspoeden,
Door Goud, nog goud en schatten puurt,
Hierdoor uw baetzucht weet te voeden,
En op den ramp uws Naestens tuurt,
Die, daer ge uw rykdom ziet vergrooten,
Het brood, aen uwe Landgenoten,
En aen hun schreiend kroost, ontsteelt,
Het naer den vyand heen durft voeren,
Op vuile woekerwinst blyft loeren,
En 't dor Gebrek in Neêrland teelt;
| |
| |
Die valsche streken durft gebruiken;
't Gevoel van Eer en Plicht verraên;
De Wet verkracht, of weet te ontduiken,
Om snooden handel voor te staen!
Durft Gy nog langer, zonder blozen,
De Wet van God verrukeloozen,
Die u de Menschenmin gebiedt?
Kunt Gy uw schatkist vol zien stampen,
Daer de Armen met den honger kampen;
Of bloost de vuige Baetzucht niet?
Zoo de Eeuwige Oorsprong aller dingen
't Gewoel des worms ook gadeslaet;
Zoo de Almacht ooit met stervelingen,
Met u, in 't hoog Gerichte gaet;
Dan strekt de snood gestolen zegen,
Op uwe slinksche kronkelwegen,
Ten vloek aen u - aen uw Geslacht;
Dan weigert God u, vroeg en spade,
Zyn' troost - zyn' bystand - zyn genade,
Daer Gy zyn liefdewet verkracht.
Dan worden vroeg uw kinders Weezen,
Om dat Gy ook den Wees verstiet;
Terwyl uw trots, ten topp' gerezen,
Zich ras door 't lot vernedren ziet.
Dan zullen, eenmael, nog uwe Erven,
Verarmd, als balling, henen zwerven,
't Gebrek ten doel staen, tot aen 't Graf;
Om dat ge, in plaets van meê te deelen,
Zelfs aen den Armen durfde ontstelen
Het deel, dat hem Gods liefde gaf.
En Gy, die, nog van weelde dronken,
Daer alles om u zucht en schreit,
Door niets tot vreugde zyt te ontvonken,
Dan door den toon der dartelheid;
Die slechts naer grove zinvermaken,
Nooit naer 't verfynd gevoel blyft haken,
Hetgeen het Hemelsch weldoen geeft,
Hem, die zyn' Heilstaet ziet vergrooten,
Als hy, voor zyn Natuurgenoten,
Zoowel als voor zichzelven leeft!
| |
| |
En Gy, die, in de trotsche zalen,
Waer de Overdaed de tafels richt,
De Gulzigheid, by Feestpocalen,
Een redenlooze blydschap sticht;
Die, aen de nietigste ydelheden,
Gul, uwe schatten durft besteden,
Of offren aen verboden lust,
In d'arm van laïs vastgekluisterd,
Uw edlen rang, als mensch, ontluistert,
Daer Gy den Dood in 't aenzicht kuscht!
Gy, die, in alle die vermaken,
Nooit om den nood der Armen denkt,
Wier klaegstem nooit uw hart kan raken,
Aen wien Gy nooit uw' bystand schenkt;
Koomt, dat een deel van uw vermogen
Dien vreemde Goden worde onttogen,
En tot een edler doel gericht.
Zoudt Gy den Bael uwe offers wyden,
Terwyl uw medemenschen lyden?
Duldt dit uw hart? - duldt dit uw Plicht?
Koomt, neêrgebogen Landgenoten!
Laet elk van u, in zynen kring,
Aen de Armen - aen hun schaemle Loten,
Van 't aerdsche deel, dat hy ontving,
Ruim - onbekrompen mededeelen,
De vreugd in 't lydend harte telen,
De Naekten kleên en de Armen voên.
Het reinst genoegen, dat dit leven
Aen 't welgeplaetste hart kan geven,
Bestaet in andren wel te doen.
Misschien wordt, door het Alvermogen,
Wiens liefde menschenliefde loont,
In 't eind met Neêrlands ramp bewogen,
Die weldaed met zyn gunst bekroond:
Zoo iets aen de Almacht kan behagen,
Zoo iets haer zegen weg kan dragen,
Dan is het hy, die ryklyk geeft,
Die deel neemt in des Naestens smarten;
Een plicht, dien God in onze harten,
Met eigen hand, gegriffeld heeft.
| |
| |
Dan zien zich trotsche Dwingelanden,
Voor wien het Rot der Slaven bukt,
Die de Oorlogsfakkel nog doen branden,
Van hunne zetels afgerukt!
Dan zal het Menschdom ademhalen,
De Vryheid, waerlyk, zegepralen,
In schaduw der Olyvenblaên;
Dan zien wy Spietsen weer tot Spaden,
En Zwaerden, die in 't bloed zich baden,
By 't vreugdgejuich, tot Sikk'len slaen!
Hage,
8 Nov. 1800.
j. verveer.
|
|