Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1800

[p. 385]

Verslag van alle tegenwoordig in Londen bestaande openbaare inrichtingen voor godsdienst, opvoeding, zedelykheid, opklaaring en weetenschap, philantropie en gerechtsoefening^(*).

I. Plaatsen voor openlyke Godsdienstverëering; te samen 502, en wel

1. Kerken voor den heerschenden Godsdienst, (of Bisschoplyke Kerken,) 246, daaronder 1 Kathedraale Kerk van den heil. Paulus, 1 Abtdy Westmunster, 114 Parochiekerken, 130 Kapellen.

2. Godsdienstige Verzamelplaatsen voor Dissenters 207; namelyk Kapellen voor Non-conformisten en Presbyteriaanen 82, voor Independenten van verscheidene classen 56, voor Baptisten 23, voor Kwakers 32, voor zulken, die den vastgestelden eed weigeren, (dat is van de Bisschoplyke Kerk in Schotland) 3, voor Muggletonianen 4, voor Roomsch-Katholyken 4.

3. Kapellen en Godsdienstige Verzamelplaatsen voor vreemden 43, als: voor Fransche Protestanten 8, voor Hollandsche 6, voor Zweedsche 3, voor Deensche 4, voor Helvetische 4, voor Roomsch-Katholyke 6, voor die van de Russische of Grieksche Kerk 4.

4. Joodsche Synagogen 6.

II. Gestichten voor Opvoeding en Onderwys; te samen 4050.

Gerichtshoven en Cancelaryen voor die geenen, welke zig op de Rechtsgeleerdheid toeleggen, 16. Collegien 5; namelyk voor de vorming van jonge Geestelyken; voor Theologie en Astronomie, Greshams-Collegie genoemd; voor Artsen; voor de studie van de Burgerlyke Wet, en de Wapenkunde.

Schoolen, of openbaare Seminarien, 16, van welken de voornaamsten zyn, die van Westmunster,

(*) Overgenomen uit A Treatise on the Police of the Metropolis, by a Magistrate, (Coulquehem) p. 374, naar de vierde uitgave, die, in 't zelfde jaar met de eerste, in 1797, ten bewyze van goed vertier, is verschenen.

[p. 386]

van St. Paulus, van Martius, en de Blaauwroksschool^(*); in welke allen te samen ongeveer 5000 jonge lieden opgevoed worden.

Schoolen, die tot de onderscheide Parochiekerken behooren, 237, in welke omstreeks 9000 kinders, van het mannelyk en vrouwelyk geslacht, in leezen, schryven en rekenen, onderweezen worden.

Byzondere Schoolen voor de onderscheidene takken der mannelyke en vrouwelyke opvoeding, 3730; daaronder begreepen eenige inrichtingen voor dooven en stommen.

III. Tot bevordering der zedelykheid:

1.	Het Genootschap, gesticht 1787, om de Proclamatie van den tegenwoordigen Koning van Engeland, tegen ondeugd en zedeloosheid, in werking te brengen.
2.	Het Genootschap tot bevordering van Christelyke kennis, gesticht 1699.
3.	Het Genootschap tot uitbreiding des Euangeliums in vreemde Landen, 1750.
4.	Het Genootschap tot bevordering van Godsdienstige kennis, door uitdeeling van boeken onder de Armen, 1750.
5.	Het Genootschap tot bevordering der Vry-schoolen in Ierland^(†).
6.	Het Genootschap tot Godsdienst-onderwys voor de Negers in West-Indiën, in 't jaar 1793.
7.	Het Genootschap tot verhoeding van het Steelen, door de vervolging van alle soorten van bedriegers, valsche speelers, gaauwdieven, enz. 1776.
8.	Het Britsche Genootschap tot aanmoediging der Huisgezinnen, 1792.

IV. Voor nuttige en schoone Kunsten.

1.	Het Koninglyk Gezelschap tot bevordering van nuttige kennis, opgericht 1663.
2.	Het Genootschap tot de Oudheden behoorende, 1751.

(*) Dus genoemd, omdat de Kinderen van dit Huis in 't blaauw gekleed gaan. Zie wendeborn, staat van Groot-Brittanje, II Deel, bl. 200.

(†) Opgericht in 1730, en door een Vrybrief van george II, in 1733, bevestigd. Zie wendeborn, ter aangeh. pl. III. 48.

[p. 387]

3.	Het Genootschap (of wel de Opzienders, Trustees) van het Britsche Museum, 1753.
4.	Het Genootschap van Kunstenaaren in Groot-Brittanien, 1765.
5.	Koninglyke Academie der Kunsten, 1773.
6.	Genootschap tot bevordering der Geleerdheid.
7.	Genootschap tot bevordering der Kunsten, Manufaktuuren en den Handel.
8.	Medicynsche Societeit.
9.	Genootschap tot verbetering der Scheepsbouwkunst.
10.	Het Veterinarisch Collegie.

V. Milde Stichtingen.

1. Voor Armen, 122.

Armenhuizen, 107; in welke te samen 1352 oude mannen en vrouwen onderhouden worden. De voornaamsten zyn het Trinitäts-Armhuis, voor 28 uitgediende Scheepsmeesters; Bancrofts-Huis, voor 24 arme mannen; Mordents-Collegie, voor ongelukkige Kooplieden, enz.

Het Londensche Werkhuis, voor oude gebreklydende mannen; Hospitalen; Weeshuizen; Vluchtplaatsen voor verlaatenen, reizenden, kinders, soldaten, arme verleide zwangere vrouwspersoonen, (Magdalen Hospital van 1769,) enz. te samen 14.

2. Ziekenhuizen 30, voor verschillende Districten en Gemeenten, onderscheidene standen, ziekten en gebreken.

3. Menschlievende Genootschappen 705, tot wegneeming en verligting van allerlei gebrek, lyden en gevaar. Deze milde stichtingen bedraagen jaarlyks samen de uitgave van 750,000 pond st. (dat is 4,500,000 Ryksd.)^(*).

VI. Tot Gerechtsoefening.

Gerichtshoven in de Hoofdstad, te samen 41, by welke 753 amptenaaren, en buiten die nog 7040 als gevolmagtigden, bedienden, onderbedienden, enz. aangesteld zyn.

(*) By alle deze in het Engelsche Werk opgenoemde stichtingen kan nog gevoegd worden het Samaritaansch Genootschap, 1793 opgericht, tot verzorging en ondersteuning van vreemden en andere armen, die uit de Hospitalen komen. Het heeft den naam van Samaritaansch Genootschap aangenomen, met eene edele toespeeling op dien weldaadigen Samaritaan, in de schoone gelykenis van Jesus, welke zig over eenen gewonden reiziger, niet alleen op die plaats zeer weldaadig erbarmde, maar ook voor zyne, na de eerste toegebragte hulp, nog overige behoefte zorgde. ‘Verzorg hem, en, zoo gy meer doet, zal ik het u betaalen!’ Dit is het Symbolum van deze eerwaardige philantropische stichting.

[p. 388]

Gevangenissen 18, en Verbeterhuizen 4. Het getal der gevangenen heeft, in 't jaar 1795, 7137 bedraagen.

Alle deze inrichtingen zyn het naast voor de inwooners der groote Stad, dat is voor eene menigte menschen bestemd, die, naar de nieuwste bereekening, twee millioenen en vyftig duizend beloopt. Zeker vindt men nergends in de waereld eene dergelyke groote en milde aanwending van krachten, tot bevordering van het gemeene welzyn, voor de opvoeding, voor de zedelykheid, en tot verligting van de moeilykheden des menschelyken leevens, en voorts om gemak en algemeene veiligligheid te bezorgen, als in deze Stad; en desniettemin vertoont zig de uitwerking daarvan nog niet, naar evenredigheid van de verwachting. 'Er is integendeel ook in geene Stad der waereld een dieper verval der zedelykheid, voornamelyk onder de groote huizen, zoo zigtbaar als in Londen; in geene Stad meer gebrek en armoede, en minder gemeene veiligheid, als hier. De oorzaak der onvruchtbaarheid van alle zulke poogingen ligt ontwyfelbaar in de verspilling, en het misbruik der krachten, aan het gebrek van een algemeen, het geheele lichaam bestierend, toezicht, en aan de veronachtzaaming van alles, 't geen Volks-opvoeding heet.