Anecdote van den beroemden Montesquieu
Een Heer, te Marseilles zich bevindende, huurde een Boot, met oogmerk om 'er mede voor vermaak te zeilen. Hy geraakte in gesprek met de twee jonge knaapen, aan welken het Vaartuig toebehoorde. Onder dit praaten ontdekte de Heer, dat zy beiden geen Vaarensgezellen van beroep, maar Zilversmits waren, en den tyd, dien zy van hunne beroepsbezigheden konden uitspaaren, op deeze wyze besteedden om iets meer te winnen.
De Heer gaf deswegen zyne verwondering te kennen, en schreef dit gedrag aan inhaaligheid en schraapzugt toe. Een hunner voerde hem daar op te gemoete: ‘Ach, myn Heer! indien gy de reden wist van dit ons doen, gy zoudt het aan een edeler beginzel toekennen. Onze Vader, bezorgd om zyn Huis en Huisgezin voor te staan, verzamelde alles, wat hy bezat, byeen, en kogt een Vaartuig, met oogmerk om op de kust van Barbarye handel te dryven: doch, ongelukkig door een Zeeroover ontmoet en genomen, werd hy na Tripoli gevoerd, en voor Slaaf verkogt. - Hy heeft ons geschreeven, dat hy in handen gevallen is van een goeden Meester, die hem met alle menschlievendheid behandelt; maar dat de som, tot zyn Losprys gevorderd, zo groot is, dat hy nimmer in staat zal weezen, die te verzamelen. Hy voegt 'er by, dat wy daarom alle hoope, van hem immer weder te zullen zien, moeten laaten vaaren, en ons te vrede houden met te weeten, dat hy zo veel goeds geniet als zyn staat gehengt. - Om eenen by ons dierbeminden Vader aan onszelven en zyne Familie weder te geeven, doen wy ons best, om alles, wat in ons vermogen is, aan te wenden, tot het zamenbrengen van de som tot zyn Losprys noodig, en wy schaamen ons niet, by wylen Vaarensgezellen te weezen.’ - Zeer getroffen voelde zich die Heer over dit eenvoudig berigt, en deedt hun, by 't heenen gaan, een ruime gifte.
Eenige maanden naa dit voorval zaten de beide Broeders in hun Winkel te werken, en vonden zich verrast door de t'huiskomst van hunnen Vader, die zich in hunne armen wierp teffens zyne vrees te kennen geevende, dat zy op geene rechtmaatige wyze gekomen waren aan het Geld tot zyne verlossing betaald: want de som was te groot om door hunne be-
Auteursrechtvrij