|
| |
Aanmerkingen over de beste hulpmiddelen tegen eenige vergiften, inzonderheid tegen de zodanige, die, als geneesmiddelen gebruikt, in eene te groote gifte zyn genomen.
Door Dr. Samuel Hahnemann.
1o. Tegen de nadeelige werkingen der Campher, in eene te groote menigte gebruikt, is niets vermogender, dan het Heulzap. Een Meisje van vyf jaaren had eene voor haare jaaren zeer sterke gifte van Campher, te weeten van acht of tien grein, doorgeslikt. Ongeveer tien minuten na dat oogenblik wierd zy bleek, en kort daarop machteloos, spraakeloos, en zonder bewustzyn: haar hoofd wierd op de rechter schouder getrokken; terwyl het overige lichaam geheel slap was. Zomwylen
| |
| |
wierd zy aangedaan door stuipachtige beweegingen in de armen. De oogen draaiden zich buitenwaards. Het schuim stond haar op den mond, en de adem was naauwlyks bespeurbaar.
Toen het kind in een warm bed gebragt was, scheen het wat te bekomen; men deed het toen een sterk aftrekzel van Coffy doorzwelgen; doch dit was olie in het vuur, en alle toevallen verergerden. 'Er volgde nu eene hevige braaking, in welke het grootst gedeelte der doorgeslikte Campher wierd overgegeeven. Doch dit bragt geen de minste beterschap by; schynende de worsteling met den dood, van oogenblik tot oogenblik, toe te neemen.
Ik goot haar vier druppen Tinctuur van Heulzap in den mond, zonder dat ik bespeuren kon, dat zy wierden doorgeslikt. Daar ik echter, na verloop van eenige minuten, eenige beterschap meende te bespeuren, voer ik voort, met van tyd tot tyd eenige druppen van dat middel toe te dienen, meerendeels door middel van clysteeren, dewyl het middel, door de verhindering der doorslikking, zonder uitwerking, weder uit den mond liep. Ook voldeed dit ten vollen aan het oogmerk; want toen het kind ongeveer twee greinen Opium op deeze wyze gebruikt had, (eene gifte die voorzeker in een zo jong meisje anderzins doodelyk zou geweest zyn) was het geheel geneezen, zonder aanwending van eenig ander middel. Een geruste slaap van ettelyke uuren, verzeld met een overvloedig zweet, deed het kind zyne voorige vrolykheid weder bekomen.
Onder anderen was in dit geval aanmerkelyk, dat de Coffy, het kragtigst tegengift tegen het Heulzap, gelyk wy elders beweezen hebben, de toevallen zo geweldig deed toeneemen; terwyl de anderzins te vreezene nadeelige werking der Heulzaps-tinctuur, by eene zo aanmerkelyke gifte in zulk een jong voorwerp, door de tegenwoordigheid der Campher wierd voorgekomen.
2o. De te hevige werking der Arnica wordt het best verholpen door middel van Azyn, gelyk blykt uit het volgende geval. Een Man van eene zeer gevoelige gesteldheid, in het best van zyn leven, nam, by gelegenheid eener heerschende Influenza, om eene geweldige, denkelyk uit die oorzaak ontstaane, Hoofdpyn weg te neemen, zes greinen Arnica-wortel in; eene gifte, die hy zeer gering rekende, om dat hy dit middel voorheen in Herfst- | |
| |
koortzen wel eens, tweemaal 's daags tot vyftien of zeventien greinen, gebruikt had. Ras bespeurde hy, na eene geweldige koude, eene onuitspreekelyke benaauwdheid, duizeligheid, hartklopping, en meer andere toevallen, die door de verdoovende Vergiften, als Cicuta enz., pleegen veroorzaakt te worden. Ondertusschen kreeg hy een byzonderen trek tot Azyn, en bespeurde ras eene merkelyke beterschap, na deszelfs gebruik, voornaamelyk met alle seconden daarvan een klein slokje door te slikken, waar door hy van alle de vermelde bedenkelyke toevallen in een half uur tyds verlost wierd. - 'Er bestaat mogelyk geen geneesmiddel, waar van de giften, naar maate der aanwezende lichaamsgesteldheid, naauwkeuriger moeten bepaald worden, dan de Arnica. In slymerige koudbloedige gestellen, voornaamelyk by gelegenheid van Herfstziekten, met een zwakke polsslag, kan deeze wortel doorgaans, zonder eenige nadeelige uitwerking, tot eene gifte van twaalf greinen worden ingenomen: doch dit zelfde middel, gegeeven in de hoeveelheid van acht greinen, in een gevoelig gestel, en in eene ziekte, die tot ontsteeking overhelt, is, gelyk my uit verscheidene voorbeelden bekend is, in staat, den sterksten man binnen weinige uuren te dooden.
3o. Tegen het vergif der Kokkelbessen (Cocculi Indici) schynt niets beter gegeeven te kunnen worden, dan Campher. Een Apotheker, van een gezond, doch zeer gevoelig, gestel, wilde, vóór eenige jaaren, den smaak deezer Zaaden beproeven. Wel weetende, dat hy met een geweldig scherp middel te doen had, woog hy 'er eene enkele grein van af, en deelde dezelve nog in tweeën, zo dat hy maar de kleinste helft op de tong lag, en, na dezelve over de oppervlakte van den mond verspreid te hebben, doorslikte. Naauwlyks, intusschen, had hy zulks verricht, of hy wierd door eene onuitspreekelyke benaauwdheid overvallen; hy wierd yskoud; zyne ledemaaten waren als verlamd en styf; terwyl hy geweldige pynen in het hoofd en den rug gevoelde. Van oogenblik tot oogenblik verergerden de toevallen, zo dat, na zes uuren tyds, de onbeweegelykheid des lichaams, verzeld met angst, verdooving, koud zweet, en een geweldigen afkeer tegen allen drank en voedzel, tot den hoogsten trap was geklommen. Teffens lag hy byna bezeffeloos, met een knorrig, staarend gezicht. Met moeite gaf hy my te kennen, toen ik by hem kwam, dat zyne Hersse- | |
| |
nen als met een band wierden zamengestrengeld, en dat hy zyn einde naby dagt te zyn. Gaarne zou hy wat geslaapen hebben, doch dit was hem niet mogelyk: want zo ras hy de oogen sloot, moest hy zich weder oprichten, dewyl hy betuigde, by de minste sluimering, in zyn hoofd iets te voelen, 't geen de beangstiging, die de schrikbaarendste droomen kunnen verwekken, evenaarde.
Ik begon myne behandeling, met den Lyder eenige druppen Opium-tinctuur toe te dienen; doch dit scheen meer kwaad dan goed te doen. Hierom nam ik myn toevlucht tot eene Emulsie met vyftien greinen Campher, van welke ik hem alle minuten een lepelvol deed inneemen, met een zo goed gevolg, dat de schrikbaarende toevallen binnen een uur geweeken waren, en de Lyder ras weder tot voorige gezondheid kwam.
4o. Daar de zogenaamde Bast van Garou de bast is dier Heesters, welke de Kokkelbessen voortbrengen, is het geen wonder, dat de Campher deszelfs nadeelige werking insgelyks wegneemt. Zulks ondervond ik by iemand, die het aftrekzel van deezen bast, geduurende een te langen tyd, inwendig had gebruikt, waar door hy over zyn geheel lichaam met eene onverdraagelyke jeukte wierd aangedaan, die hem geen slaap vergunde. Tegen dit toeval schreef ik hem dertig greinen Campher voor, om daar van alle zes uuren een vyfde gedeelte te gebruiken, waar door hy, eer nog alle poeders verbruikt waren, reeds van zyne kwaal verlost was.
5o. De Gittegom schynt zyne gevaarlyke werking te verliezen, door zyne vermenging met Loogzouten. Ik zag ten minsten een Kind van drie jaaren twee greinen Gittegom, in eene ontbinding van Wynsteenzout opgelost, inneemen, zonder eenige zichtbaare uitwerking, dan eene zeer ruime waterloozing. Denkelyk ontzenuwt het Loogzout de kragten van dit geweldig middel, door het ontbinden der harstige deelen, en dus zal het waarschynelyk ook de kragten van veele andere geweldige Purgeermiddelen kunnen maatigen, of wegneemen.
6o. Tegen het vergif van den Doornappel (Datura Stramonium) is de Azyn van een groot vermogen. Eene bejaarde Vrouw had, binnen den tyd van acht uuren, twee greinen van het Doornappel-extract ingenomen, met deeze uitwerking, dat zy door eene geweldige angstvalligheid en verdooving wierd overvallen, gepaard gaande met stuiptrekkingen. Door het gebruik van Koffy tragtte men
| |
| |
haar verligting te bezorgen; doch alles wierd 'er in een hoogen graad door verergerd. Toen men, daarentegen, haar eenige oncen sterken Wynäzyn, binnen een korten tyd, had laaten drinken, verdweenen de gemelde toevallen zeer spoedig.
7o. Insgelyks wordt door den Azyn het vergif der zogenoemde St. Ignatius Boonen bedwongen. Een Jongeling van twintig jaaren, die 'er eene te groote gifte van had ingenomen, bespeurde ras eene zoort van verlamming der onderste ledemaaten, verzeld met stuiptrekking, eene ongewoone koude over het geheel lichaam, inwendige angst, verwydering der oogappels, enz. Koffy en Tabaksrook verergerden het ongemak. De Campher, waar mede ik de geneezing beproefde, bragt ook geen hulp aan. Doch toen ik hem acht oncen goeden Wynäzyn had laaten drinken, bespeurde hy eene oogenbliklyke verligting, en kon nog op dien zelfden dag een plaisierparty bywoonen.
8o. Van erger aart was de vergiftiging van twee Kinderen, die het poeder van het wit Nieskruid (Helleborus albus) hadden ingenomen. Het jongste derzelve, 't geen men, by vergissing, vier greinen van dit poeder had ingegeeven, was nog geen twee jaaren oud; en het oudste, 't welk zeven greinen daar van had ingekreegen, maar vyf jaaren. Na verloop van weinige minuten, wierden die kinderen yskoud, én geheel verslapt, en lagen, zonder eenig bewustzyn, als verstikt, met het schuim op hunne monden. Men poogde by hun, door middel van een veder, eene braaking te verwekken; doch zonder gevolg, en met verergering der toevallen: ook drong men hun overvloediglyk melk in, zonder dat het iets uitwerkte, dan eene braaking, die de toevallen nog meer deed toeneemen.
Deeze treurige omstandigheid had nagenoeg een half uur geduurd, toen ik by de Lydertjes kwam, en dezelve genoegzaam als op sterven vond liggen, met alle tekenen van eene geheel onderdrukte levenskragt. Dit bewoog my hun, zo veel doenlyk was, een sterk aftrekzel van Koffy in te geeven, 't geen, daar 'er weinig doorslikking mogelyk was, voornaamelyk door middel van klysteeren moest geschieden. Hier mede gelukte het my, boven verwagting, en na verloop van een uur tyds waren reeds de gevaarlykste toevallen geweeken. De natuurlyke warmte, de vrye ademhaaling, enz. keerden terug; terwyl
| |
| |
eene daarop volgende verkwiklyke slaap, van eenige uuren, de kinderen nog meer herstelde. Intusschen bleeven dezelve nog zwakjes, vermagerden, en zukkelden een tydlang met eene sleepende nachtkoorts. Dan ook deeze toevallen wierden, door een aanhoudend gebruik van den Koortsbast, weggenomen. Zo dat deeze kinderen eerlang volkomen herstelden.
|
|
Auteursrechtvrij