Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1799

Het voorstel aan Lodewyk den XVI gedaan, om Tippoo Saïb te ondersteunen tot het verdelgen der Engelsche vastigheden in Indie.

(Ontleend uit de Mem. van fr. bertrand de moleville.)

‘Fr. bertrand de moleville, Staatsdienaar van lodewyk den XVI, heeft byzondere Memorien, betrekkelyk tot het laatste jaar der Regeeringe diens Konings, toen hy het Staatsdienaarschap bekleedde, onlangs in 't licht gegeeven; in dezelve troffen wy eene byzonderheid aan, ten deezen dage weetens- en daarom meldenswaardig. 't Geen hy des vermeldt is van deezen inhoud:’

Geduurende de Onderhandeling met Algiers, werd den Koning eene heimlyke Boodschap gezonden van tippoo saïb, die van lodewyk den XVI 6000 Man Fransch Krygsvolk verzogt, met aanbod van betaaling der overvoering, kleeding en onderhoud. Hy betuigde zich verzekerd te houden, dat hy, met dien bystand, in staat zou weezen om het Leger der Engelschen te onder te brengen, als mede de Volkplantingen der Engelschen in Indie te vermeesteren, en derzelver bezit aan Frankryk te verzekeren.

Ten einde 'er niets van dien toeleg mogt uitlekken, hadt tippoo des niets gewaagd in zynen Raad, en deeze zaak heimlyk behandeld met den Heer de fresne, Gouverneur van Pondichery, door tusschenkomst van den Heer leger, Administrateur Civil van Frankryk in Indie, die de Persische Taal verstondt, en de boodschappen van tippoo, betrekkelyk tot deeze zending, schreef. - De Heer leger zelve kwam uit Indie in Frankryk met deezen voorslag; om het weezenlyk oogmerk zyner reize derwaards te vermommen, hadt hy, eenigen tyd vóór

[p. 333]

zyn vertrek, verklaard, dat zyne byzondere huislyke zaaken hem na Frankryk riepen.

Naardemaal de Heer leger aan den Minister der Zeezaaken gezonden was, onderrigtte ik den Koning van tippoo saïb's voorslag; maar, niettegenstaande de toelachende voordeelen van denzelven, en schoon de opstand der Negers op St. Domingo het noodig maakte eene aanmerkelyke Krygsmagt derwaards te zenden, onder welk voorwendzel het zeer gemaklyk zou gevallen zyn, om de 6000 Man, door tippoo gevraagd, na de Oost-Indiën. te zenden, zonder by het Staatsbestuur in Engeland eenigen agterdogt te verwekken, weigerde de Koning in deeze maatregelen te treeden. Zyn antwoord luidde: - ‘Dit gelykt al te zeer op het gebeurde met America, waaraan ik nimmer dan met berouw gedenk. Men bediende zich van myne jeugd, thans moet ik 'er om lyden. Die les is te gevoelig om te vergeeten!’