Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1799

[p. 22]

Algemeen bericht van de laatste werkzaamheden der Roomsche geestelykheid in China, en van den staat van het Christendom in dat ryk.

Men spreekt en schryft thans veel over Zendelingen, tot voortplanting van het Christendom onder Heidensche Volken. Minder bekend zullen by onze Landgenooten de laatste werkzaamheden der Roomsche Geestelykheid in China zyn. Wy willen 'er aan onze Leezers eenig verslag van mededeelen.

Het is noodig, tot het voornoemde einde, een kort bericht van het beroemde Seminarium, reeds in de voorgaande eeuw, te Parys, tot aankweeking van Zendelingen naar afgelegene Volken, opgericht, te laaten voorafgaan.

Tegen het midden der vorige eeuw kwam Pater alexander de rhodes, een Missionaris van de Jesuiten, uit Tonquin, met de bitterste klachten over den betreurenswaardigen toestand der Japansche Kerk, in Europa te rug. Men had daar alle Europaeers verdreven, en getracht den toegang tot dat Land voor altoos onmoogelyk te maaken. Hy vreesde, dat het onmeetelyk Ryk van China zeer ligt het zelfde lot zou ondergaan, en voor de Dienaars van het Euangelie ontoegangelyk worden, byaldien niet in tyds andere maatregelen in 't werk gesteld wierden. Hy was van oordeel, dat men inboorlingen van dat Land tot den dienst der Kerke moest trachten bekwaam te maaken, die dan tot Geestelyken konden aangesteld en behoorlyk geordend worden, waartoe hy het Roomsche Hof verzocht Bisschoppen, met de vereischte volmacht voorzien, naar China te zenden. De Paus, alexander VII, bewilligde in dit ontwerp, en gaf aan Pater de rhodes volle vryheid, om omtezien naar geschikte persoonen, die daartoe zouden kunnen gebruikt worden. Na veel vergeefsche moeite vond men eindelyk in Parys eenige Geestelyken, die tot dat einde aan het Opperhoofd der Kerke aanbevolen, en waaruit dadelyk twee tot Bisschoppen benoemd wierden, met den

[p. 23]

titel van Apostolische Vicarissen in China, Cochinchina, Siam en Tonquin. De een, (lambert,) ging, als Bisschop van Berythus, in 1660, met eenige Missionarissen uit Vrankryk op reis. De ander, (pallu,) als Bisschop van Heliopolis, in het volgende jaar.

Vóór hun vertrek droegen zy aan hunne achtergelaatene Broeders in Parys den last op, om aldaar, tot bevordering van het ondernomen Zendelingwerk, een Seminarium op te richten, waaruit hun geschikte Kweekelingen tot den dienst der Kerk buitenlands, en voorts boeken, en al wat vereischt werd, om dit werk te ondersteunen, zou kunnen geleverd worden. Men kocht uit de daartoe bestemde gelden, die, door geschenken van lodewyk XIV, en andere liefdegiften van Godsdienstige lieden, merkelyk vermeerderd wierden, te Parys een huis in de straat du Bac, alwaar vervolgends het zoo beroemd gewerden Seminarium is aangelegd.

De Bisschoppen en Missionarissen leefden eerst van hunne eigen middelen, en de aalmoessen van Godsdienstlievende menschen. Lodewyk XIV bragt veel toe, om een vast fonds tot stand te doen komen, door twee Prioraten met dit Seminarium te verbinden, en 'er voor altyd eene jaarlyksche som van 15000 livres, uit de Koninglyke Schatkist, aan toe te leggen. Dat voorbeeld wierd van tyd tot tyd door vermoogende lieden gevolgd, zoodat dit Huis aanmerkelyke inkomsten verkregen heeft, en in staat geworden is, om de Zendingen, tot voortplanting van den Christelyken Godsdienst, te ondersteunen. Tot in 1792 wierden uit deze Kweekschool Missionarissen naar China afgevaardigd. In dat jaar is dit Instituut door de Nationaale Vergadering opgeheven en vernietigd. Van dat oogenblik af zyn de gewoone Zendingen opgehouden, en is men buiten staat geraakt, om iets tot ondersteuning van de Missionarissen in China toe te brengen. 'Er stonden op dat tydstip drie jonge Missionarissen gereed, om de reis derwaart aan te neemen, die echter, door het wegneemen van het daartoe bestemde fonds, in de onmoogelykheid gesteld wierden, om te vertrekken. Men heeft alle belangneemende Godsdienstvrienden uitgenodigd, om daartoe, en tot eenige verdere ondersteuning der genen, die zich werkelyk in China bevinden, iets by te draagen. Of daarvan iets gekomen zy, kunnen wy niet met zekerheid melden. In 1793 bevonden zich de Directeuren van het voormaalige Paryssche Seminarie te Londen.

[p. 24]

Ieder Missionaris ontving te voren jaarlyks 100 piasters, die ongeveer 550 livres bedraagen; de Bisschoppen hadden 200. Zy hadden met elkanderen eene algemeene Kas, waaruit ieder maar zoo veel nam, als hy volstrekt noodig had. Het overschot, en de geringe bydraagen van aalmoessen uit Europa en uit die Landen, werden tot onderhoud van hunne Collegien, aankoop van Catechismen, tot het drukken van boeken, en dergelyke einden, besteed. De Missionarissen kleeden zich allereenvoudigst, en weeten door spaarzaamheid en maatigheid vry wat byeen te samelen.

De westelyke helft van Tonquin is met Fransche Bisschoppen en Priesters bezet, aan wier opzicht en zorge omtrent 150,000 Christenen zyn toevertrouwd. Van de Priesters, die zich daar bevinden, waren, in 1793, 10 Franschen, en byna 40 inboorlingen. In het ander deel van Tonquin, dat oostelyk ligt, en ook wel 150,000 Christenen in zich bevat, wordt een Fransche Bisschop, en een aantal Spaansche Dominikanen, gevonden.

Het gantsche Koningryk Cochinchina staat onder het opzicht van eenen Franschen Bisschop, aan wien ongeveer 12 Fransche, en eenige in dat Land geboorene, Priesters ondergeschikt zyn. Deze Christen-Gemeente bevond zich weleer in een zeer bloeienden staat. Men telde 'er byna 150,000 geloovigen; maar de aanhoudende oorlogen, waardoor dit Land sedert 20 jaaren ontrust is, hebben het zeer ontvolkt, waardoor het thans moeielyk is, het regte getal op te geeven. Het is bekend, dat de wettige Koning van den throon gejaagd, en uit zyne Staaten verdreven is. Zyn tegenstreever heeft de Christenen allerheftigst vervolgd. Twee van zyne Broeders hebben het Ryk onder zich verdeeld. De jongste heeft Tonquin bemachtigd, en is daardoor in onmin geraakt met zyn ouderen Broeder. De Zoon van den ontthroonden Koning kwam 1786 in Vrankryk, om lodewyk XVI te bidden, dat hy hem, tot herstelling van zyn Vader, mogt te hulp komen. In dien tusschentyd heeft deze, die naar Siam gevlucht was, zich bediend van de ontstaane oneenigheid tusschen de beide Throonopvolgers, en is weder ingedrongen in eenige Provincien, die aan Camboge grenzen. De Christenen, wier vriend en openbaar begunstiger hy is, hebben veel hoop opgevat, dat hy nog weder in 't bezit van alle zyne Staaten zal geraaken. Hy stelt het grootste vertrouwen in den Bis-

[p. 25]

schop van Siam, den Apostolischen Vicaris van Cochinchina, aan wiens opzicht hy zyn Zoon, op de reis naar Vrankryk, toebetrouwde. Deze jonge Vorst had dien Praelaat zoo lief, als zyn eigen Vader, en toonde veel genegenheid voor het Christendom.

In 1793 beliep het getal der gedoopten, Volwassenen, op 5508, dat der Katechumenen op 2124, en dat der Kinderen van heidensche ouders, die men, terwyl zy op sterven lagen, gedoopt had, 2333. Ook was het getal der proseliten merkelyk grooter, dan te voren.

De Zendingen in China bevatten drie zeer groote Provincien, Su-Tchoan, Kucitcheou, en Yunnam. 'Er is ook nog eene kleine Stichting in de Provincie Fokein.

Die in Siam bestaat uit één Bisschop en drie Missionarissen, en die op de Kust Malabar, welke het Fransche Hof 1776 met het Seminarium van Zendelingschap verbonden heeft, uit één Bisschop en 18 tot 20 Missionarissen.

Wy willen, in een volgend Stukjen, op dit algemeen Bericht eenige Uittrekzels uit echte bescheiden, door Missionarissen zelven overgezonden, laaten volgen. Men kan ze aanmerken, als bydraagen tot een Vervolg van het Verhaal der nieuwste Chineesche Kerkgeschiedenissen, door mosheim vervaardigd, en ook in 't Nederd. uitgegeeven, 1765. Zie onze Nieuwe Vad. Letteroef. Iste Deel 1ste St. bl. 330.