Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1798

Iets over de voortreflyke geneeskundige eigenschappen van het Onopordum Acanthium, of Ezelsdistel. Door Doctor Handel, te Idstein, in 't Nassau-Usingensche.

Volgens myne bevindingen in eene vry uitgebreide Practyk, kan ik met een goed geweten bevestigen

[p. 254]

al het voortreflyke, 't geen door borell, stahl, zimmerman, vater, ros, en eller, aangaande de kragten van dit gewas, is ter nedergesteld.

In het byzonder vinde ik met de waarheid overeenkomstig, 't geen die beroemde mannen, aangaande deszelfs voortreflykheid in het uitroeijen van kwaadaartige Zweeren, geschreeven hebben. Nog voor weinige weeken bedwong ik met het versch uitgeperste zap deezer plant eene Zweer, die alle tekenen van een nabyzynd Kankergezwel aankondigde. De daar door aangetaste Lyder was een Postknegt, die, na met het vergif der Venusziekte geheel doordrongen te zyn geweest, eene bovenmaatige hoeveelheid van Kwikzilver gebruikte, en daar door eene kankerachtige Verzweering bekwam, die, van den linker vleugel der Neus beginnende, zich, tot op een halven duim na aan de kin, verspreidde, en niets dan een verschriklyken marteldood voorspelde.

Alle de gewoone middelen wierden in dit geval aangewend; doch de zaaken gingen van kwaad tot erger, tot dat ik dagelyks een compres, met het versch uitgeperste zap van den Ezelsdistel bevogtigd, zes of acht maalen liet aanleggen, met dit gewenscht gevolg, dat ik, tot myne verwondering, en tot verbaazing dier geenen, welke den ongelukkigen reeds voor onherstelbaar hadden verklaard, dit hardnekkig ongemak binnen veertien dagen geheel geneezen zag.

Meer dergelyke gevallen zoude ik kunnen aanhaalen; doch bespaare dezelve tot een uitvoerig Vertoog, 't geen ik voorneemens ben over de uitmuntende kragten van dit Geneesmiddel in het licht te geeven. Kortelyk zal ik maar aanmerken, dat ik, teffens met het gebruik der vereischte inwendige Geneesmiddelen, door de uitwendige wasschingen, met dit zap, zo wel de drooge als de vochtige schurft geneeze, zonder het gebruik van eenige zalf hoegenaamd.

Met behulp van het zelfde middel genas ik ook meermaalen den Daauwwurm en het Kwaadzeer der kinderen; gelyk ook de heftigste Venerische Oogontsteekingen en Chankers van den allerkwaadaartigsten aart, en dat wel binnen een zeer korten tyd. De Sprouw geneest door middel van dit zap ook veel spoediger, dan door de Borax. Terwyl de stank en scherpe etterstoffe van verouderde verzweeringen aan de beenen daar door merkelyk verbeterd wordt.

[p. 255]

Aanmerking van den redacteur. - De kragten van het vermeld Gewas, ten onrechte door veele der beste Schryveren over de Materies Medica verwaarloosd, verdienen voorzeker alle aandagt en een naauwkeuriger onderzoek. Het zap van deeze plant heeft, onder anderen, ongetwyfeld meermaalen veel dienst gedaan in verouderde en kwaadaartige Verzweeringen; doch dat men 'er eene waare Kankerachtige Zweer mede zou kunnen geneezen, durven wy geenzins verzekeren, of gelooven. Het bovengemeld voorbeeld bewyst zulks ook in geenen deele, dewyl de aldaar gemelde Zweer voorzeker geene waare Kanker geweest is; maar wel eene kwaadaartige en zeer gevaarlyke ontaarting, door het Venussmet, of liever door de in al te groore hoeveelheid aangewende Kwikmiddelen, veroorzaakt, waar door wel Verzweeringen ontstaan kunnen, die de uiterlyke gedaante van Kankerachtige Gezwellen en Verzweeringen aanneemen; doch daar van echter in aart hemelsbreed verschillen.