Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1798

Zestal van Tafelen, behelzende eene algemeene opgave der middelen tot redding in schielyke gevaaren, enz. Door Dr. A.C. Struve. Te Amsterdam, by A.B. Saakes, 1798. In plano.

Deeze Tafelen, in plano gedrukt, en geschikt om op bordpapier geplakt, en gehangen te worden in de Chirurgyns Winkels, in de Logementen, enz. bevatten menigvuldige onderrichtingen over de hulpmiddelen, welke men in veelerleye onverwagte toevallen kan toebren-

[p. 583]

gen. De eerste Tafel handelt over den Dollen Hondsbeet, en vertoont de Afbeelding van een Dollen Hond; voorts wordt daar in gehandeld over de vergiften, het inslikken van kwetzende lichaamen, de gestikten, de getroffenen door den blixem, en het verstikken der kinderen, vooral in bedden.

De tweede Tafel bevat raadgeevingen voor de verdronkenen, de bevroozenen, de verhangenen en de doodschynende eerstgebooren kinderen.

De derde Tafel is geschikt voor de Heelmeesters, en bevat de hulpmiddelen, die zy, by veelerleye gelegenheden, die eene spoedige hulpe vereischen, in het werk moeten stellen.

De vierde Tafel bevat de plichten der Vroedvrouwen en der Moeders, by jonggeboorenen.

De vyfde Tafel is inzonderheid betrekkelyk tot de opvoeding der jonge Kinderen, en derzelver ziekten.

De zesde Tafel, eindelyk, bevat maatregelen, strekkende tot vermindering van het gevaar der Kinderziekte. Ook belooft de Schryver, dat 'er meer Tafelen over zoortgelyke onderwerpen zullen volgen.

Deeze Tafelen bevatten veel goeds, en wy kunnen ons zeer wel met de meeste raadgeevingen van den Schryver vereenigen. Intusschen komen 'er ook zaaken in voor, omtrent welke wy meenen van den Schryver te moeten verschillen. By voorbeeld (om ons alleen tot het geval der Verdronkenen te bepaalen) de Schryver stelt, dat men den Patient moet uitkleeden en afdroogen, zonder te spreeken over de noodzaaklykheid, om aanstonds het lichaam, ten minsten in den winter, voor een maatig vuur te brengen, en dus, zo veel mogelyk, de dierlyke warmte op te wekken, het geen van zo veel belang is. Voorts verbiedt hy de wryvingen, zo lang 'er geen tekenen zyn van een vernieuwden omloop der vogten: wy meenen, daarentegen, dat men aanstonds met de wryvingen moet beginnen, als zynde een der geschiktste middelen, om het hart, door een meerderen toevloed van bloed, te prikkelen, en dus, met den omloop der vogten, het leven te herstellen. Eindelyk verwerpt de Schryver, onzes achtens, zonder genoegzaamen grond, het gebruik van de Tabaks-clysteer. Ik weet wel, dat zommigen den Tabak, als zynde uit zynen aart een verdoovend middel, in deeze gevallen verdenken. Dan dit neemt niet weg, dat de Tabak, en deszelfs rook, op

[p. 584]

maag en darmen werkt, als een zeer kragtig plaatslyk prikkelend middel: hier door wordt, zo 'er nog eenig leven overig is, in deeze deelen eene sterke beweeging verwekt, en het bloed uit den onderbuik naar de borst gedreeven, 't geen voorzeker een der meestvermogende middelen is, om den gestremden omloop der vochten te herstellen. Ook hebben de zenuwen van het gedarmte eene groote medelydenheid met de zenuwen van het hart. De prikkels, die de darmen beledigen, hebben menigmaal een grooten invloed op het hart, en vermeerderen deszelfs zamentrekkingen ten sterksten; gelyk, by voorbeeld, blykt uit de hartkloppingen, die meermaalen door wormen worden veroorzaakt. Daar nu de Tabaksrook een der sterkstwerkende prikkelende middelen van de zenuwen van het gedarmte is, en dezelve dikwyls buiksontlastingen bezorgt, wanneer dezelve door geene andere middelen kan bekomen worden, hebben wy ook alle reden, om te verwagten, dat zodanig eene prikkeling, in den onderbuik verwekt, ook iets zal kunnen toebrengen, om de gestremde beweeging van het hart wederom op te wekken.