Een waare anecdote.
De byzondere omstandigheden, in welke iemand geboren en opgevoed word, kunnen aanleiding geeven tot gewigtige werkingen ter aanneeming of verwerping van deugdzame grondregelen.
Word iemand onder een te streng bedwang gehouden, zo leert hy, op eene buitengewoone kunstmatige wyze, alle zyne daden bedekken, en onder de schynschoonste voorwendselen dezelven ter uitvoer te brengen. Word iemand te vroeg van zyne Ouders beroofd, hy kan in verkeerde handen komen, op het pad des verderfs geleid worden; en 'er is dikwyls wederom eene onverwagte gebeurtenis noodig om hem te regt te brengen. - Zie hier een voorbeeld.
Een Jongeling, van geringe afkomst, verloor vroegtydig zyne Ouders, en werd in eene gemeene buurt opgebragt. Zyn goed voorkomen, gepaerd met de verwagting om van hem voordeel te behalen, maekte dat hy door iemand werd aengenomen, die op de Kermissen, of Jaermarkten, gewoon was rond te reizen, met dobbelspelen; op eene dier Jaermarkten zag de Jongeling twee welgekleede knapen, die een boer een zak gelds afnamen; om dit geheim te houden werd hem een 3 Gl., en deeze les, gegeeven: Jongen houd u stil, en tragt op deeze zelfde wyze geld te krygen; gy zyt knap, en kunt dus zoo mooi als wy gekleed gaen, ja ryk worden. - Rampzalige raed! Hy waegt het op eene Kermis in het gedrang, een boer het geld uit den zak te halen; en juist toen hy bezig was de beugeltas van eene boerin te ligten, word hy gegreepen. Nog geen 13 jaren oud zynde, was hy, na eenigen tyd in de gevangenis gezeten te hebben, tot nadenken gekomen. Hy beleed aan de Regters, dat dit zyne eerste proef in het kwade ware. Binnenskamers werd hy ligtelyk gegeezeld. Op de betuiging der Regteren, dat dit ter zyner verbetering geschiedde, was hy geweldig aengedaen; en op het hooren, dat zyn misdryf, buiten verdere straf, als banning uit de plaets waer hy gestolen had, hem vergeeven wierd, voegde hy 'er, vragende, in volle aendoening by: ô Zou God my dit ook vergeeven?
Niemand der Regteren, niemand der Aenschouwers, hoorde dit, of zy gevoelden; en wie, wie kon zonder aendoening blyven?
Mogt dit gebeurde, in een der Hollandsche Steden, opmerkzaemheid baren! Het kan van nut zyn; en het is hierom dat hetzelve u medegedeeld, en ter plaetzing word aenbevolen.