Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1797

Verhandeling over de Waterbreuk, over de Vleeschbreuk of Kanker, en andere gebreken der Ballen, door B. Bell, Lid der Koninglyke Maatschappy, enz. vertaald en met eenige Aanmerkingen en eene Voorrede vermeerderd, door J. de Vries Hofman, Med. Doct. te Rotterdam. Met Plaaten. Te Leyden, by L. Herdingh, 1795. In 't geheel groot 190 bl. in gr. 8vo.

Het uitmuntend Werk van den kundigen bell, over de Gebreken der Ballen, bekend onder den naam van valsche Breuken, 't welk eene Vertaaling overwaardig was, is verdeeld in vier Hoofdstukken. Het eerste handelt over de zo algemeene en bekende Waterbreuk, te weeten, zo wel over de waterzugtige opzetting van den Balsak als over de eigentlyke Waterbreuk, of uitstorting van vogt tusschen de binnen- en buitenbekleedsels der Ballen; waar na gehandeld wordt over de Waterzuchtige Waterbreuk van den Zaadstreng en over de Zakwaterbreuk van denzelven. Onder andere zeer nuttige Aanmerkingen, welke in dit Hoofdstuk voorkomen, munten uit de bedenkingen van den Schryver, aangaande de gedaante der Troicarts, die gewoo-

[p. 427]

helyk tot het aftappen der Waterbreuken worden gebruikt, en die, daar zy vóór deezen driekant waren, door den Schryver in eene platronde lancetswyze gedaante zyn veranderd, 't geen hun gebruik voor de Lyders veel gemakkelyker maakt. Voorts beschryft hy de verschillende manieren om eene volkomene Geneezing van dit ongemak te bewerken, en na de voor- en nadeelen der verschillende wyze van werken, met het Brandmiddel, de Seton, enz. overwogen te hebben, verklaart hy zich ten voordeele der enkelvoudige Insnyding: zodanig namelyk, dat eerst de algemeene bekleedsels, aan de voorste zyde van het ongemak, zeer ruim worden opgesneeden, daar na de schedenrok, voor aan den bovenkant, iets beneden derzelver vereeniging met den Bal, worde geopend; en deeze sneede, na 'er den vinger ingebragt te hebben, worde vervolgd, tot aan den bodem des gezwels. Door welke behandeling de geheele zak, zonder dat 'er iets behoeft te worden weggesneeden, het geval eener aanmerkelyke ontaarting uitgezonderd, met den Bal zal te zamen groeijen, en dus de uitstorting nooit kunnen wederkeeren.

In de drie volgende Hoofdstukken handelt de Schryver over de Bloedbreuk: de Balzak-Ader; Zaadstreng-Ader- en Windbreuk: ten laatsten over de Vleeschbreuk, by welke gelegenheid hy zeer veele nuttige Waarneemingen mededeelt, aangaande de zo gewigtige Operatie van het wegneemen des Bals. In hun natuurlyken staat zyn namelyk de vaten der mannelyke teeldeelen zo klein, dat zy wel, zonder veel voorzorg, zouden kunnen worden weggenomen; doch in het geval van een Vleeschbreuk, die weggesneeden moet worden, heeft geheel iets anders plaats. Alsdan zyn niet alleen de vaten der Ballen ongemeen vergroot; maar de anders niets betekenende slagadertjes van den Balzak zyn zelfs zodanig verwyderd, dat zy, zo zy niet geduurende de bewerking gedrukt, en naderhand wierden afgebonden, alleen in staat zouden zyn, tot het veroorzaaken eener doodelyke bloedstorting. Had men voorts in den Zaadstreng alleen met vaten te doen, dan was deszelfs verzekering zeer gemakkelyk, en eene wel zamengeknoopte band kon ons van dien kant genoegzaame zekerheid geeven. Dan in dien streng loopen ook zenuwen, welke, door een knellenden band te geweldig gedrukt, zo ligt een doodelyken Kaaks-

[p. 428]

klem (Trismus) kunnen veroorzaaken. Tot voorkoming van welke onheilen de Schryver ons raadt, den streng eerst met een platten breeden band te omvatten, dan boven denzelven de zenuwen van de vaten te scheiden, de laatste alleen ter degen op die plaats te binden, en den benedensten breeden band tot een waarborg maar zeer losjes geknoopt te laaten leggen; kunnende men denzelven, in geval van noodzaaklykheid, altoos nader aanhaalen.

Noch neteliger is het geval, door den Schryver, bl. 158, voorgesteld; wanneer namelyk de ziekelyke streng, op eene hooge plaats afgesneeden, niet genoeg bezorgd is, maar naar binnen wordt opgetrokken, 't geen veelal eene doodelyke bloedstorting ten gevolge heeft.

De Schryver sluit zyn Werk met een Bericht, aangaande den Kanker des Balzaks en der Ballen, welke in Engeland zo menigmaalen wordt waargenomen by de Schoorsteenveegers, en by die geene, welke in Fabrieken werken, in welke roet wordt gebezigd. Dit ongemak is wederspannig tegen alle zagte middelen; doch zo lang de Ballen niet zyn aangedaan is de kwaal geneezelyk, door het uitsnyden der kwaadaartige verzweering: terwyl, zo de Ballen reeds zyn aangedaan, de ontmanning tot behoud des levens volstrekt noodig is.

Voor het overige heeft de Heer hofman zyne weluitgevoerde Overzetting verrykt met een aantal van nuttige Aantekeningen, gelyk ook met eene Voorrede, welke, onder anderen, bevat een Geschiedkundig Verhaal aangaande de Troicarts, die doorgaans in de Buikwaterzucht, en in de Waterbreuk, worden gebezigd.