Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1796

Beschryving van Assam, of Asam, een landschap, ten Noordoosten van Bengalen, in de Oost-Indien.

(Uit the Asiatic Researches, overgezet uit het Persiaansch van mohammed cazim, door henry vansittart, Esq.)

Asam ligt ten Noordoosten van Bengalen, en is verdeeld in twee deelen. Het Noordlykste is Uttarcul, het Zuidlykste Dacshincul, geheeten. De lengte haalt omtrent tweehonderd Indiaansche Mylen, en de breedte is bykans acht dagen reizens. Dit Landschap wordt bewaterd door de Rivier Brahma-Putra, die uit Khata vloeit, en verscheide Rivieren, welke 'er in uitloopen, de voornaamste derzelven is de Dhonac, het Land tusschen dezelve is ruim en open, en wordt bepaald door een digt bosch, waar in eene menigte van Olyphanten voorkomt. In dit en andere bosschen van Asam kan men 's jaarlyks tusschen de vyf- en zeshonderd Oly-

[p. 549]

phanten vangen. Over den Dhonac steekt het Land uit in volkrykheid en landbouw, en vertoont, aan alle kanten, de schoonste gezigten, beploegde velden, welaangelegde tuinen en boschjes. Naardemaal het Land, in den Regentyd, overstroomd wordt, is 'er een steenweg aangelegd, ten dienste der Reizigeren; deeze is te wederzyde beplant met schaduwryke Bamboos, wier toppen aan elkander raaken. De voornaamste Vrugten, hier geteeld, zyn Mangoes, Plantanen, Oranje-Appelen en Citroenen, enz. De Zuiker, welke hier valt, is uitsteekend in zoetheid, en van drie kleuren, rood, zwart en wit.

De Zyde, welke hier valt, is uitsteekend, en heeft veel gelykheids op die der Chineesen. Zout is 'er schaars. De Bergen worden bewoond door een Stam, Nanacs geheeten, een boos menschen-geslacht, 't welk geheel naakt loopt, honden, katten, muizen, springhaanen, en alles wat het kan vinden, binnenslingert.

Het Land van Uttarcul is zeer wel bebouwd. De Bergbewoonders zyn sterk gespierd, hebben een agtbaar voorkomen, hun kleur is rood en wit. Goud en Zilver verkrygt men in Asam door het Zand der Rivieren te wasschen. Dit werk is een middel van bestaan, en men veronderstelt dat 20,000 Menschen met dien arbeid bezig zyn.

Het Volk van Asam is laag van aart, beginzelloos, zonder vastbepaalden Godsdienst, en kent geen anderen regel dan hunne driften. Zy eeten allerlei slag van vleesch, Menschenvleesch uitgezonderd, ook Dieren die den natuurlyken dood gestorven zyn. De Vrouwen gaan zonder sluier, en volvoeren haar werk in de open lugt. De Mannen hebben dikwyls vier of vyf Vrouwen, die zy in 't openbaar koopen, verkoopen, en verruilen. Zy scheeren het hoofd en den baard. Sterkte en moed straalt hun ter houding en oogen uit, en de woestheid van aart is op hunne aangezigten te leezen. Zy zyn onderneemend, wild, oorlogzugtig, wraakgierig en bedrieglyk.

Hunne Kleeding bestaat uit een doek om 't hoofd gewonden; en een ander om hunne lendenen gegord, met een slip over de schouders. Ryken en armen vervaardigen hunne wooningen van hout, bamboos en stroo.

De Rajah en diens Hovelingen reizen in Draagstoelen, en vermogende Lieden laaten zich draagen in 't geen men Doolies noemt. Asam heeft noch Paarden, noch Kameelen, noch Ezels; doch deeze Dieren worden 'er

[p. 550]

nu en dan uit andere Landen gebragt. Ezels zyn zy zeer op gesteld; doch voor Paarden hebben zy zulk een schrik, dat één Ruiter honderd man op de vlugt zou dryven.

De oude Inwoonders deezes Lands zyn verdeeld in twee Stammen, de Asamians en Cultanians. De eerstgemelden zyn de Oorlogshelden, van welken tusschen de zes en zeven duizend den Rajah tot Lyfwagten dienen. Hunne wapens zyn Snaphaan, Zwaard, Speer, Pyl en Boog; zy hebben ook Geschut en Draaibassen, waar mede zy zeer wel weeten om te gaan.

By den dood van een hunner Rajahs spitten zy een zeer diepen Kuil voor den Overledenen, waarin zyne Vrouwen, Oppassers en Slaaven, en veel van zyn prachtigen toestel, gedaan worden, als Olyphanten, Goud en Zilver, Kleederen, Spyze, Lampen, veel Olie, enz. want zy houden deeze dingen voor noodzaaklyk in een toekomenden staat. Vervolgens bedekken zy deezen Kuil met een dekzel van zeer zwaar hout. - Het Krygsvolk, in eenige dier Kuilen gekomen, haalde 'er ter waarde van negentig duizend Ropyen Goud en Zilver uit.

Ghergong, waar 's Rajahs Paleis gevonden wordt, heeft vier Poorten, een afschutzel van Bamboos, en hooge straatwegen tot gemak der Reizigeren in den Regentyd; voor ieder huis is een tuin, en ligt eenige bearbeidde grond. Het Paleis van den Rajah is omgeeven met een dyk, 'er zyn eenige zeer ruime kamers in, onder deeze een Diwan Khanah, of openbaare Zaal, honderd en vyftig Ellen lang, veertig breed, en ondersteund door zes en zestig houten Pylaaren. Hier vindt men veele koperen Plaaten, zo wel gepolyst, dat zy Spiegels gelyken.

De Rajahs spreiden veel grootheids ten toon. Nimmer zyn zy aan iemand cynsbaar geweest, en hebben dikwyls gestaan na de overmeestering van de strydbaarste Vorsten van Hindostan. Bedekt in hunne sterke posten, matten zy den vyand af door krygslisten, uitvallen, en ontrustingen; en, als de Regentyd daar is, rukken zy op de bestryders los, en hebben in dier voege talryke Legers vernield.

Husain shah, Koning van Bengalen, verloor een groot Leger op deeze wyze. Mohammed, Zoon van togluc shah, dit Land invallende, liet 'er een Leger van 100,000 Man.

[p. 551]

By dit Verslag van mohammed cazim moet ik nog voegen, dat Asam ligt tusschen de 91 en 96 Graaden Oosterlengte, en 25 en 28 Graaden Noorderbreedte.