Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1796

Bericht wegens een vrouwspersoon, welk kikvorschen braakte.

(Uit het Journal der Erfindungen, Theorien & Widerspruche in der Natur-und Arzneiwissenschaft, 1795. XI. St.)

Eene Boerin van 35 Jaaren, die altoos eene goede gezondheid genooten, en nimmer over eenig ongemak in het onderlyf geklaagd had, uitgenomen een half jaar na haar trouwen, toen zy een zoort van trommelzucht (tympanites) kreeg, 't geen zy meende zwangerheid te zyn, doch waarin zy haare dwaaling ras bemerkte, dewyl deze opzetting zo spoedig verdween, als zy gekomen was, dronk, in het voorjaar van 1794, uit een stilstaand water, 't geen zy reeds meermaalen zonder hinder gedaan had, en bemerkte na dien tyd, dat de buik dikwils geweldig begon op te zwellen, 't geen daaglyks met het uitbraaken van een helder vogt verzeld ging, en eenmaal, na dat zy gedroogde vrugten gegeeten had, allergeweldigst werd, wanneer zy, onder een vreeslyke angst en gevaar van stikken, tot groote verwondering van alle die 'er tegenwoordig waren, een grooten Kikvorsch uitbraakte.

Na dien tyd, bleef zy, behalven geduurige buikpynen,

[p. 10]

van haar zo lastig ongemak bevryd; doch in het najaar keerde het met dubbel geweld terug, en zy kon zeker staat maaken een nieuwen aanval te zullen krygen, zo dra zy gedroogde vrugten gegeeten had, 't geen dan met een sterken toevloed van speekzel, krimpingen in de maag en pynen in het lyf, begon, en gewoonlyk met het uitbraaken eener bruine geleiachtige stof eindigde. - In de maand September, braakte zy wederom een Kikvorsch, en in December meer andere, waarvan 'er vyf een geruimen tyd in water leevend bleeven. Den 27 April dezes Jaars, verzocht zy my om raad, dewyl zy daags te vooren, op 't land werkende, wederom een Kikvorsch had uitgebraakt. Dewyl de walgingen en de overige straks genoemde toevallen nog bleeven aanhouden, gaf ik haar eenige dagen achter elkander braakmiddelen, waar door zy wel geen Kikvorschen, maar eene menigte gryze, naar Kikvorsch-slym gelykende, stof kwyt raakte, en 't welk haar veel verlichting gaf. Den 31, schreef ik een middel uit het Sem. Santonic. Rad. Filic. en Syr. commun. voor, waar door zy zeer veel slym en negen kleine Kikvorschen uitbraakte; dit geschiedde met de grootste benaauwdheden en hevigste stuiptrekkingen, die verminderden naar maate de Vorschen hooger opkwamen. - De eerste Kikvorsch, die zy uitwierp, was 1½ duim lang en ½ duim breed, had een donker groene kleur, was nog zeer jong, en had eene gryze papachtige stof in de maag. - Met verscheiden andere persoonen, die 'er tegenwoordig waren, zag ik haar ook een grooten Kikvorsch uitspuwen, die ik evenwel niet, gelyk de kleine, in 't water leevend kon houden: dezelve wordt thans in de Verzameling der Praparaten van de Natuurkundige Societeit te Göttingen bewaard. Het opgemelde middel deed niet slegts door den mond de Kikvorschen uitwerpen, maar zy raakte 'er ook een door den stoelgang kwyt, die half verteerd was. - Niettemin kon zich de Heer josephi, de Stads Geneesheer dezer plaats, van de waarheid dezer gebeurtenis niet overtuigen. De Magistraat liet de Vrouw, op zyn verzoek, opsluiten, en de opgemelde Arts deed haar het volgend middel inneemen, R. Merc. sublim. corrof. Gr. V. Solve perfectissime Syr. de Spin. Cerv. Unc. iij. Pulv. Jalap. drachm. j.R. Aq. foenicul. Unc. ij. M.d. alle 3 uuren één eetlepel vol. Dit Recept, 't geen ik letterlyk uit het groot Apotheker-Dagboek afgeschreeven heb, zoude my stof genoeg tot

[p. 11]

aanmerkingen geeven, zo de woorden van hippocrates my niet te diep ingeprent waren: Medicus ratione utens nunquam alteri invidiose calumniabitur, sic enim animi impotentiam prodet. - Na 't gebruik daarvan volgde eene zeer hevige braaking, waar by weder een Kikvorsch geloosd werd; evenwel hield de Geneesheer hetzelve nog voor bedriegery, toen hy zich eindelyk in de maand July laatstleden volkomen overtuigd moest houden, hebbende de Lyderes op nieuw verscheiden Kikvorschen, in zyne tegenwoordigheid, en in die zyner vrienden, uitgebraakt. Dat het Vrouwspersoon de Kikvorschen vooraf ingeslokt, en ons dus bedrogen zoude hebben, wordt, zo door de omstandigheden die de Ziekte verzelden, als de voorzorgen door de Magistraat genomen, genoegzaam wederlegd. Het blykt hieruit zeer klaar, dat Kikvorschen zich in onze Maagen ophouden en leeven kunnen. - Is het niet dwaas, dat wy, kortzichtige menschen, over het al of niet bestaan van zommige zaaken in de Natuur een beslissend oordeel stryken willen, daar de ondervinding zo dikwils onze dwaaling aanwyst. Hoe kon een Pad midden in een stuk Steen leeven, en echter is zy 'er in gevonden!

Van meer dergelyke gevallen, zal ik slegts twee voorbeelden aanhaalen. - In het Commerc. Litter. Norimb. van het Jaar 1735, Hebd. XXI. p. 163, leest men, dat een ongetrouwd Meisje, 15 Jaaren lang, eene menigte doode zo wel als leevende Kikvorschen kwyt raakte. - Door het gebruik van buikzuiverende middelen en kwikbereidingen, loosde zy veele stukken van vergaane en ook een dooden en leevenden Kikvorsch, en werd 'er ten laatsten volkomen van geneezen. - De Hofärts lentin schreef my onlangs, dat een Meisje, 't welk langen tyd aan walgingen en braakingen onderhevig was, eindelyk geneezen werd, na dat zy door een braakmiddel een Hagedis, van een halve span lengte, had uitgeworpen. Waarschynlyk had zy dezelve, nog zeer klein zynde, ingeslokt, na dat zy van een moerassig water gedronken had.