Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1796

Het Spectatoriaal Tooneel. Negende Deel. Te Rotterdam, by de Wed. J.P. van Heel, 1796. In 8vo. 251 bl.

Dit Deel behelst vier Toneelstukjes, tot Naspelen geschikt. Het eerste, dat uit twee bedryven bestaat, draagt den titel: De Bediende van twee Heeren, en heeft alleen dit tot

[p. 519]

zyn voordeel, dat hetzelve grappig is, en zeer lach - verwekkende zyn moet by de vertooning, uit hoofde van de verwarring, die 'er in plaats heeft. Een vreemde knegt verhuurt zich aan twee Heeren, die hy al zo min kent als zy hem; de een deezer is een Dame, die zich in mans - kleederen vermomd heeft, om haaren, uit hoofde van manslag vlugtenden, minnaar op te zoeken; de andere is juist dees minnaar zelf. Daar nu Truffaldino (zo heet de bediende) verscheide bevelen van en boodschappen voor ieder deezer ontvangt, alleen met byvoeging, aan uwen Heer, doet en bestelt hy alles voor en aan den verkeerden, en dit maakt, dat eindelyk de gelieven zich leeren kennen. Verder kunnen wy 'er geen Zedelyke waarde aan toekennen, om dat 'er niets, dat eenige byzondere Zedelyke Les zelfs schynt te bedoelen, in voorkomt. - Het volgend stukje, genaamd Ligtzinnigheid en Goedhartigheid, overtreft het voorige, in Zedekunde. Een verkwistende Zoon had, door zyne buitenspoorige verteeringen, zynen, jegens hem, al te goeden Vader in den grond geholpen, die daar te boven van zyne bediening, als Secretaris by eenen Graaf, die zich verrekend had, beroofd, en, nu dood arm, aan de onmenschelyke vervolgingen van eenen Woekeraar blootgesteld, was. - De Zoon, van de Academie te huis komende, ontdekt de kommerlyke omstandigheden zyns Vaders: door berouw getroffen, besluit hy dienst te neemen als Soldaat, en vervoegt zich by eenen Kapitein, die hem vyandig was, eischt twee honderd kroonen, de som waar door hy zyn Vader voor de Gevangenis bevryden kon; de Kapitein, wel blyde, dat hy zynen Vyand, op deeze wyze, onder zynen stok konde krygen, geeft hem dit Handgeld. Maar, uit hem verneemende dat hy dit deed uit Kinderliefde, word hy door de edelmoedigheid van den Zoon dermaate getroffen, dat hy hem omslaat, het Handgeld schenkt, als zynen Vriend omhelst, en tevens de bezorging van den ouden man op zich neemt, en deezen voor zynen Vader aanneemt. - De twee laatste Toneelspelen, de Huwlyks. Proef en de Huwlykse Vergelding geheeten, zyn van één alloy, en schetzen leerzaam de dwaasheid der Jalonzye, die zo verre gaat, dat een man, die zyne Huisvrouw hooger dan alle andere schat, de zotheid heeft, om de trouw zyner Echtgenoote op de Proef te stellen, en niet dan tot zyne schande en beschaaming van die grillen geneezen word.