Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1793

Beschryving van de ligging, en plan, der stad Washington, in het landschap Columbia, in Noord-America, welke thans gebouwd wordt, om, met den jaare MDCCC, ten zetel te dienen voor het staatsbestuur der Vereenigde Staaten van America^(*).

(Uit het Engelsch.)

De Stad Washington, in het Landschap Columbia, met welker Bouw men thans bezig is, om ze ten bestendigen zetel te doen dienen voor het Bestuur der Vereenigde Staaten van America, is gelegen aan de Zamenvloeijing der Rivieren Potomac en de Eastern Branch, en strekt zich omtrent vier mylen aan elk uit. Zy besluit in zich een plek gronds, welke bezwaarlyk kan overtroffen worden in het stuk van welgelegenheid, gezondheid en schoonheid, door eenige in de wyde Wereld: want, schoon het Land vlak voorkomt, levert het, nogthans, door zagte en langzaam opgaande verhevenheden, eene verscheidenheid van fraaije gezigten op. Dit Land ligt gedeeltlyk in den Staat van Virginia, gedeelt-

(*) Wy schryven de Vereenigde Staaten van America en niet, gelyk doorgaans geschreeven wordt, de Vereenigde Staaten van Noord-America; dewyl het eerste, en niet het laatste, de Tytel is, by welken deeze nieuwe Mogenheid verkiest benoemd te worden. Zie de Vaderl. Hist. ten Vervolge van wagenaar, by allart, Vde Deel, bl. 173.

[p. 498]

lyk in dien van Maryland, en werd door deeze twee Staaten aan de Vereenigde Staaten van America afgestaan, en door deeze bestemd, om, naa het Jaar MDCCC, ten zetel des Staatsbestuurs te strekken.

Binnen de grenzen der Stad, zyn vyf en twintig altyd springende Bronnen van allerheerlykst water; en, door putten te graaven, kan men steeds zeer goed water bekomen; daarenboven zullen de altoos vloeijende Stroomen, die thans door dat Land loopen, ten gebruike der Stad aangewend worden.

De Eastern Branch is een der veiligste en gemaklykste Havens in America; genoegzaame diepte hebbende voor de grootste Schepen, tot omtrent vier mylen boven den mond der Riviere: terwyl het Kanaal digt aan den rand der Stad loopt, en ruimte in overvloed heeft. Deeze Rivier heeft de diepte van dertig en vyf en dertig voeten, tot by het bovenste gedeelte der Stad, waar de diepte tot tusschen de twintig en achttien voeten vermindert.

De Stad, aan den grooten Postweg gelegen zynde, juist even verre van het Noordlykst en Zuidlykst uiterste der Vereenigde Staaten, en ten naastenby zo van den Atlantischen Oceaan tot de Rivier Ohio, allerbest bevaarbaar, en in het midden van het rykst handeldryvend Land in America, geschikt voor den inlandschen aanvoer, is verreweg de verkiesbaarste ligging voor de Verblyfplaats van het Congres; en wordt de Bouw daar van thans voortgezet door den Vaderlandlievenden yver, niet alleen van het Volk in de Vereenigde Staaten; maar ook door dien van Vreemdelingen.

De binnenlandsche Vaart, op de Potomac Rivier, is zo verre gevorderd, dat vlotten, belaaden met de voortbrengzelen des Lands, die Rivier en deszelfs takken afzakken, van meer dan honderd en tachtig mylen, tot de groote Watervallen, die veertien mylen van de nieuwe Stad afleggen. De Kanaalen, aan de groote en kleine Watervallen, zyn bykans voltooid, en de Sluizen zo verre gevorderd, dat in den volgenden Zomer de Vaart geheel geopend zal zyn, tusschen de andere wateren en de voornaamste takken van de Potomac, 't welk eene gemeenschap te water zal veroorzaaken, tusschen de Stad Washington en de binnenste deelen van Virginia en Maryland, door middel van de Potomac, de Shannandoah, de South Branch, Opecan, Cape Capon, Pattersons Creek, Co-

[p. 499]

noochegue en Monocasy, meer dan twee honderd mylen, door een der gezondste, vermaaklykste en vrugtbaarste, oorden in America, die, in grooten overvloed, Tabak van de beste soort, Hennip, Indiaansch Koorn, Tarwe, en andere Graanen, benevens Vrugten aan den Americaanschen grond eigen, voortbrengen.

De Landen aan de Potomac, boven de Stad Washington, rondsom dezelve, en zestig mylen daar beneden, zyn hoog en droog; overvloeijende van ontelbaare Bronnen heerlyk water: ze zyn bedekt met zwaar Timmerhout van verscheidenerlei soort. Eenige weinige mylen beneden de Stad, vindt men, aan de oevers van de Potomac, onuitputbaare bergen van Steen, van die soort als de witte en roode Poortlandsche steen, van welken men thans de openbaare Stadsgebouwen oprigt. Boven de Stad, als mede op de oevers der Riviere, vindt men zeer veel uitmuntende Kool, Kalksteen en Marmer, met blaauwe Lei, waar mede men huizen dekt, van de beste soort.

Het aanleggen van deeze Stad, in zulk eene zeer verkiesbaare ligging, en volgens zulk een fraai Plan, zal, by volgende Geslachten, aangemerkt worden als eene groote proeve van het Oordeel en de Wysheid van den tegenwoordigen Voorzitter der Vereenigde Staaten, terwyl de Naam, aan die Stad gegeeven, tot het einde der dagen, de verpligtingen, welke de Americaanen hebben aan een Man van dat uitsteekend Character, in leevende geheugenisse zal bewaaren.

Het Plan deezer Stad werd, volgens de onderrigtingen des Voorzitters van de Vereenigde Staaten, ontworpen door den Major l'enfant, en gaat onbetwistbaar alle andere Steden te boven; vereenigende niet alleen gemak, geregeldheid, fraaiheid van gezigt en vryen omloop van lugt, maar alles groots en schoons, 't welk in eene Stad kan gebragt worden.

De Stad is verdeeld in Squares, of groote Afdeelingen, door Straaten recht Noord en Zuiden, Oost en West, loopende, 't welk het grondwerk van het Plan uitmaakt. Nogthans, van het Capitool, het Huis des Voorzitters, en eenige der grootste Pleinen in de Stad, loopen Dwarsstraaten, van het eene groote voorwerp tot het ander; 't welk niet alleen eene verscheidenheid van schoone gezigten oplevert, maar die verveelende eenzelvigheid wegneemt, welke zommige andere groote Steden ongevallig maakt. Deeze Dwarsstraaten zyn geschikt om de afgescheidene en wydst

[p. 500]

vaneen liggende voorwerpen te vereenigen, en door het geheel een wederkeerig gezigt te bewaaren. - De Hoofdstraaten zyn alle honderd en zestig voeten wyd, bevattende een straatweg van tien voeten, en een gekeizeld wandelpad van dertig voeten, aan wederzyden met boomen beplant, 't welk een ruimte van tachtig voeten openlaat voor een met steenen bevloerden wagenweg. De overige Straaten zyn doorgaans honderd en tien voeten wyd, met weinige van negentig voeten, uitgenomen de Noord, Zuid, en Oost Capitool Straaten, die de breedte van honderd en zestig voeten hebben. De Dwarsstraaten draagen de Naamen van de onderscheide Staaten, die de Unie uitmaaken; terwyl die, welke ten Noorden en Zuiden van het Capitool Oostwaards loopen, den naam hebben van East First Street, East Second Street, &c. en Westwaards van het Capitool, West First Street, West Second Street, &c. Die van het Capitool Noordwaards strekken, zyn geheeten North A Street, North B Street, &c. en die ten Zuiden, South A Street, South B Street, &c.

De Verdeelingen van de Stad zyn elf honderd en vyftig. De rechthoekige Squares, of groote Afdeelingen, bevatten doorgaans van drie tot zes Acres, en zyn wederom verdeeld in Onderdeelen (Lots) van veertig tot tachtig voeten van vooren, en van omtrent honderd en tien tot drie honderd voeten diepte, naar de grootte der Afdeeling.

De ongeregelde Verdeelingen, veroorzaakt door de Dwarsstraaten, zyn eenige smal; maar over 't algemeen gunstig gelegen. De scherpe punten zullen alle op veertig voeten worden afgesneeden, zo dat geen huis in de Stad een scherpen hoek zal hebben. De Loten, in deeze ongeregelde Verdeelingen, zullen alle een rechten hoek krygen met de onderscheide Straaten, schoon de achterhuizen in dezelve niet gelykwydig met elkander zullen komen, 't welk geen hinder altoos veroorzaakt.

Volgens de regelen, opgegeeven en afgekondigd door den Voorzitter der Vereenigde Staaten, ter schikking der Gebouwen in de Stad, moeten alle Huizen van gebakken of gehouwen Steen zyn; de muuren moeten evenwydig loopen met de Straaten, en of onmiddelyk daar aan geplaatst weezen, of naar welgevallen inwaards opgehaald. De voormuuren, van alle huizen in Straaten honderd en zestig voeten breed, moeten ten minsten dertig voeten hoog zyn.

Het Plein voor het Capitool (os het Huis waar de Wet-

[p. 501]

geevende Magten vergaderen) is op de schoonste erhevenheid in de Stad gelegen, omtrent ééne myl van de Eastern Branch, en niet veel meer van de Potomac; hebbende een volkomen gezigt op de geheele Stad zo wel als op het rondsom gelegen Land, tot eene groote uitgestrektheid.

Het Huis van den Voorzitter zal staan op een hoog opgaanden grond, niet verre van den oever van de Potomac; een heerlyk Watergezigt hebbende, en uitziende op het Capitool en eenige andere voornaame gedeelten der Stad.

Rechtstreeks Zuiden van het Huis des Voorzitters, en recht Westwaards van het Capitool, loopen twee groote wandelperken, die eindigen aan de Potomac, en aan de zyden zullen vercierd worden met verscheide fraaije Gebouwen, Huizen voor Afgezanten van vreemde Mogenheden, enz.

Door de geheele Stad, ter plaatze waar de Hoofdstraaten elkander kruisen, vindt men verscheide open Pleinen, van verschillende gedaanten, die, in groote Steden, hoogst nuttig zyn, en tot geen gering cieraad dienen.

Vyftien van de beste dier Pleinen zullen geschikt worden voor de onderscheidene Staaten, die de Unie uitmaaken; en niet alleen derzelver Naamen draagen, maar aan die Staaten tot geschikte plaatzen dienen, om Standbeelden, Naalden of Kolommen, op te rigten, ter gedagtenisse van hunne voornaame Mannen.

Op eene kleine verhevenheid, ter plaatze waar eene lyn recht West van het Capitool en eene recht Zuiden van het Huis des Voorzitters elkander snyden, zal een ridderlyk Standbeeld worden opgerigt van den Generaal washington, den tegenwoordigen Voorzitter der Vereenigde Staaten.

Het Gebouw, waar de Massachussets en Georgia Straaten zamenloopen, is met de tuinen geschikt tot een Hospitaal voor de Zeelieden.

Het Plein aan het Zuideinde van de East Eight Street is bestemd voor de Beurs, en een wandelperk. De breede zwarte streep, welke deels loopt langs de North B Street, en, zich scheidende, op twee plaatzen in de Eastern Branch komt, is een Kanaal, 't welk tachtig voeten wyd en acht voeten diep zal weezen.

Het Plein, waar de South G Street het Kanaal kruist,

[p. 502]

is aangelegd tot een Stadhuis en een Waterkom; zynde 'er thans een vry groote watersprong in 't midden.

Op het Plein, aan de vereeniging der beiden Rivieren, zal een Sterkte gebouwd, en zullen daar Magazynen en Arsenaalen aangelegd, worden.

Aan het Oosteinde van de East Capitol Street zal men een Brug bouwen. De tegenwoordige overgang der Riviere is aan het benedeneinde van de Kentucky Street, waar de groote weg thans de Eastern Branch kruist.

De Tyber, welke het voornaamste water is dat door de Stad loopt, zal verzameld worden in een groote Verlaatplaats, bezyden het Capitool, van waar men het in pypen zal leiden na de onderscheide deelen der Stad; terwyl het overtollige water, in schoone watervallen, door de openbaare tuinen ten Westen van het Capitool in het Kanaal zal vloeijen.

In verscheide gedeelten van de Stad zyn plaatzen, bestemd voor Markten, Kerken, Vergaderplaatzen, Schouwburgen, enz.

De Voorzitter der Vereenigde Staaten, deeze Stad ten zetel des Bestuurs bestemmende, verwierf van de Eigenaars des Gronds om een zeker gedeelte van de Loten, in ieder gedeelte, af te staan, om verkogt te worden onder zyn opzigt; en dat het beloop daar van alleen zou bekeerd worden tot openbaare Gebouwen, en andere Werken van algemeen nut. Deeze vergunning-zal omtrent 15000 Loten uitleveren, en genoegzaam weezen, niet alleen om de openbaare Gebouwen op te rigten, maar om het Kanaal te graaven, de Waterleidingen door de Stad te maaken, de Wegen te bestraaten en te verlichten; 't welk eene zwaare belasting, welke in andere Steden plaats heeft, zal voorkomen, en gevolglyk de Loten eene veel grooter waarde doen krygen.

De Geldopschietingen van Virginia en Maryland tot hier toe gehoegzaam zynde, heeft men weinig van de openbaare Loten verkogt; doch de Verkooping is aangeslagen, tegen den zeventienden van September deezes Jaars.

In January, jongstleden, zyn de meeste Straaten afgeperkt, en de groote Afdeelingen (Squares) in kleindere (Lots onderscheiden. Het Kanaal was ten deele gegraaven, en het grootste gedeelte der Bouwstoffen voor de openbaare Gebouwen, die geheel van gepolyst hardsteen zullen weezen, worden thans, met allen mogelyken spoed, aangevoerd. In den

[p. t.o. 502]

[p. 503]

voorleden Zomer bouwde men reeds verscheide Huizen voor byzondere Persoonen, en veele der Eigenaaren van Loten maakten zich toen gereed om in den volgenden Zomer te bouwen.