Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1793

Waarneemingen omtrent de Kimos, of de Pigmeen, van het eiland Madagascar.

(Ontleend uit een Voyage a Madagascar, par l'Abbé rochon.)

‘Zints lang heeft men gesprooken van de Kimos, een Volk, uit Pigmeen bestaande, en gewild dat het woonde in de binnenste gedeelten van het Eiland Madagascar: de Heer flacourt behandelde alles, wat deswegen verhaald werd, als loutere vertelzeltjes. De

[p. 232]

Abbé rochon heeft dit stuk weder leevendig gemaakt, en zyn geloof daarin gestaafd door het getuigenis van den Heer commerson, den beroemden Plantkundigen, die, den Heer de bougainville, op zyne Reis rondsom de Wereld, vergezeld hebbende, zyne Natuuronderzoekingen in den Jaare MDCCLXIX, op Madagascar, met ongemeenen vlyt voortzette; als ook door het getuigenis van den Heer de moldave, ten dien tyde Gouverneur van het Fort Dauphin. Naardemaal hunne getuigenissen van gewigt zyn, en het onderwerp zelve der aandagt waardig is, zullen wy onzen Leezeren een kort Berigt geeven van het geen deeze Heeren, wegens de Kimos, te boek stelden, door den Abbé rochon in 't breede in zyn Werk ingelascht.’

* * * *

De Liefhebbers van het wonderbaare, (zegt de Heer commerson,) dien het spyt, de voorgewende verbaazende grootte der Patagoniesche Reuzen tot de lengte van zes voeten gebragt te zien, zullen misschien eenige vergoeding vinden, door een Geslacht van Pigmeen aan te treffen, die in een tegenovergesteld uiterste wonderbaar zyn. Ik meen Menschen, die half de grootte van een gewoon Mensch haalen, en het binnenste gedeelte van het groot Eiland Madagascar bewoonen, eene afzonderlyke Natie uitmaaken, en, in de taal des Lands, Kimos genaamd worden. Deeze kleine Menschen zyn van een bleeket kleur dan de rest der Inboorelingen, die over 't algemeen zwart zyn. Hunne armen zyn zo lang, dat zy, recht nederwaards uitgestrekt, tot de knieën reiken. Der Vrouwen borsten zyn zo klein, dat ze naauwlyks de Sexe onderscheiden; uitgenomen als zy Kinderen zoogen; en zelfs moeten zy, uit schaarsheid aan zog, toevlugt neemen tot koemelk, om de Kinderen te kweeken.

De verstandige vermogens van dit kleine Geslacht zyn gelyk aan die der andere Inwoonderen des Eilands, welken het in geenen deele aan verstand ontbreekt, schoon zy by uitstek traag zyn. In de daad, de Kimos worden beschreeven als werkzaamer en oorlogzugtiger: zo dat hun moed, in eene dubbele rede staande tot hunne grootte, hun bewaard heeft voor de te onderbrenging hunner Nabuuren, die zulks meermaalen onderstonden. - 't Is vreemd, dat alles, wat wy van dit Volk weeten, ontleend

[p. 233]

is van de Nabuurvolken, en dat noch de Gouverneurs van Isle de France, of van Bourbon, noch de Bevelhebbers der Fransche Forten, op de Kust van Madagascar, ooit getragt hebben, om in dit gedeelte des Eilands in te dringen. 't Is waar, men onderstondt het onlangs; doch vrugtloos.

Als een ooggetuigen moet ik, nogthans, bekennen, dat, op eene Reis, die ik, in den Jaare MDCCLXX, na het Fort Dauphin deedt, de Heer de moldave, de laatstoverledene Gouverneur, myner nieuwsgierigheid voldoening verschafte, door my, onder zyne Slaaven, eene Slavinne te vertoonen van het Geslacht der Kimos, omtrent dertig jaaren oud, drie voeten en zeven duimen lang. Zy was veel bleeker van kleur dan eenige andere Inwoonders van Madagascar die ik ooit zag; welgemaakt, en hadt geene wangestalte, hoe genaamd, of scheen in haaren groei belemmerd, gelyk de Dwergen, die nu en dan gezien worden, doorgaans zyn. Haare armen waren, in de daad, te lang, naar evenredigheid van haare hoogte, haar hair was kort en wollig; doch haare weezenstrekken waren goed, en geleeken meer op die van een Europeaan, dan van een Africaan. Een natuurlyke lach vertoonde zich op haar gelaad, zy was goedaartig, en scheen in al haar doen te vertoonen, dat zy niet misdeeld was van verstand. Geen zweemzel van Vrouwenborst was aan haar te zien, uitgenomen de tepels: maar dit enkel voorbeeld is niet genoegzaam om eene uitzondering te maaken, zo strydig met de algemeene wet der Natuure. Korten tyd vóór ons vertrek van Madagascar, hadt het verlangen om haare vryheid weder te verkrygen, aangezet door de vrees van na Frankryk overgevoerd te zullen worden, deeze kleine Slavinne aangezet om weg te loopen, en zich in de bosschen te verschuilen.

Over 't geheel geloof ik in 't bestaan van dit klein Geslacht van Menschen, die een Character en Zeden op zichzelven hebben. De Laplanders schynen eene middelsoort uit te maaken, tusschen Menschen van gewoone grootte, en deeze Dwergen. Beiden bewoonen zy de koudste Landen, en de hoogste Bergen der Aarde. Die van Madagascar, op welken deeze Kimos zich onthouden, zyn tusschen de zestien en zeventien honderd vademen boven de oppervlakte der Zee verheeven. De Planten en Kruiden, die op deeze hoogten groeijen, zyn natuurlyk klein.

[p. 234]

Het getuigenis van den Heer de moldave, daar mede eenstemmig, komt hier op neder. Toen ik, in den Jaare MDCCLXVIII, aan het Fort Dauphin kwam, kreeg ik een Geschrift in handen, berigt geevende van een Pigmeen-geslacht, Kimos geheeten; het middelste gewest van Madagascar, op de Breedte van 22 graaden, bewoonende. Ik nam de proeve, om my te verzekeren van de waarheid deezes verhaals, door een tocht te onderstaan na het gewest, waar men beweerde dat dit klein Geslacht zich onthieldt; doch, door de trouwloosheid en lafhartigheid myner Gidsen, mislukte myn toeleg. Egter kreeg ik zulke onbetwistbaare bescheiden wegens dit zeldzaam verschynzel, dat ik niet het minste twyfel aan het bestaan deezer Madagascarsche Pigmeen. De gewoone langte der Mannen is drie voeten en vyf duimen. Zy draagen lange ronde baarden. De Vrouwen zyn eenige duimen korter dan de Mannen, die naar de lengte dik en sterk zyn. Hun kleur is minder zwart dan die der andere Inboorelingen des Eilands; hun hair kort, en katoenägtig. Zy smeeden yzer en staal, waar mede zy hunne lanssen en pylen voorzien. Hun Land is omtrent zestig mylen ten Noordwesten van 't Fort Dauphin geleegen. Ik kreeg eene Vrouwe van dit Volk; men berigtte my, dat ze veel grooter was dan de Kimos gewoonlyk vallen: want zy was drie voeten en zeven duimen hoog. Zy was zeer rank, en hadt geen meer blyk van borsten dan de schraalste Man.

By deeze Berigten, schryft de Abbé rochon, zou ik dat kunnen voegen van een Officier, die een Kimos Manspersoon gekreegen hadt, en dien na Europa zou overgebragt hebben. Maar de Heer de surville, die bevel voerde over het Schip, in 't welk men hem wilde schepen, weigerde hier aan zyne toestemming.

Moeten wy, voegt 'er de Abbé rochon nevens, naa deeze getuigenissen, ons niet verwonderen, dat de Heer flacourt het bestaan deezes Volks als een louter fabeltje heeft uitgekreeten? Doch het gezag van een Man, geheel en al tegen het Volk van Madagascar vooringenomen, kan tegen geene bewysstukken, uit daaden opgemaakt, opweegen.