Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1793

De Leer der Erfzonde verdeedigd. Door Jonathan Edwards,Professor en Predikant, te Northampton, in Noord-Amerika. Vertaald en uitgegeeven door Marinus van Werkhoven.Met eene aanpryzende Voorrede van den wel Eerwaardigen zeer Geleerden Heere joh. conr. appelius, Predikant te Zuidbroek en Muntendam. Derde Stuk. Te Amsterdam, by M. de Bruyn, 1792. In gr. 8vo. 174 bladz.

De Eerw. edwards legt de laatste hand aan zyne zeer uitvoerige en omslagtige Verdeediging van de Leere der Erfzonde, in dit Derde Stukje, bevattende het Derde Boek. Behalven twee bewyzen voor zyn gevoelen, welke by het groot getal der reeds aangevoerde bedenkingen gevoegd worden, ontleend uit den aart der Verlossinge door christus, ten aanzien van derzelver Verwervinge en Toepassinge, bevat dit Stukje de voornaamste Tegen-

[p. 566]

bedenkingen tegen de Leere der Erfzonde, nevens de antwoorden op de ingebragte zwaarigheden. Gezamentlyk zyn deeze niet minder dan vyftien in getal. Geenzins hebben wy ten oogmerke, om in dit geschil party te kiezen, of ons op te werpen tot regters over de waardy of onwaarde der redenen, met welke de Eerw. edwards de bedenkingen te keer gaat, welke tegen zyne meening worden aangevoerd. Tot eene proeve zullen wy onzen Leezeren mededeelen, 't geen de Eerw. edwards antwoordt, ter wederlegginge der bedenkinge van de bestryders der Erfzonde, ontleend uit het geen de H. Schrift openbaart, aangaande de handelingen in den dag des Oordeels; waarin de Regter vertoond wordt, als met elk mensch alleen, en op zich zelven, of afzonderlyk, handelende, geevende aan ieder mensch naar zyne werken, en overeenkomstig het gebruik, dat hy van de byzondere talenten, door God hem verleend, zal gemaakt hebben.

‘Deeze Tegenwerping,’ zegt de Heer edwards, ‘zal verdwynen, wanneer wy overweegen, welk het einde of oogmerk van dat openbaar Gericht zyn zal. Dit zal niet weezen, dat god mooge uitvinden wat de menschen zyn, of welke straffe of belooning hun toekoomt, noch ook, om een rechtmaatig oordeel over dat alles in zichzelven te vellen; hetwelk het einde en oogmerk is in menschelyke gerichtshandelingen. Maar het zal zyn, om aan de gewetens der menschen zelven, en aan de Waereld, te openbaaren, wat en hoedaanig de menschen zyn. Gelyk de laatste Gerichtsdag genoemd wordt, de dag der openeaaring van gods rechtvaardig oordeel; zoo zal god, tot dat einde, gebruik maaken van bewyzen, of proeven. Maar de eigenlyke bewyzen van de boosheid van der menschen harten - de waare zitplaats van alle boosheid - zoo ten aanzien van het bederf der natuur, als de bykoomende besmetting en schuld, zyn 's menschen werken.

Het voornaam einde van gods openbaar Oordeel, (dus vervolgt de Heer edwards,) zal zyn, eene juiste, volkomen en openlyke onderscheiding te maaken, tusschen menschen en menschen, het onderscheid tusschen dezelven rechtmaatig te bepaalen, en bekend te maaken, ten voorspel van die scheiding, en dat onderscheid in derzelver eeuwige vergelding, welke daarop volgen zal; en dat onderscheid zal de Rechter deen blyken, uit hunne personeele werken.

[p. 567]

Twee dingen zyn 'er, waaromtrent de menschen, door gods volmaakt Oordeel ten jongste dage, zullen onderzocht, en openlyk onderscheiden worden; achtervolgends het tweederlei waare onderscheid, dat onder de menschen plaats heeft; naamlyk: (1.) Het onderscheid van staat; dat eerste en groote onderscheid, waar door alle menschen in twee soorten, de rechtvaardigen en de boozen, verdeeld zyn. (2.) Dat min voornaame onderscheid, waar door bezondere persoonen, tot denzelfden algemeenen staat behoorende, onderling verschillen, in trappen van bykoomende vruchten der gerechtigheid, of van boosheid. Ten einde nu deeze beiden openbaar te maaken, zal de Rechter elk mensch oordeelen naar zyne eigen werken. Maar in den dag van het laatste Oordeel te onderzoeken, of adam gezondigd heeft, dan niet, en of de menschen moeten aangemerkt worden als één met hem, en dus deelgenooten van zyne zonde, kan geenzins strekken ter openbaarmaaking van het zoo evengemelde tweederlei onderscheid.’

Door dusdanige redekavelingen, gaat de Eerw. edwards de geopperde zwaarigheid te keer. De bondigheid daar van zullen wy aan 's Leezers oordeel overlaaten.