Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1793

Vraagoefening voor jonge Lieden, ter beschaaving van Verstand en Hart. Twee Stukjes. Vraagen en Antwoorden. Te Utrecht by de Wed. J van Schoonhoven, 1792. Te zamen 218 bl. in gr. 8vo.

Ter tweedemaal moeten wy onze Leezers met dit Werkje bezig houden, om een misslag te beteren, dien wy, door eene gebrekkige Boek-Zending, begaan hebben, en ons door den Heer Schryver^(*), op eene heusche wyze, onder 't oog gebragt is. Te weeten, wy beoordeelden een Stukje, Vraagoesening voor jonge Lieden, ter beschaaving van het Verstand en het Hart. Antwoorden^(†). Dit gedeelte, een geheel Werk vertoonende, op zich zelve, ons gezonden, en geen Voorreden of Aanwyzing daarin vindende, waarop die Antwoorden sloegen, bleef het ons raadzelagtig, wat daarvan te moeten maaken. Te veel blyks van Verstand droegen de Antwoorden, om niet te veronderstellen, dat 'er iets agter school, 't welk ons duister was; wy vergenoegden ons daarom met het zeldzaam te noemen; daar het, ingevalle het zo alleen stondt, als het ons ter hand kwam, naar des Schryvers eigen oordeel in zynen Brieve, den naam van ongerymd en belachlyk zou verdiend hebben.

Te gelyk met die Antwoorden is een even groot Stukje met Vraagen uitgegeeven. Dit doet al het zeldzaame verdwynen; dit klaart alle duisterheid op. Voor de Vraagen is een Voorberigt geplaatst, het onderscheiden gebruik van deeze Vraagoefening aanwyzende. De elve is geschikt voor jonge Lieden van twaalf, veertien of zestien jaaren: en kan met veel vrugts, volgens des Opstellers leerwyze, gebruikt worden

Wy kunnen niet beter het Werkje doen kennen, dan door thans de Vraagen op te geeven, welker Antwoorden in onze Letteroeseningen ter aangeweezene plaatze te vinden zyn. Onze misslag is oorzaak van deeze vreemde orde der zaaken.

1.	‘Welke uitwerkingen brengen, op eenen dwaazen, de raadgeevingen eens Vriends te weeg?
2.	Welke uitwerkingen brengen, op den wyzen, de verwytingen zynes Vyands te weeg?

(*) Deeze blykt ons te weezen de Heer w.e. de perponcher.

(†) Zie Algem. Vaderl. Letteroef. voor 't jaar 1792. 1 St. bl. 623.

[p. 182]

3.	Hoe gedroeg zich de Areopagus, ten aanzien van haare eigene medeleden?
4.	Waar gaan onkunde en halve geleerdheid gemeenlyk mede verzeld?
5.	Zeg my een Zinnebeeld van de verwaande onkunde, naast de zedige geleerdheid geplaatst?
6.	Waar mede kan men eene Moeder vergelyken, die zich aan Letteroefeningen overgeeft, ten einde zich in staat te stellen om haare kinderen te kunnen onderwyzen?
7.	Welke zyn, volgens zeker oud Wysgeer, de gevaarlykste onder alle de Dieren?
8.	Hoe kan men zich best, volgens denzelfden Wysgeer, op zynen Vyand wreeken?
9.	'Er is eene gedugte en eigendunklyke gebiedster, die haare slaaven kwelt, en hun gelaat ontciert, hoe hiet men dezelve?
10.	Waarom moet men zig, in 't oogenblik der gramschap, van alle daaden onthouden?
11.	Welk is het beste middel om de menschen te dwingen goed van ons te spreeken?
12.	Wat moet een deugdzaam Man, volgens den Abt St. Pierre, tot zyne zinspreuk neemen?
13.	Welk was het gebed van zeker oud Wysgeer?
14.	Het bed der Zee blyft onwrikbaar, in weerwil der stormen, die de oppervlakte beroeren, wie kan men daar by vergelyken?
15.	Waar in verschillen de voorzigtige, de stoutmoedige, en de held?
16.	Welk Vorst zeide tegen zyne Vertrouwelingen, myne Vrienden, deeze dag is voor my verlooren gegaan, wyl ik op denzelven aan niemand eenige weldaad bewees?
17.	Wat is de luister der uitmuntendste overwinning, naar het oordeel van zeker Chineesch Wysgeer?
18.	Waar heeft Fredrik de II die Vorsten by vergeleeken, die, naa den oorlog te hebben gevoerd, hunne Staaten zoeken te ontheffen van de onheilen, welke 'er uit voortgesprooten zyn?

[p. 183]

19.	Wat is, volgens Thales, het gemaklykste?
20.	Wat het ongemaklykste?
21.	Hoe zal men best zyn leevensgedrag onbevlekt houden?
22.	Oldenbarneveld onthoofd zynde, smeedde zyn Zoon eene zamenzweering tegen Prins Maurits, werd ontdekt, en ter dood verweezen; zyne Moeder kwam zig voor 's Vorsten voeten nederwerpen, om vergiffenis voor hem te vraagen, waar op deeze zyne verwondering toonende, dat zy voor haaren Zoon deedt, het geen zy geweigerd hadt voor haaren Man te doen, welk antwoord gaf hem die kloekmoedige Vrouw?
23.	Toen, naa 't midden der voorige Eeuw, de Koningen van Vrankryk en Engeland zig tegen dit Gemeenebest vereenigden, zogten zy Willem den III door groote beloften over te haalen, om in de onderwerping zynes Land; te bewilligen; daar by voegende, dat hy zig tog niet zou kunnen beletten, zyn Land in slaaverny gebragt te zien, hoe wees hy die drangreden af?
24.	Wat getuigt men van Epaminondas?
25.	Welk antwoord gaf Themistocles aan een oud Raadsheer, die zyn stok ophief, om hem in de Vergadering te doen zwygen?’

Wy oordeelen door deeze opgave de begaane feil, volgens het verzoek des Schryvers, zo veel in ons was, hersteld, en zyn Werkje in de waare gedaante voorgedraagen te hebben. Terwyl wy teffens, uit deezen misslag, de les ontleenen, om, wanneer ons, vervolgens, in den loop onzes arbeids, iets van dien bevreemdenden aart voorkomt, een naauwer onderzoek te doen, eer wy, te verhaast, de pen op 't papier zetten.