Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1793

Peter Paars, in vyftien Boeken, door Lodewyk, Baron van Holberg.Uit het Hoogduitsch Twee Deelen. Te Dordrecht by de Leeuw en Krap, 1792. In 8vo. 235 en 286 bl.

Lang ontbrak het den Nederlandschen Leezer aan dit boertig Heldendicht van den vernuftigen en snaakschen holberg, wiens Werken, behalven dit, meest alle in het Nederduitsch vertaald waren^(*). De beuzelaryen en de verwaandheid van geleerden, en ongeleerden, worden in deezen paars op de levendigste wyze doorgestreeken. 'Er zyn een aantal belagchelyke karakters in te vinden, welke door een hand vol Goden en Godinnen, volgens den styl des Heldendichts, bestreeden en beschermd worden, naar maate de snaaksche Homerus, holberg, hen belagchelyk of verdienstelyk wil voorstellen. Hy bezingt op zich zelven eene kleinigheid; namenlyk eenen Held, die een reis ondernam van Kalundburg naar Aars - een reisje dat, door den geringsten Burger, in vier-en-twintig uuren kan gedaan worden. Doch hy houd zynen Leezer onder weg met de grap-

(*) By a. van der kroe, wordt de Deensche Wysgeer, van gemelden holberg, in het zelfde formaat uitgegeeven, in II Deelen; zyn le het beste Zedekundig Werk, dat door dien beroemden Man geschreeven is.

[p. 47]

pigste uitstappen op; en brengt peter paars, die naar zyn lieve doortje in Aarhuis zoekt, in de zeldzaamste verwarringen. Zekerlyk komen de Goden wat te veel in het spel, hebbende de Schryver niet altoos in staat geweest, om zyne verbeelding in teugel te houden: doch dit ware welligt ook zyn doel, om daar door andere Schryvers te berispen. Het geheele schrift is eigenlyk eene Satyre. Hier vindt men tegenstrydige Karakters voorgesteld; - daar worden Weetnieten met roem overlaaden; nu eens vindt men zich uit de hoogte van verheven gezegden, en dichterlyke uitdrukkingen, in de laagte van Straatpraatjes, en zegwyzen van het Graauw, nedergesmeeten. Dan weer treft men ten ontyde gedaane Aanmerkingen aan, of Toepassingen, welke geheel vreemd zyn aan het voorstel: alles om dat het juist zoo in de Waereld gaat. In 't kort, men vindt alle de doorslaandste gebreken der oude en hedendaagsche Levensbeschryvers, en Heldendichters, in dezen reizenden Held, op eene spottende en aangenaame wyze, opeengestapeld: alleen om dat het doel van holberg was, deze've belagchelyk voor te stellen: welk doel door hem zeer wel in paars bereikt is.