Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1792

Leevensmerkwaardigheden van Eduard Christiaan van Kleist, beroemd krygsheld en dichter.

Eduard christiaan van kleist, een beroemd Duitsch Dichter, en een Krygsheld van uitsteekende dapperheid, zag, in den Jaare MDCCXV, te Zeblin, in Pomeren, het eerste leevenslicht. Met zyn negende jaar werd hy na Cron, in Poolen, ter Schoole gezonden, en zette zyne Letteroefeningen vervolgens te Dantzich en Koningsbergen voort.

Den loop zyner Letteroefeningen voleindigd hebbende, ging hy zyne Bloedverwanten in Deenemarken bezoeken, die hem uitnoodigden om in dat Ryk zich neder te zetten: vergeefsche poogingen aangewend hebbende, om, als Regtsgeleerde, eenige bevordering te verkrygen, tradt hy, met zyn één en twintigste jaar, in Deenschen Krygsdienst. Naa deezen stap bevlytigde hy zich op alle Weetenschappen,

[p. 608]

tot den Kryg betrekking hebbende, met dezelfde naarstigheid als hy voorheen zich in de Regtsgeleerdheid oefende.

Met den aanvang der Regeering van frederik den II, Koning van Pruissen, in den Jaare MDCCXL, trok de Heer kleist na Berlin; hy werd voorgesteld aan zyne Majesteit, die hem een Luitenants-plaats gaf, in 't Regiment zyns Broeders, Prins hendrik; hy woonde alle de Veldtochten by, die de eerste vyf jaaren der Regeeringe van frederik den II onderscheiden.

In den jaare MDCCXLIX, werd hy tot Capitein bevorderd, en gaf, in dit jaar, zyn uitmuntend Dichtstuk, de Lente, uit. Vóór het uitbarsten des laatsten Oorlogs, verkoos de Koning, kleist met eenige andere Officieren te Potsdam, tot metgezellen van den jongen Prins frederik willem van Pruissen, en om aan diens tafel te eeten. By den eersten Veldtocht, in 't jaar MDCCLVI, werd hy benoemd tot Major van Hausen's Regiment; 't zelve toen te Leipzich in bezetting liggende, hadt hy tyd om verscheide nieuwe Dichtstukken af te maaken.

Naa den slag van Rosbach, droeg de Koning, by eenen eigenhandigen Brieve, aan kleist den last op, om het Opzigt over het groote Hospitaal, te Leipzich aangelegd, op zich neemen. Te deezer gelegenheid werd zyne Menschlievenheid door de Zieken en Gewonden van Vriend en Vyand gepreezen; en zyn, Onbaatzugtigheid door alle de Inwoonderen van Leipzich bewonderd.

Wanneer Prins hendrik, in den jaare MDCCLVIII, te Leipzich kwam, verlangde de Heer kleist in diens Leger met het Regiment van Hausen te dienen; gereed werd dit verzoek ingewilligd. Aan gelegenheden, om Krygseere te behaalen, kon het niet wel ontbreeken onder dat groote Legerhoofd; en hy deelde altoos zyn moed mede aan het Battaillon, onder zyn bevel staande. - Hy diende ook onder dien Prins in 't begin des Veldtochts van MDCCXLIX, in Frankenland, en in alle de Krygstochten van dat Leger, tot hy, met de Legermagt, onder den Generaal fink, last kreeg zich by 's Konings Leger te voegen.

Op den twaalfden van Oogstmaand viel de bloedige Veldslag by Kunersdorf voor, waar in de dappere kleist sneuvelde. Hy was onder die het Russisch Leger van de zyde aanvielen, en hielp drie Batteryen vermeesteren. In dit bloedig gevegt ontving hy twaalf kneuzingen; en de

[p. 609]

twee voorste vingers van zyn rechter hand gewond zynde, moest hy zich van zyn slinker bedienen om het Zwaard te voeren. Zyn post van Major verpligtte hem achter de Gelederen te blyven: dan hy bemerkte niet, dat de Bevelhebber der Battaillons gewond en weggebragt was, of hy stelde zich aan 't hoofd, en voerde 't zelve, te midden van het verschriklykst vuur van 's Vyands Geschut, tegen de vierde Battery aan. Hy verzogt het Regiments vaandel te mogen hebben, en, dit in den arm houdende, voerde hy het aan. Hier kreeg hy een kogel in den slinker arm; toen niet langer in staat om het zwaard in de slinker hand te houden, greep hy het weder in de regter, en hieldt het met de twee achterste vingers en den duim. Dus rukte hy voor uit, en was dertig schreden van de Battery, toen zyn regter Dye beschadigd werd door een schampscheut van een groote kogel: hy viel van zyn Paard; zyn volk toeroepende: ‘Myne Kinderen! verlaat uwen Koning niet!’ Met behulp van die hem omringden, poogde hy, tot tweemaalen toe, weder te Paard te klimmen; doch zyn kragt begaf hem, en hy viel in zwym. Daarop bragt men hem achter de linie, waar de Chirurgyn, bezig met zyne wonden te verbinden, doodgeschooten werd.

De Cozakken, kort daarop aanrukkende, kleedden den Heer kleist naakt uit, en wierpen hem op eene morssige plaats neder; hier vonden eenige Russische Husaaren hem in den nagt, en bragten hem by 't vuur van de hoofdwagt, dekten hem met een mantel, en gaven hem een hoed op 't hoofd; ook reikten zy hem eenig brood en water toe. In den morgenstond boodt een hunner hem een stuk gelds aan, 't welk hy weigerde: dan hy lag het op zyn dekmantel neder, en vertrok met zyne makkers. Welhaast keerden de Cozakken weder, en namen alles weg, wat de edelmoedige Husaaren hem geschonken hadden. Dus lag hy weder naakt op den grond, en bleef in dien jammerlyken toestand tot op den middag, wanneer een Russisch Officier hem herkende, en in een wagen na Frankfort aan den Oder deedt voeren; hier kwam hy in den avond aan, zeer zwak; de Heelmeesters bragten hem terstond alle mogelyke hulp toe; maar de gebrooken beenderen vaneen splytende, borst 'er een slagader, en hy stierf door verlies van bloed.

Frankfort toen in 's Vyands handen zynde, bestelden zy deezen Pruissischen Held met alle Krygseere ten grave:

[p. 610]

de Stads Bevelhebber, een groot aantal Russische Officieren, de Stads Regeering, met de Hoogleeraaren en de Studenten, maakten de Lykstatie uit, voorgegaan door Treurmuzyk.

De in Duitschland zeer bewonderde Dichtwerken van deezen ongelukkig gesneuvelden Dichter zyn, in twee Deelen in 8vo, fraai gedrukt, en strekken hem ter Onsterflyke Naagedagtenisse.