en openbaarde zyne zwaarigheden aan den vermoedelyken Throon-opvolger. - ‘Sire!’ gaf de Prins ten antwoord, teffens zyn horlogie uit den zak haalende: ‘zie dit kleine Werktuig, het loopt altoos goed, en de rede hiervan is dat ik het met eigen hand regele.’ - Zyne Majesteit begreep ten vollen de beduidenis van dit zeggen zyns Zoons; maar bekeerde het noch ten eigen voordeele, noch ten voordeele zyns Volks.
By den aanvang der Fransche Staatsomwenteling, raadpleegde zyne Koninglyke Majesteit zyne Koninglyke Hoogheid over de Staatkundige gesteltenis van Europa; en hy hadt toen zulk een juist denkbeeld van het woord Vryheid, dat hy, by wyze van antwoord, aanmerkte: ‘Dat zy, die begeerden te regeeren, terstond moesten beginnen.’ De verstandige Prins voorzag, dat de Volken te verlicht waren om in de strikken te vallen, hun door hunne Dwingelanden gespannen. Zelve een Wysgeer, voorziet hy de gevolgen, welke de Wysbegeerte moet te wege brengen, Gelykheid, naamlyk, Menschlievenheid, en het gezag der Rede.
Bestendig veroorzaakt het hem groot verdriet, dat hy zyn Vader altoos bezig vindt met het Krygsweezen, en hier door de andere takken van het Staatsbestaar verwaarloost. Hy treurt in 't verborgen, als hy hoort dat een Luitenantsplaats, by de Grenadiers, gegeeven is aan den kinderlyken Zoon van een Edelman, die nog onder 't opzigt staat van zyne Minne. Zyne gevoelige Ziel is met verontwaardiging en schrik vervult, als hy zwaare straffen ziet uitoefenen over geringe misdryven der Soldaaten, terwyl de Bevelhebbers, met de schandelykste strafloosheid, zich overgeeven aan Luiheid, Ongebondenheid, Wellust en Onderdrukking.
Wanneer de Savoyaarden klaagen over het dwingelands bestuur hunner Bevelhebberen, is het de Prins van Piedmond alleen, die belet dat hunne jammerlyke Hutten niet in de assche gelegd worden. Ware het niet om deezen Prins, graneti zou zich terstond van zyn Ampt verlaaten zien, en deeze Staatsdienaar, een Vriend der Geregtigheid en Menschlievenheid, zou plaats moeten ruimen voor den eenen of anderen onkundigen Indringer.
Te bejammeren is het, dat deeze Erfprins geene Kinderen heeft, hy zou dezelve gewis niet overlaaten aan de gewoone Opvoeding, die doorgaans aan de Afstammelingen der Koningen gegeeven wordt.
Auteursrechtvrij