Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1792

[p. 81]

Algemeene Vaderlandsche Letter-oefeningen.

Het vierde en vyfde Boek van Moses, [gemeenlyk] Numeri en Deuteronomium. Naar het Hebreeuwsch. Door Y. van Hamelsveld. Te Amsterdam by M. de Bruyn, 1791. In gr. octavo.

Met de afgifte van dit vierde en vyfde Boek van moses, voltrekt de Heer van Hamelsveld het eerste Deel van dezen zynen arbeid aen de Schriften van 't Oude Testament, behelzende: de Schriften van Moses, en geeft in zyn Voorbericht te kennen, dat hy, onder de Godlyke hulp, zynen arbeid verder hoopende voort te zetten, staet maekt het overige in nog drie Deelen te zullen kunnen leveren: ‘zullende het tweede Deel de Historische, het derde de Psalmen en overige Zedekundige boeken, en het vierde of laatste Deel de Propheeten behelzen.’ Zyn Ed. heeft het raedzaem geoordeeld, dit te melden, ten einde voor te komen, de vrees, dat dit Werk te uitgestrekt en kostbaer zou worden, 't welk zommigen zou kunnen wederhouden van het zich eigen te maken. - Tot ene nieuwe proeve van deszelfs aenpryzende uitvoering, zullen wy den Lezer thans mededeelen 's Mans overzetting van Deut. XVII: 14-20, en zyne korte aenmerkingen, over het aldaer gedane voorstel, betreffende de plichten van een Koning, indien men eens een Koning wilde aenstellen.

14.	‘Wanneer gij in het land komt, dat jehova, uw God, u geeft, en het zelve in bezit genomen hebbende, nu gerust bewoont, en dan een voornemen opvat, om eenen Koning u over aan te stellen, gelyk
15.	de Volken, die rondom u zijn, dan zult gij niemand anders tot uwen Koning aanstellen, dan dien jehova, uw God, u verkiezen zal. - Iemand uit uwe broederen zult gij, in dat geval, tot Koning aanstellen. Eenen uitlander, die uw broeder niet is, moogt
16.	gij nooit over u stellen. - Doch, [deze Koning] zal nooit een bovenmatig getal van Paarden houden, noch ook, om veele Paarden te hebben, het Volk

[p. 82]

	weder na Egypte voeren, dewijl jehova ulieden belast heeft, dat gij, langs dien weg, nooit zoudt
17.	wederkeeren. - Hij zal niet veele Vrouwen hebben, op dat zijn hart niet [van God] afwyke; hy zal ook niet veel zilver en goud verzamelen. -
18.	Wanneer hij den Koninglijken troon zal beklommen hebben, zal hij een afschrift van deze Wet voor zich nemen, naar het oorspronglyk, dat bij de Priesteren
19.	uit den stam van Levi is. Dit zal hij gestadig bij zich hebben, en 'er, zoo lang hy leeft, geduurig in lezen, op dat hy jehova, zijnen God, leere eerbiedigen, en alle de geboden dezer Wet, benevens alle
20.	deze inzettingen, waarneme en volbrenge; zoo dat hij zich niet, hoogmoedig, boven zijne broederen verheffe, noch van de geboden, rechts of links, afwijke, op dat hij zijn rijk voor zich en zijne Nakomelingen, onder Israël, bestendig maake.

vs. 14, 15. Moses beveelt niet, dat de Israëliten eenen Koning moesten aanstellen. - Zyn geheele ontwerp was een vry Gemeenebest, onder het opperbestuur van God zelven, te vormen en te bevestigen. - Maar, in gevalle zy daar ooit toe mogten komen, om eenen Koning te verkiezen, wil hy, dat zy dien zullen neemen, dien jehova dan zal aanwyzen, en nooit eenen vreemden, maar éénen uit hun volk.

vs. 16. In het bergachtig Kanaän kan Paardenvolk weinig dienst doen ter verdeediging van het Land, het welk door zyne Bergen genoeg gedekt wordt. - Dus kon eene vermenigvuldiging van Paarden voor den Koning alleen dienen; of om zyne Onderdaanen te drukken, of om ontwerpen van verovering te maaken, welk laatste geheel streedt tegen de Grond inrichting van den Hebreeuwschen staat.

Egypte. Kanaän hadt geen Paarden-teelt; maar Egypte leverde veele Paarden uit. Een heerschzugtig Koning zou licht in het hoofd kunnen krygen, om Gosen te veröveren, in welk Landschap de Israëliten weleer gewoond hadden.

vs. 17. Geen prachtig Serail of Harem aanleggen, gelyk de Oostersche Vorsten pleegen te doen - het welk de Hofhouding kostbaar maakt, den Onderdaan drukt en den Vorst blootstelt aan veele kabaalen en partyschappen, enz. Byzonder zouden vreemde Vrouwen; want in zodanige Harems worden veele vreemde Vrouwen, Slavinnen,

[p. 83]

enz. aangenomen, den Israëlitischen Koning ligt tot Afgodery verleiden, gelyk salomo ondervonden heeft.

Niet veel zilver, enz. Daar mogt wel een schat opgelegd worden in het Heiligdom, maar des Vorsten byzondere Schatkist mogt niet te ryk zyn, alles, om de al te groote magt der Vorsten te bepaalen.

vs. 20. Boven zyne Broederen. Hier verdient deeze aanmerking eene plaats, welke ik in de Nederlandsche Uitgave van de Vertaaling van michaëlis vinde: “O, dat de Vorsten dit woord recht mogten bevatten, en diep in hunne harten prenten!” Alle uwe Onderdaanen zyn uwe Broeders, verheft u derhalven niet in hoogmoed boven hen! Welk eene gulden zinryke Les! Zy bevat den geheelen kring van 's Vorsten verpligting, en bepaalt in ééns de maat van zyn gezag en van zyne verhessing, hoe kan men, na zulke uitdruklyke verklaaringen, de leere van het onbepaald gezag op den Bybel gronden? Die zulks doet, moet zekerlyk of den Bybel nooit geleezen hebben, of zich vleien, dat zyne Medeburgers dien nooit leezen zullen. - De Koning, zegt de Heer michaëlis, moest zich niet inbeelden, boven de Wet verheven te zyn; maar zich herinneren, dat hy van natuur met zyne Onderdaanen gelyk staat, en slechts de eerste bediende van zyn Volk is.’