Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1792

Eenige voornaame Heel- en Vroedkundige gevallen, door G.J. van Wy, Lid van Geleerde Genootschappen, Lector in de Ontleed- Heel- en Vroedkunde, Stads Operateur, Heel- en Vroedmeester, enz. te Arnhem. Te Amsterdam by A. van der Kroe en J. Yntema, 1791. In gr. 8vo. 42 bladz.

Dit Stukje behelst zes byzondere waarneemingen of gevallen, de eerste, de geneezing van eene aderspattige slagaderbreuk, de tweede en derde, een coalitus van het intestinum rectum, de vierde, wegens het nut van den geklaauwden hefboom, ter verplaatzing van een zydlings geklemd hoofd eens kinds, in de geboorte: de vyfde, wegens het nut van den geklaauwden hefboom en de tang van johnson, ter verlossing van een zydlings geklemd koofd, met een opgesloten en beknelden arm, in geval van moejelyke voetgeboorte: de zesde, wegens eene voorwaardsche schuinsche ligging der baarmoeder.

Dat de hier medegedeelde stukken niet wel geschikt zyn om 'er een behoorlyk uittrekzel van te kunnen geeven, zal ieder, der zaake kundig, van zelve begrypen, dat zy echter alle, der leezing en overdenking van hun, die de Heel- of Vroedkunde oeffenen overwaardig zyn, hiervan

[p. 58]

zal hun de ondervinding het allerbeste kunnen overtuigen: om evenwel onze Leezers, die, schoon geene lieden van de kunst zynde, nochtans begerig zyn mogten, om iets van des Schryvers behandeling te willen weeten, eenigermaate te voldoen, zullen wy hun een korte schets van het eerste geval mededeelen.

Na een kort betoog over de kwetzingen der Slagaderen, vooral in het vouwen van den Arm onder of naby de Leverader by het doen van aderlaatingen, inzonderheid indien 'er eenige speeling der Natuur in den loop dier vaten plaats heeft, gegeven te hebben, geeft de Aucteur een eenvoudig verhaal van het geval zelve.

Een jongeling had het ongeluk, van by het verrichten eener Aderlaating, de steek met het lancet door de vena mediana heen, in een daar onder toevallig liggende Arterie te doen. Dit wierd terstond, door het stoots- en boogsgewys, hoog helder rood uitvlietend bloed, alderduidelykst kenbaar, een slagaderkwetzing te zyn. De Aucteur, by het voorval tegenswoordig, liet, om bygevoegde redenen, slegts 8 a 10 unzen bloed ontlasten en plaatste een dik compres, waarin een stuk geld verborgen was, wel aansluitend op het wondje, hier over een langwerpigen drukdoek, langs de gansche uitgebreidheid der Aderlyke Slagader-breuk, en hier over een gewoon windzel by Aderlaatingen gebruikelyk; dit verband wel verzekerd zynde, wierd een zestien dik en drie vinger breed compres langs den loop der Arteria Brachialis, van onder den Oxel, tot by het vouwen des Arms door middel van een lang windzel, zodanig aangelegt, dat de polsslag, by de hand, niet meer dan flaauwlyk gevoeld konde worden, Vervolgens wierd ook de onderärm met een ander windsel bewonden, en eindelyk de vingeren en hand, met het verband, onder den naam van harnashandschoen (gantelet) bekend. Achttien dagen daarna, het verband voorzigtig losgemaakt zynde, was de wond reeds gesloten, en geene uitstorting van bloed nog uitzetting van gekwetste Ader of Slagader, maar wel de afdwaalende loop der Armslagader duidelyk voor het gezicht kenbaar. Het overige der behandeling dient in het Werkje zelve nageleezen te worden, alzo ons bestek geen uitgebreider verhaal gedoogt.