Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1790

Anecdote van Pierre Bayle.

(Uit het Fransch.)

De Geleerde bayle, die, in zyne wyduitgestrekte Werken, zo veel over de Lietde en de Vrouwen geschreeven heeft, en geenzins op de voordeeligste wyze, was, indien wy op den Abbe d'olivet mogen afgaan, ten eenigen tyde niet ongevoelig voor 't geen men doorgaans Liefde noemt, en moest deswegens veel uitstaan. - Terwyl hy in de Wysbegeerte te Sedan lessen gaf, werd hy verliefd op de huisvrouw van den Heer jurieu, een Protestantsch Leeraar, en vondt een welgevallen in haare oogen. De Academie van Sedan vernietigd zynde, moest de Heer jurieu het Ryk ruimen. Bayle zou zich gaarne in Frankeyk hebben nedergezet, veele beweegredenen drongen hem daar toe; doeh de schoone oogen van Mejuffrouw jurieu deeden den Wysgeer besluiten zyn Vaderland te verlaaten. Rotterdam,

[p. 583]

werwaards hy haar volgde, kon dien gemeenzaamen ommegang niet lang zien, zonder ongunstig daar over te oordeelen. Men beduidde jurieu eindelyk, dat hy, die zo veel in het Boek der Openbaaringe zag, niet opmerkte wat in zyn Huis omging. Een Edelman trekt in zulk een geval den Degen, een Regtsgeleerde vangt een Pleitgeding aan, een Dichter verweert zich met een Hekelschrift; dan de Heer jurieu verklaarde bayle voor een Ongeloovigen, en bewerkte, dat hy ontzet werd van het Hoogleeraarschap in de Wysbegeerte en de Geschiedkunde, 't welk men ten zynen behoeve hem hadt opgedraagen.