Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1787

Zedelyke bedenkingen.

Wat is de mensch, dat hy zich verhest, of een zoon des stofs, dat hy hoogmoedig zy! Waar op zyt gy hoogmoedig, ô nietige aardwormen! Waar is uwe trotsheid op gebouwd? op een grond, die geene fundamenten, op een grond, die, uit enkel zand bestaande, geene vastigheid heeft. - Tusschen het leven en het graf is dikwils niet meer dan eene enkele schrede. - De hovaardige verheft zich veelal nog, terwyl hy al met den eenen voet op den rand van het graf staat, en waggelende zo in het zelve dreigt neer te storten. De hovaardige woelt, en dreigt alles naar zynen wil te buigen, terwyl de dood agter hem gereed staat, met de zeis in de hand, om zyn leven af te maaijen. - Verneder u derhalven, ô mensch! want waar op tog zyt gy trotsch en hoogmoedig. Waarom verheft gy u tegen uwen medemensch, en dreigt hem met uwe wraak; want op het zelfde oogenblik, als gy uwe hand ter wraake tegen uwen naasten opligt, kan de Almagtige uwe ziele van u neemen.

Dat waarheid en vrede overal gevonden mogten worden, en hand aan hand gaan. - Dat alle ooren voor den leugen gesloten, en de twist en tweedragt verbannen wierden; dan, ja dan, beleefde men de gelukkigste tyden op aarde.

'Er is een Wezen, wiens throon is in den Hemel, wiens be-

[p. 467]

staan van eeuwigheid, wiens wysheid oneindig is - een almagtig Wezen, wiens goedheid onnaspeurelyk is - dan, wiens regtvaardigheid omtrent de kwaaddoeners, omtrent de pleegers van ongeregtigheden, niet onverschillig kan wezen. - Een Wezen, dat goedwillig is tegen alle zyne schepzelen, doch dat vreeselyk en allergedugtst is tegens den baldadigen booswigt, tegen den stouten zondaar. - Enkele goedheid is de Heer van Hemel en Aarde; - maar een verteerend vuur voor allen, die zich tegen Hem verheffen! - De Almagtige zal ze verpletteren in zynen toorn, Hy zal ze vergruizen in zyne grimmigheid: allen, die zich tegen Hem verzetten, zullen vergaan.

Wie is Hy, die de Starren aan het Firmament geplant heeft, - die ze door zyne Almagtige kragt beweegt, en in haren loop doet voortsnellen - die de winden gebied, dat zy los gaan uit hunne holen, en bevel geeft, dat zy weer worden opgesloten, in hunne binnekameren - die in de Lugt de wolken verzamelt, en met zyne rommelende Donders, met zyne uitschietende felle Blixems, de Inwoonders der aarde verschrikt - het is de God van Hemel en Aarde, in wiens hand het harte des konings is, die het zelve neigen kan werwaards Hy wil - het is de God van Hemel en Aarde, de Oorsprong van alles; God de Almagtige, die in de Eeuwigheid woont, voor wien wy alle éénmaal verschynen moeten op dien dag der dagen, - dien allergedugtsten, - dien vreesselyken Oordeelsdag, op welken wy geoordeeld zullen worden naar alles, wat wy gedaan hebben, en loon op onze werken ontvangen op alle plaatzen, alwaar de zon haar ligt verspreid! - Overal waar men bestanelyke wezens aantreft, overal waar men oogen vind om te aanschouwen, ooren om te hooren en opmerkzame Zielen om op te merken; overal waar het verstand verkeert met de gepaste oplettenheid, - daar hoort men ons overal als met duizend monden toeroepen: de Heer heeft ons gemaakt, de Almagtige is onze Formeerder: - maakt zynen Naam groot, verkondigt zynen lof tot aan de einden der aarde! Hy is met Majesteit bekleed, zyne Goedertierenheid en Regtvaardigheid duuren eeuwiglyk en altoos!

Hoe meer de mensch de orde der dingen bewaart, hoe welbehaaglyker hy voor God leeft; want God is een God van Orde. Hoe meer hy integendeel de orde verstoort, des te meer moet hy God mishagen, die hem zyn mishagen eenmaal op de gedugtste, op de vreesselykste wyze, zal doen ontwaren! -

'Er is geene ware Wysheid, dan by God, - de mensch is van gisteren, en hy weet niets. - God is van alle Eeuwigheid, zonder begin en vervolg, zyn verstand is oneindig, Hy doorgrond alle dingen, en voor zy bestonden, waren zy in de Eeuwigheid in zyn verstand opgesloten. Zyne oneindige

[p. 468]

Wysheid, zyne onbegrensde Weetenschap, is binnen geene eindige kringen te bepalen, de oneindige Eeuwigheid kan ze niet beperken. Gods oneindige Wysheid, zyne onbegrypelyke Weetenschap en Verstand, is een bron van ligt, dat nimmer kan gedoofd worden. - Een Springbron van Ligt en Waarheid, welke nooit kan overschaduwd worden door een wolk, of eenigen nevel van onweetenheid. - Wie is God, de Almagtige gelyk in Heerlykheid! - Wie is Hem gelyk in sterke of magt! - Wie is goed dan de Heere, en wie is goedertieren dan de oneindige God? Dat wy naar zyne stemme hoorden, want Hy is groot van Goedertierenheden! - Dat wy Zyne bevelen gehoorzaamden, en Zyne geboden vlytig opvolgden; want in het gehoorzamen Zyner bevelen, is grooten loon

Hy, die zich zelven heeft leeren kennen, is de Man, die zyne allezints afhangelykheid kent; en hyt die zyne afhangelykheid heeft leeren kennen; kent ook te gelyk zyne verpligting aan zynen Maker, en aan zynen evenmensch: maar die deze verpligtingen kent, heeft leeren werken uit zuivere grondbeginsels, - hy leert de oogmerken kennen, ten welken einde hy geschapen is, en dus beantwoorden aan de alwyze inzigten en oogmerken, waar toe hy als een redelyk wezen van zynen Alwyzen Schepper gevormd is. Hy leert zynen Maker dienen, gehoorzamen, en alle deszelfs bevelen betragten. - Hy looft en pryst zynen God, verheft alle deszelfs onschatbare goedheden met opregte dankbaarheid, terwyl zyn hart van ware erkentenis overvloeid. Met één woord; hy dient zynen God in al zynen handel en wandel, met de zuiverste opregtheid, en leeft ten nutte van zynen evenmensch.