Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1786

Natuurlyke historie van de Baltimore Oriole.
Een Noord Americaansch Vogeltje.

Uit het Engelsch.

Het Vogeltje, door Catesby, Latham en buffon, Baltimore, door linnaeus, Oriolus Baltimore, en door pennant, Baltimore Oriole geheeten, woont in Noord-America: deeze Landstreek verlaat het zelve vóór den Winter, trekkende waarschynlyk na Mexico; de Xochiltol, door fernandes vermeld, schynt van dezelfde soort te weezen.

De Kop, de Keel, de Nek en het bovenste gedeelte van den Rug van het Mannetje, zyn, volgens de daar van opgegeevene Beschryving, zwart; de kleine Dekyederen der vleugelen, oranje, de grootere, zwart met witte tippen; de Borst, Buik en 't ondergedeelte van den Rug, en Dekvederen van den Staart, helder oranje, de eerste Staartpennen, donker met witte randen, de twee middelpennen, zwart; de Staart, van onderen, heeft die zelfde kleur, voorts oranje verwig; de Pooten zyn zwart.

De Kop en Rug van het Wyfje is oranje, met bleek bruine randen: de Dekvederen der vlengelen, van dezelfde kleur, met een enkelen witten streep: de onderkant des Lyfs en de Dekvederen van den Staart, geel; de Staart zelve, donker, met gel geboord.

[p. 326]

Zeven duimen, in de langte, haalen beide, het Mannetje en het Wyfje.

Dit Vogeltje, hangt zyn Nest aan de horizontaale vorkswyze takken van de Tulp- en Populierboomen; 't zelve bestaat uit de vezelen van eenige verdroogde Planten, keurlyk door elkander gevlogten, gemengd met wol, en gevoerd met hair. Het heeft eene peeragtige gedaante, aan het boveneinde eene opening, en aan de eene zyde een gat, waar uit de Jongen de vuiligheid werpen, en waardoor zy voedzel van de Ouden krygen.

In eenige Streeken van Noord-America, wordt deeze Vogelsoort, van wegens haare schitterende kleur, het Vuurig Hangnestje geheeten. De algemeene naam van Baltimore is ontleend van de kleuren der Pluimadie, zeer gelykende naar die des Wapenschilds van wylen Lord baltimore, wiens Gestacht Maryland bezat.

'Er zyn verscheide andere soorten van de Oriole, alle Inwoonders van Noord-America: pennant noemt de Witrugde, de Bastaard, de Zwarte, de Bruinkoppige, de Witkoppige, de Roestige, de Hudsoniaansche Witkoppige, de Olyskleurige, de Geelhalzige, de Unalashka, de Scherpslaartige, en Roodvleuglige Oriole: de laatstgemelde is in America bekend onder den naam van Roodvleuglige Starling en Swamp Black-bird.

Schoon deeze Vogelsoort zich alleen van April tot October in Nieuw York vertoont, onthouden zy zich waarschynlyk het geheele jaar door, in de Zuidlykste Deelen; althans catesby en Latham maaken geen gewag van derzelver vertrek.

Op zommige tyden, ziet men de Baltimores in zo groote benden, dat ze de lugt verdonkeren. Men houdt ze voor 't verderf der Volkplantingen: dewyl zy eene verbaazende vernieling aanregten in de Maiz en andere Craangewassen, wanneer ze eerst gezaaid, en wanneer ze ryp, zyn. Zy behooren onder de stoutste Vogels, en laaten zich door geen schieten afschrikken: want, schoon de Jaager eene slachting onder de hoop doe, zal het overschot, eene kleine vlugt genomen hebbende, weder in 't zelfde veld nedervallen, om op den zelfden voet met vernielen voort te gaan. De Landlieden zoeken, zomwylen, deeze vernielende Vogels ts verdelgen, door de Maiz, eer zv dezelve den grond aanbeveelen, in een afkookzel van Witte Helleboris te laaten weeken. De Vogels, die het dus bereide Graan eeten, worden met duizeling bevangen, en tuinrelen op den grond:

[p. 327]

't geen zomtyds van het vertrek der overigen gevolgd wordt; met dit in deezer voege bevogtigd Graan heeft men het inzonderheid gemunt op de Purperen Grakles of Jackdaws, die met de Baltimores by duizenden vliegen, als of zy in een Eedgenootschap stonden, om den arbeid des Landbouwers te verwoesten. Zeldzaam schiet de Vogelaar onder de bende, of hy dood 'er van beide de soorten. In den Herfst vertoonen zy zich in 't grootste getal, wanneer zy versterking krygen uit de dieper landwaards in gelegene streeken, die niede op de rype Maiz af komen.

Eenige der Volkplantingen stelden eene belooning van drie Stuivers, op twaalf Jackdaws, om dus dit geslacht uit te delgen. In Nieuw Engeland, hadt men dit oogmerk bykans bereikt, ten koste der Inwoonderen, die in 't einde ontdekten, dat de Voorzienigheid deeze schynbaar verwoestende Vogels niet te vergeefsch gevormd hadt. Niet tegenstaande zy zulk eene vernieling in het Graan te wege brengen, doen zy 'er eene ruime vergoeding voor, door den grond te zuiveren van schadelyke Wormen, in eene groote menigte voorkomende. - Zo ras men dit Gevogelte bykans geheel uitgedelgd had, teelden deeze Wormen onverhinderd voort, en het gevolg hier van was niet minder, dan dat men, in den Jaare MDCCXLIX, geheel geen Gras op 't veld zag: wanneer de Nieuw Engelanders, zich te laat beklaagende over hunne misgreep, verpligt waren hun Hooi uit Pensylvanie, en zelfs uit Groot Brittanje, te doen komen.