Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1786

[p. 194]

Tweetal Brieven over de orde of plaatzinge der Voorwerpen in Gods eeuwig Raadsbesluit. In overeenstemminge met de Heilige Schriftuur en de Formulieren van de Hervormde Kerk. Opgedragen aan Philadelphus, met een aanspraak aan de Hervormde Gemeente te Rotterdam. Door een Beminnaar van het Waare en Oude. Alom te bekomen. Behalven het Voorwerk 83 bladz. in gr. oct.
Brief aan Philadelphus over zyne uitgegeevene Brieven, en de twee Verhandelingen van den Eerwaardigen Schutte, over Gods Testament en Verbonden. Door Ingenuus Alethophilus. Alom te bekomen. In gr. octavo, 37 bladz.

Beide deze Stukjes gaen, in 't algemeen, over het zelfde onderwerp; te weten, het bekende verschil nopens de Leer der Verbonden; 't welk wy, volgens de opgave van Philadelphus, voor eenigen tyd, voorgedragen^(*), en zedert, volgens de verklaring van den Eerwaerden Schutte, nader vermeld hebben^(†). In het Tweetal Brieven komt ons eerst voor een Brief van een Schryver van 't zogenoemde Oude Licht, die, de bewyzen voor zyne gcdachten opgegeven hebbende, een ander Persoon raedpleegt, wegens het onwettige en krachtlooze der tegenbedenkingen van Party. En deze Brief word vervolgens door dien Persoon beantwoord. Dan deze Schryver is een Voorstander van 't zogenoemde Nieuwe Licht, dat hy als het ware Oude Licht volgt; en waervan hy den voorigen Briefschryver, met wederlegging zyner aengevoerde bewyzen, tracht te overtuigen. Deze Brieven worden aan Philadelphus, met ene dankbare erkentenis voor zyne poogingen in 't handhaven dier Leere opgedragen; en ene daar nevensgaende Aenspraek aen de Rotterdamsche Gemeente is ingericht, om die Gemeente te nopen, om het licht, dat onder hen is opgegaen, het welk men ten onregte Nieuw noemt, als het ware Oude Licht wel in agt te nemen. - De Brief aan Philadelphus strekt grootlyks tot zynen lof, daer hy aengemerkt word, als zodanig een, die de ware en echte Leer der Kerke, de genoegzaem vergeten Leer der Vaderen, betreffende het Verbond der Ge-

(*) Zie Algem. Vad. Letteroef. VI. D. bl. 317.

(†) Ald. VII. D. bl. 454.

[p. 195]

nade en de Sacramenten, in het rechte licht gesteld heeft. Het niet wederleggen van Philalethes, zo door den Voorstander van den Doop der Bejaerden, in tegenstelling van die der Kinderen, als mede door die Leeraren der Kerke, welken ene andere leiding dan Philadelphus volgen, ziet deze Briefschryver aen als een zegenprael der Waerheid. Edoch 'er ontbreekt, zyn eragtens, nog iets aan de volkomen overwinning; en, ter verkryginge hier van, poogt hy Philadelphus aen te zetten, ter wederlegginge der Stellingen van den Eerwaerden Schutte over de Verbonden; en bovenal den aert, natuur en 't oogmerk van 't Avondmael op ene dergelyke wyze te ontwikkelen, als hy voorheen het stuk van den Waterdoop behandeld heeft. - Men is, zo als we uit deze en vroegere soortgelyke Schriften opmaken, nog niet verre gevorderd in 't vereffenen van deze verschillen, die maer al te veel onlust onder de Leden der Kerke maken; daer men, in stede van verdraegzaemheid te oefenen, elkanders zogenoemde Licht den naem van Duisternis en Onrechtzinnigheid geeft. - Wy verenigen intuschen onzen wensch en bede, met dien van den laetsten Briefschryver, in 't slot van zynen Brief: ‘dat het licht van jesus Euangelie van dag tot dag alle verdonkerende schaduwen en Systematische verduisteringen meer en meer doe verdwynen, op dat zyne verkwikkelyke en verlichtende straalen, ons allen, op den weg van kennis, geloof en zuivere godzaligheid, voeren en bestuuren!’