Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1786

[p. 108]

De eer en het Gezag der Formulieren van Eenigheid, en byzonder van den Heidelbergschen Catechismus verdedigt, en deszelfs regt en voordeelig Predikgebruik in de Hervormde Kerke, aangewezen in twee Leerredenen, volgens 2 Tim. 1. 13. Door P.H. van Lis, Predikant te Burgt. Te Utrecht, by A. van Paddenburg, 1785. In gr. octavo, 147 bladz.

Volgens de klagte van den Eerwaerden van Lis, in zyu Voorbericht voor deze Leerredenen, zyn 'er, niet alleen buiten, maer ook zelfs in, onze Nederlandsche Kerk, velen, die gansch niet gunstig denken over het bepalend gebruik der daerin aengenomen Formulieren van Eenigheid in 't algemeen, en van het prediken naer den leiddraed van den Heidelbergschen Catechismus in 't byzonder. Zulks heeft hem bewoogen twee voorbereidende Leerredenen tot den Catechismus, door hem voor zyne Gemeente gedaen, een weinig uit te breiden, en dus door den druk gemeen te maken; ten einde het zyne aen te wenden, om die denkwyze tegen te gaen. - Met dat oogmerk stelt hy zich, na zyne verklaring der Apostolische lesse aen Timotheus, 2 Tim. 1. 13. de beantwoording der vier volgende Hoofd-Vragen voor.

‘1. Is het opstellen en invoeren van een kort begrip der Euangelieleer in de Chisten Kerk billyk en nuttig, als het op de regte wyze geschied? - mag de Kerk dat voorschryven, zoo dat de leeraars het volgen, de gemeentens daar naar onderwezen, de dwalingen daar naar getoetst en wederlegt worden?

2. Zo ja, welke eigenschappen moet zulk een voorbeeld der gezonde woorden hebben, om van kragt en nut te wezen?

3. Heeft de Heidelbergsche Catechismus, die in onze Kerke daartoe is ingevoert, niet die eigenschappen? - en is dus dezelve, als zulk een voorbeeld, der Kerke, den Leeraaren en der Gemeentens aan te pryzen? of, moet hy verandert en verworpen worden?

4. Hoe moet een Leeraar zig daaraan houden; hoc den Catechismus volgen en prediken? - hoe moet 'er de Gemeente over denken, haare verklaring bywoonen, en welk gebruik moet zy 'er van maken? - en, welke voordeelen zyn daarvan in de Kerke te wagten?’

De Eerwaerde van Lis behandelt dit onderwerp, en

[p. 109]

beantwoord deze Vragen als een ernstig Voorstander der Formulieren van Eenigheid in 't algemeen, en van den Heidelbergschen Catechismus in 't byzonder. - By durst zich niet vleien met het denkbeeld, dat zyne voorstellingen juist overtuigend zullen zyn, voor de zodanigen, die ene rechtstreeksch-strydige denkwyze over dit onderwerp voeden; maer hy hoopt door dezen arbeid enigen dank by zyne Kerk en Medebroeders te behalen. - Aen 't laetste twyfelen wy geenzins, dewyl de manier van uitvoering over 't geheel op zodanig ene wyze ingerigt is, dat ze zynen Medestanderen moete behagen. En wat dezulken betreft, wier denkwyze in het tegengestelde loopt, ze zullen, hoewel niet overtuigd wegens de gegrondheid van 't beweerde, echter, indien ze 't onpartydig overwegen, gereedlyk, zo we vertrouwen, erkennen, dat de Eerwaerde van Lis niet in 't wilde schermt, maer zyn Stuk geregeld en met een verstandig overleg voorstaet.