Zedelyke bedenkingen.
Het is ligt gezegd, deze of die zaak zou ik niet doen, wanneer ik in zulk een geval was. Dan daar in komende handelt men dikwils nog tienmaal erger. Dus ziet men, dat het ligt valt te berispen; maar zeer moeijelyk te verbeteren.
Men behoort nergens omzigtiger in te werk te gaan, dan omtrent iemands zedelyk karakter. Is het dan niet een bewys van de grootste vuilaartigheid, een bewys van een snood- en kwaadaartigheid, iemand voor een gansch gemeen, van eene geheele Maatschappy, op een lossen grond, als den grootsten Snoodaard, als een Monster, in de zamenleving, af te schilderen.
Het is meer het kenmerk van dwaasheid, dan van verstand, ten minsten een bewys van styfzinnigheid, of onverzettelyke koppigheid; zich met drift en kwaadaartigheid tegen iemand te verzetten, wanneer hy ons onder het oog brengt, dat men in eenige zaken of gevallen kwalyk gehandeld hebbe.
By alle Menschen is de Laster verderfelyker, dan de pest; hy is zekerlyk het ysselykst gedrogt, een Monster in de Maatschappy: maar in den mond eens Geestelyken is de laster bovenal een gruwel.
Indien alle Menschen in den aart zo goed waren, als zy willen schynen; wat zou de Maatschappy 'er niet magtig by winnen!
Wie gelukkig en tevens lang wil leven, moet zich gewennen vergenoegd te zyn. De onvergenoegdheid ondermynt de allersterkste gezondheid; en het leven, dat een onvergenoegd mensch op aarde doorbrengt, is geen leven.
Wie vele zaken wil afdoen, moet in alles een goed overleg hrebben, en zyne bedryven in orde regelen. - Wanorde en een slegt overleg veroorzaken, dat men niets kan doen, al heeft men tyd in overvloed.
Wie de geheiligste dingen, onder een voorwendzel van Godvrugt, misbruikt, is de grootste Snoodaard, en veel erger, dan een openbaar godloos mensch.
Is 'er, buiten de Zonde, wel ééne eenige zaak in de waereld, welke haare goede zyde niet heeft? Naar mate men dan eene zaak beschouwt, kan ze ook in een gunstig licht geplaatst worden. Hier van daan komt het, dat zo vele kortziende Stervelingen zich laten misleiden, door bedriegelyke drogredenen; waar in opzettelyk het nadeelige verzwegen, en het voordeel gemeld word. Dan een man van verstand en gezond oordeel doorgrond de zaken, tot in haar binnenste, en laat zich niet gemakkelyk door den schyn misleiden.
Bewaart de trouw, doet regt, en gy zult gerust leven zonder kwaad te vrezen.
c.v.d.g.
Auteursrechtvrij