Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1784

Leerreden over Ps. CXXIV. 1-6. Uitgesproken op den algemeenen Dank- Vast- en Bededag, den 14 April 1784. Door P.A. van Kooten, Predikant te Nieuw-Helvoet. Te Utrecht by B. Wild, 1784. In gr. 8vo. 51 bladz.

De Eerwaerde van Kooten die den CXXIVsten Psalm, in vergelyking van Ps. LX, beschouwt als een Danklied, door David gedicht, om de gunstryke verlosting, aan Israël, in den oorlog met de Syriers van Soba, of Nesibis, bewezen, met dankbaerheid te erkennen, geeft eerst ene korte oordeelkundige verklaring der bovengenoemde tekstwoorden, en neemt daer uit gelegenheid, om by overbrenging op de omstandigheden van ons Vaderland, de drie volgende zaken voor te stellen. - ‘Voor eerst; hoogstkommerlyk en gevaarlyk zyn de omstandigheden geweest, in welke ons Vaderland zich eenigen tyd heeft bevonden. - Ten tweede; wy zyn nog onvernield gebleeven, en niet geheellyk als een roof in de tanden onzer vyanden gekomen. Ten derden; dat wy niet vernield zyn, is, buiten twyfel, aan de gunstryke en hoogstweldaadige beschikking der Goddelyke Voorzienigheid toe te schryven.’ - Elk dezer hoofdzaken behandelt zyn Eerwaerde op een manlyken toon en overtuigende wyze, met ene duidelyke ontvouwing van onzen sterk nakenden ondergang en redding, niet door ons krygsbeleid, noch uit hoofde van onze deugdzaemheid, maer door de gunstryke beschikking der Goddelyke Voorzienigheid, die wy hebben aen te merken, als de enige oorzaek, dat wy niet vernield en als een roof in de tanden onzer Vyanden overgegeven zyn. - Op deze zo gewigtige voorstellen vestigt zyn Eerwaerde voorts enige gepaste leeringen en

[p. 366]

aenmerkingen, die hy zynen Toehoorderen, met de vereischte bondigheid, ten ernstigste inboezemt. - Voor eerst, merkt hy aen, hoe wy verbonden zyn, met nederige en ootmoedige dankbetuigingen, de Goddelyke gunst en goedheid, welke ons Vaderland, zelf in het midden der rampen, heeft ondervonden, te erkennen en te eerbiedigen. - In ene tweede aenmerking leid de Leeraer ons op, om het rechte nut en voordeel uit dat gene, het welk ons zedert enigen tyd is overgekomen, te trekken; waer toe hy inzonderheid twee hoofdzaken brengt. (1.) Wy hebben door den oorlog leeren zien, wie de ware vriend en weldoener van ons vry Gemeenebest is. 'Er heerschte voorheen ene Volksdwaling: men hield Engeland voor den Vriend, en Frankryk voor den Vyand; thans beter verlicht, is het de zaek der Nederlanders zich te hoeden van ooit weder in zulk ene dwaling te vervallen. (2.) Het vuur van Vryheids- en Vaderlandsliefde is, door dezen oorlog, in de harten van Nederlands Volk ontstoken: dit vuur moet bestendig bewaerd en aengekweekt worden; men behoort die liefde tot het Vaderland en de Vryheid onschendbaer te houden, niet alleen als een Burgerlyken, maer tevens in volle kracht als een Godsdienstigen plicht. - Hier by komt als ene derde leering, dat 'er, willen wy den bloei en het welvaren van ons dierbaer Vaderland beschouwen, onder het lommer der aenminnelyke vryheid het goede genieten, dat 'er dan ene verbetering van zeden en gedragingen noodzaeklyk by ons plaets moet hebben. - En laetstlyk dringt de Leeraer aen op onzer aller verplichting, om, daer God zo dikwerf, en in onze dagen, en in de dagen onzer Vaderen, zyne gunstryke genegenheid aen ons Land en Volk betoond heeft, ons Vadenand en deszelfs belangen, met geduurige en ootmoedige gebeden, hem aen te bevelen. - Men kan uit dit beloop genoegzaem afnemen, dat deze Biddags-Leerreden wel ene byzondere onderscheiding verdient.