Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1783

Waarneeming wegens de goede uitwerking van koud water in de waterzugt. Door *** M.D.

Onder die aangenoomen grondstellingen in de Geneeskunst, die door den ouderdom haar gezag gekregen hebben, en by overlevering worden voortgeplant; behoort ook het verbieden van drinken aan Waterzuchtigen. - Zo dikwils ik gelegenheid heb gehad, zulke ongelukkige Lyders te bezoeken; zo dikwils ik hen over een geweldigen en byna onweerstaanbaaren dorst hebbe hooren klaagen; - zo dikwils hebbe ik by my zelven overwoogen, wat tog wel de redenen mogten zyn, waarom men aan deeze ongelukkigen het drinken ontzeide.

En ik kan niet ontkennen, dat de redenen, waarom men het drinken naadeelig in de Waterzugt oordeelt (om namentlyk daar door niet de Waterzugt te vermeerderen) my altoos zeer zwak zyn voorgekomen. - Wart voor eerst is het verre van algemeen waar te zyn, dat

[p. 625]

de Waterzucht altoos een gevolg van verslapping der vaste deelen, en dus eene uitwerking van veele verslappende dranken, is. - Immers, de ondervinding leert ons, en de reden daar van is zeer gemakkelyk te begrypen, dat niet zelden eene verdikking der vochten, kwaadzappigheid en andere dergelyke oorzaaken meer, de Waterzucht veroorzaaken, in welk geval het drinken tog van eenig nut schynt te zyn.

Ten tweeden, om dat zelfs in die gevallen, waar eene verslapping der vaste deelen de oorzaak der Waterzucht is, - het drinken niet zo naadeelig kan zyn, als men zig gewoonlyk verbeeld. - Integendeel, wanneer men de zaak wel inziet: wanneer men in aanmerking neemt, dat, in alle zoorten van Waterzucht, het zy als oorzaak, het zy als gevolg, altoos eene kwaadzappigheid en sleepende Koortsen plaats hebben, en dat, in zodanige gevallen, het drinken als eene der voornaamste Geneesmiddelen kan aangemerkt worden, - niet alleen om de Koortsen te verminderen, maar ook om de kwaadzappigheid te verbeteren, en de waterloozing, zo wel als de uitwaaseming, te vermeerderen; - dan dunkt my vervalt het gevoelen van zelve, dat het drinken in de Waterzugt zo naadeelig zoude zyn.

Ik hebbe, om deeze redenen, nimmer van my kunnen verkrygen, om aan Waterzuchtigen het drinken te verbieden, en kan getuigen, dat ik my nog nimmer daarby kwalyk heb bevonden, - integendeel, ik hebbe altoos voordeel daarvan gezien, mits ik maar voorzigtig in de keus van het drinken geweest ben. - De Waarneeming, welke ik thans zal mededeelen, heeft my ten vollen van de waarheid deezer zaak overtuigd. - Ik wierd onlangs by een man geroepen, die aan eene compleete Anasarca laboreerde. De goede man klaagde my, deeze Waterzucht gekregen te hebben, naa eene derdendaagsche. Koorts, die hy nu zedert omtrent twee Jaaren gehad, en waarin men hem zeer veel had laaten purgeeren: hy verhaalde my, meer dan eens, zynen Geneesheer verzogt te hebben, om tog deeze lastige Koortse door de Kina weg te neemen: dog dat hem telkens was geantwoord geworden: dat zulks niet konde geschieden, voor en aleer het ligchaam gezuiverd was: dat de Kina, te vroegtydig gegeeven, verstoppingen maakte: (gewoonlyk de taal van idioten, die, verblind door hunne verouderde vooroordeelen, de klaarblyklykste Ondervinding,

[p. 626]

en de Waarneemingen der grootste Mannen in onze Kunst, in 't aangezicht durven tegeuspreeken). Onder de veele ongemakken, waarover de Lyder klaagde, was de Dorst het grootste; dien hy my zeide dat zo geweldig was, dat hy naauwlyks spreeken konde: ik vond hem koortsig, en daarby was de tong zeer droog: - aan hem vraagendè welk drinken hy het liefst zoude verkiezen, was zyn antwoord: koud water. Ik liet hierop een glas water binnen brengen, en hem zulks overreikende, dronk hy het zeer greetig op, en zeide my, geduurende zyne gantsche Ziekte, zulk een verkwikkelyken drank niet gedronken te hebben. - Ik schreef hem eene strikte diëet voor, verzogt hem alle warme dranken zorgvnldig te vermyden, en voor zyn gewoonen drank het koude water te houden: dog belastte hem tevens, telkens by kleine hoeveelheden te drinken. - Daarby liet ik hem, tot versterking van zyne verslapte ingewanden, driemaal 's daags telkens een thee lepel vol Tinctuur van Kina gebruiken. - Agt dagen daarna bezogt ik den Lyder, en vond dat zyn Waterzucht merkelyk verminderd was: ook zeide hy my dat zyn dorst veel minder was, en dat hy zeer veel water door de piswegen ontlast had: ik verzogt hem op die wyze aan te houden, en zag, naa verloop van ruim drie weeken, byna geen tekens meer van Waterzucht; dog klaagde hy my dat de derdendaagsche Koortse nog aanhield. - Ik schreef hem ten dien einde een decoctum corticis voor, waarna dan ook de Koorts weg bleef, de Lyder zyne krachten wederkreeg, en hy binnen de twee maanden zo van Warerzucht als van derdendaagsche Koortse volkoomen hersteld was.