Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1783
(1783)– [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen–
Auteursrechtvrij
[pagina 434]
| |
Beoeffenende onderwyzing in het Schaakspel. In het Fransch beschreeven door André Danican Philidor. Vertaald uit het Hoogduitsch van S.H. Ewald. Te Amsterdam, by L. Groenewoud. In gr. octavo 328 bladz.Nadien dit spel, meer dan alle anderen, de sterkste oplettendheid vereischt, zo is 't niet vreemd, dat het zelve één der bemindste Spelen zy, voor hun die zig op Verstandsoefening toeleggen; en dat ze 'er ter uitspanninge gebruik van maaken, wanneer ze voor een tyd ernstiger bezigheden staaken; als zynde zodanig een Spel, waar in het Verstand byzonder werkzaam is, best geschikt naar hunne heerschende neiging. 't Is waar, 't zou iemand in den eersten opslag vreemd kunnen voorkomen, dat een Man van oefening, die eene uitspanning zoekt, dezelve vindt in een Spel, dat op nieuw inspanning van den geest vereischt; maar zo dra men nagaat, dat zodanig een zyn vermaak vindt in 't geen zyn Geest werkzaamheid geeft, zo zal die bevreemding verdwynen; en men zal terstond begrypen, dat zulk een Spel hem meer konne behaagen, dan een ander, waarin minder werkzaamheid van Geest plaats heeft. Kaatzen, Balslaan, en dergelyken, die veel Lichaamsbeweeging vorderen, zyn veelal de geliefde Spelen van Menschen, die aan een sterken Lichaamsarbeid gewoon zyn, zulks komt overeen met hunnen gezetten aart; en even zo is 't tegenoverstaande geval. - Daar ondertusschen dit Spel, zal 't recht naar de kunst gespeeld worden, zeer ingewikkeld zy, zo kan het den Liefhebberen niet anders dan aangenaam weezen, wanneer men hun de behulpzaame hand biedt, om hen de voornaamste zetten te leeren gadeslaan; en te toonen, wat men, zo in 't aanvallen als in 't verdeedigen, om wel te speelen, in agt hebbe te neemen. Hiertoe nu is dit Geschrift van den Heer Philidor, thans in 't Nederduitsch gemeen gemaakt, byzonder nuttig; te meer daar hy niet alleen de zetten voorstelt, maar ook, als 't dienstig is, in nevens gaande aanmerkingen de reden, waarom zo en niet anders, vermeldt. 't Is ook uit dien hoofde, dat de Fransche Uitgeever der Honderd Schaakpartyen van den Heer StammaGa naar voetnoot(*) deeze onderrigtingen van den Heer Philidor reeds boven anderen heeft aangepreezen, om dat dezelven ons leeren, niet alleen het verplaatzen der stukken, maar te gelyk de reden, waarom bepaaldlyk op zodanig eene wyze. |
|