Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1782

[p. 347]

Waarneeming wegens eene diabetes, door gebruik van de kina met de tinctuur der Spaansche vliegen geneezen.
Door *... M. D^r.

De Diabetes behoort met regt onder die Ziekten, welker Oorzaaken, Kentekenen, Toevallen en Geneezing tot nog toe niet genoegzaam onderzogt en bepaald is.

Men heeft de reden hiervan toegeschreven aan de zeldzaamheid der Ziekte; dan ik geloof, dat men zig hierin bedriegt, en dat deeze Ziekte, in der daad, meer aanwezig is, dan men zig zoude kunnen verbeelden, maar dat dezelve veeltyds de oplettendheid van den Geneesheer ontsnapt, en dus zeer zeldzaam waargenomen word. - De reden hiervan is zeer natuurlyk; wanneer men overweegt, dat de Lyders meer gewoon zyn te klaagen over pyn in het Wateren, en over verstoppingen in het zelve, dan dat zy over eene te groote ontlasting zouden klaagen; te meer, wanneer de overige omstandigheden daar by niet beter worden, - voeg daar by, dat de Geneesheeren zelden gewoon zyn, om naar de hoeveelheid van het water te vraagen. - Ik hebbe, geduurende eenige Jaaren agteréén, in myne practyk, deeze Ziekte niet gezien, en wil ook zeer gaarne bekennen, dat, vermits ik deeze Ziekte voor zeer zeldzaam gehouden hebbe, myne aandagt ook minder op dezelve gevallen is. - Dan zedert ruim een Jaar, dat ik naauwkeuriger daarop gelet hebbe en, in gevallen waar ik eenige verdenking op dezelve had, de hoeveelheid water hebbe laaten bewaaren, is my de Ziekte driemaal voorgekoomen. - Ik wenschte dat ik in staat was deeze drie Gevallen te gelyk te beschryven, ten einde zo veel te overtuigender te doen zien, welk een aanmerkelyk verschil 'er plaats heeft, omtrent de Oorzaaken, Toevallen en Geneeswyze deezer Ziekte. - Dan doordien de eerste Lyder buiten deeze Stad woont, en ik dus maar zeer weinig gelegenheid gehad hebbe hem te zien, ben ik niet genoegzaam van alles onderregt, om eene Beschryving daarvan te geeven. - Het tweede Geval nog niet afgeloopen zynde, zal ik my, voor het tegenwoordige, alleen tot het derde geval bepaalen.

Een Man van ruim dertig Jaaren, die eertyds sterk aan den drank was geweest, klaagde my, dat hy, zedert bynaa een Jaar, aan eene sterke verzwakking laboreerde; zon-

[p. 348]

der eene voorafgaande Ziekte gehad te hebben. Ik vond hem inderdaad zeer bleek en vermagerd, zyn pols was zwak, en eenigzints koortzig; hy was zeer dorstig: zyn tong was droog; daarby klaagde hy over een verlooren Eetlust. Verscheide Geneesmiddelen waren hem reeds van zynen voorgaanden Geneesheer toegediend, dan hy had geene beterschap daarvan bespeurd. - Ik zogt de oorzaak van deezen toestand in zyne voorgaande Leevenswyze, en in het misbruik der sterke Dranken, en, terwyl hy my verhaalde, dat hy zedert twee Jaaren niets meer daarvan gebruikt had, zo viel ik op de gedagten, of, misschien, deeze ongewoonte eenigen Invloed op zyne Ziekte mogt hebben; ik schreef hem diensvolgens eenige geestige Geneesmiddelen voor, dan nog deeze, nog eenige andere, soorten van Geneesmiddelen, die ik hem tot versterking en verbetering van zyne Vogten voorschreef, hadden eene voordeelige uitwerking. By gelegenheid, dat hy my verhaalde, dat hy eenen onweerstaanbaaren dorst had, en dat hy eenige Mengelen vogt den dag over gebruikte, gaf ik hem myne verwondering te kennen, dat hy, door zo veel drinken, niet meerder opgezet van buik wierd; waarop hy my tot antwoord gaf, dat hy door de waterloozing nog veel meer vogts kwyt raakte, dan hy dronk. - Dit gezegde was voor my genoeg, om hier eene gantsch andere ziekte te vermoeden, als ik tot hier toe vermoed had; naamentlyk, eene Diabetes. Ik verzogt hem, de hoeveelheid water, die hy in 24 uuren loosde, te bewaaren; en vond, tot myne verwondering, dat het byna 8 Mengelen bedroeg; hebbende hy in dien zelfden tyd niet meer dan 6 Mengelen gedronken. Het water was weinig gekleurd, had geen sedement, maar was eenigzints kleverig; ik liet hetzelve, volgens de manier van dobson, uitdampen, en tot cristalschieting op een koude plaats zetten: ik verkreeg eene zoutagtige zelfstandigheid, die den zuiker, in smaak, zeer naby kwam. - Thans van den waaren aart der ziekte nader onderregt zynde, was ik niet alleen op middelen bedagt, die de algemeene zwakte des Lichaams, en het bederf der vogten, konden verbeteren, maar die ook eene byzondere uitwerking op de paralitike gesteldheid der Nieren en der Blaas konden hebben. Ik schreef, ten dien einde, den Lyder een sterk afkooksel van de Kina voor, waar van ik hem, alle 2 uuren, een Theekopje vol liet gebruiken. - Hier by voegde ik het gebruik van de Tinctura Cantharidum, en liet hem daarvan, in den beginne, driemaal des daags, tel-

[p. 349]

kens 5 droppels van inneemen. Naa dat de Lyder veertien dagen met deeze Geneesmiddelen aangehouden, en ik van tyd tot tyd de hoeveelheid van de Tinct. Canth. tot 10 droppels telkens had laaten vermeerderen, begon de Zieke merkelyk beter te worden; de dorst was veel verminderd: de hoeveelheid water, die hy in 24 uuren loosde, was op verre naa niet zo veel: en de pols was ook minder koortzig. Ik liet de genoemde Geneesmiddelen, op die zelfde wyze, voort gebruiken, tot dat de Lyder volkoomen hersteld was; 't welk van dat tydstip, dat hy de Spaansche vliegen Tinctuur heeft beginnen te gebruiken, afgerekend, niet langer dan ruim zes weeken is. - De Lyder bevindt zig thans zeer wel, en heeft niets uit de Ziekte te rug gehouden, dan een ligte pyn in de waterloozing, welke ik aan de Spaansche vliegen toeschryve; en waarvoor ik hem, zedert eenigen tyd, den Arabischen Gom, in poejer, met een goed gevolg, hebbe laaten gebruiken.