Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1782

Opmerking by de bereiding van den violen-syroop

(Zie l. crells Chemisches Journal. Theil VI, pag. 53.)

Veele Apothekers zoeken een byzondere verdienste daarin, om eenen regt blaauwen Violen-Syroop te vervaardigen; doch de Kunstgreepen, waarvan men zig daartoe bedient, zyn ten deele schadelyk, ten deele komen ze

[p. 55]

niet overeen met de Theorie die men van blaauwe Sappen heeft. Men bedient zig van Tinnen Gereedschap, en boven dien worden 'er nog vegetabile en mynstoffelyke Zuuren bygedaan, met geen ander oogmerk dan om de infusie eenen fraaijen blaauwen kleur te geeven. Onderzoekt men, ondertusschen, de oorzaak van deeze fraaiheid, dan zal men vinden dat deeze alleen gelegen is in het verf-weezen van het Tin, of in het ontbonden Tin zelve. De vraag, derhalven, is, of men zulk een Sap veilig kan gebruiken, indien het, namentlyk, zeker is, dat Tin arsenik bevat? Dit is eene zaak, voor den Geneesheer om te beoordeelen, en door de ondervinding te beslissen.

De proeven, welke te gelyk aanleiding geeven, hoe men, op eene zekere en onschadelyke wyze, den Violen-Syroop volkomen blaauw kan verkrygen, en welke de aanwezigheid van een zuur, in den zuiveren Violen-sap, bewyzen, zyn de volgende.

1. Zuiver afgeplukte Violen-bladen, met overgehaald water, eenige uuren in glas digereerd, gaven, na dat ze uitgeperst waren, eene uit het roode in 't blaauwe speelende Sap; dit Sap, op eene gelyke hoeveelheid nieuwe Violen gegooten, behield dezelfde kleur. Het zelve bezit een zuur 't welk uit den te zamen trekkenden smaak blykt; blaauw Lakmus-papier verft het rood, en eene ontbinding van yzer zwartagtig.

2. Zuiver afgeplukte Violen, met overgehaald water, in een Tinnen Gereedschap, eenige uuren digereerd, geeft een zeer fraaije blaauwe kleur, waaraan men niets van eenige roodagtigheid ontdekt; een weinig zuur, daar by gedaan, vermeerdert de fraayheid van kleur; dit met Tin bezwangerd Sap maakt, met een solutie van Goud, het purper minerale.

3. Violen-sap, niet in Tin digereerd, met een solutie van Goud vermengd, wierd roodagtig; na dat het een nagt gestaan had, was de oppervlakte van het vogt met een Goudschyn overdekt.

4. Verdunde, en, door de konst, blaauw-geverfde Violen-sap, met phlogistiseerd alkali vermengd, gaf een wit Tin praecipitaat.

5. Verdunde natuurlyke Violen-sap, met een weinig phlogistiseerd alkali vermengd, gaf een overheerlyk blaauw, en geen praecipitaat.

6. Verdund natuurlyk Violen-sap, met een weinig Oleum

[p. 56]

Tartari per deliquid. vermengd, gaf, gelyk het phlogistiseerd alkali zeer fraay blaauw.

7. Tot een bewys dat het bydoen van vegetabil-, of mideraal zuur, niets tot het blaauw worden van het Sap doet, digereerde ik zuiver Violen-bladen met overgehaald water, en een weinig zuur; doch geen donker-blaauw, maar een roodagtig Sap, was het resultaat.

Hieruit kan ik, myns bedunkens, het zeker gevolg trekken, dat de donker-blaauwe kleur aan het Violen-sap niet eigenaartig is, maar alleen van de bymenging afhangt. Ik ben van gedagten, dat het best was, den Violen-Syroop, zonder Konstenaaryen, te vervaardigen. - Dan, vermits men eens gewoon is den Violen-Syroop regt blaauw te hebben, zo is het beter by het uitgeperste Violen-sap, zo veel Ol. Tart. per deliq. te doen, als genoegzaam is het bevatte zuur te verzadigen, en vervolgens, op de gewoone wyze, met Zuiker tot een Syroop te maaken.

bindheim.

Apotheker in Berlyn.