Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1782

Geschiedenis van het geschil tusschen Groot-Brittannie en Amerika, door zyne Excellentie den Heer J. Adams, Schildknaap, gevolmagtigden Staatsdienaar der dertien vereenigde Staaten van Noord-Amerika, by de Republyk der vereenigde Nederlanden. Te Amsterdam, by W. Holtrop, 1782. Behalven het Voorberigt, 156 bladz. in gr. octavo.

Een uittrekzel van een grooter Werk van den beroemden Vryheids-Voorstander John Adams; over het geschil tusschen Groot-Brittannien en Amerika; zedert deszelfs oorsprong in den jaare 1754. tot den aanvang van 't jaar 1775. Het behelst, in een kort bestek, eene ontvouwing van de oorzaaken waaruit het geschil ontstaan is, en van de raadslagen, waardoor men het zelve voortgezet heeft; met aanwyzing van de onregtvaardigheid der maatregelen van het Engelsche Parlement, waartoe ook betrekkelyk zyn nog twee daarby gevoegde brieven van den Heer Adams, over den toestand der zaaken, in 't begin van 't jaar 1775. In deeze Papieren ontvouwt zyne Excellentie, met veel nadruk, den aanvang en voortgang der listige aanslagen van de Ministeriaale party, en derzelver aanhang, tot onderdrukking der Volkplantingen; toonende tevens, hoe de Amerikaanen, hunne vryheid handhaavende, geschikt zyn, om alles te verydelen, wat strekken kan, om hun onder dwinglandy te brengen. - Men noemt veelligt het gedrag van zodanig een Volk, dat zyne Vryheid voorstaat, muitery en opstand; en hun doen wordt dan gebrandmerkt met den haatlyken naam van Rebellie; doch ten onrechte! En te vergeefsch heeft men zig hier ook van dit middel bediend, om eene afkeerigheid in 't gemoed van 't Gemeen te verwekken; gelyk de Heer Adams doet zien, wannneer hy zig, onder anderen, deswegens aldus laat hooren.

‘De Ministeriaale Schryvers, overtuigd, dat de opgezeetenen van dit Vast Land ten uiterste afkeerig zyn van verraad en opstand, leggen 't 'er op toe, om zich te bedienen van de toverkragt, in deeze woorden begreepen. - Doch hunne kunstenaary is vrugteloos. - Door harde woorden laat zich het volk niet afschrikken van eene noodzaaklyke verdeediging van hunne vryheden. - Hunne verknogtheid aan hunne Constitutie, zo duur gekogt voor hun eigen en hunner Voorouderen goed en bloed, hun afkeer van de jongste nieuwigheden, hun afgryzen tegen willekeurige magt en den Roomschen

[p. 552]

Godsdienst, hebben dieper wortels geschooten, dan hunne vreeze voor harde woorden en eene ongemanierde taal. Den raad van een eerlyk' Regtsgeleerden, indien 'er zulk een konde gevonden worden, behoeven zy niet, en door dien van een oneerlyken zullen zy niet bedroogen worden. Zy weeten welk een misdaad het zy, gewapender hand zamen te rotten, en den loop des geregts gewelddaadig te stooren. - Jaaren lang hebben zy onderzogt en overwogen, door Ministeriaale Schryvers, en derzelver vrienden, zyn zy onderregt, wegens de natuur van verraad, en de gevolgen van hunne eigen beginzels en daaden. Zy weeten op welk een spil het geheele geschil draaie, dat de gronden van het bestuur over hen worden in twyfel getrokken; dat de Staatsdienaar den invloed zogt en verkreeg; om de stem van het jongstvoorgaande Parlement op zyne zyde te trekken, [beweerende] dat het Parlement de eenige, opperste, souvereine, volstrekte en onwederspreekelyke wetgeevende magt over alle de Volkplantingen is; dat, gevolglyk, de Staatsdienaar en alle zyne voorspraaken den tegenstand, aan de Akten van het Parlement, zullen noemen met den naam van verraad en oproerigheid. Doch zy weeten tevens, dat, volgens hun eigen gevoelen, en dat van alle de Volkplantingen, het Parlement over hen geen gezag heeft, dan alleen om den Koophandel te regelen; en zulks niet uit kragt van een beginzel der algemeene wet, maar alleen door de bewilliging der Volkplantingen, gegrond op de in 't oog loopende noodzaaklykheid van een geval, 't welk nimmer door die wet wierd in aanmerking genomen, noch waarvoor zy heeft gezorgd: zo dat zy, gevolglyk, even groot regt hebben, om den Staatsdienaar van verraad en oproerigheid te beschuldigen. Want, indien het Parlement geen wettelyk gezag hebbe, om haare Constitutie om verre te stooten, en haar te onderwerpen aan zulke Akten, als laatst zyn doorgegaan, dan is iedereen, welke eenigen last aanvaard, en eenige stappen doet, om Akten ten uitvoer te brengen, even schuldig aan openbaare daaden van verraad en oproerigheid tegen zyn Majesteit, als of hy tegen derzelver troepen de wapens opgevat, of tegen zyn geheiligd leeven eenen aanslag hadt gedaan. Zy weeten dat de tegenstand aan de Stempel-Akte, door geheel Amerika gedaan, volgens het begrip van den Staatsdienaar, hoog-verraad was, en dat de Brigadier ruggles, en de goede Heer ogden, op het Kongres te Nieuw-York voorgaven van het zelfde gevoelen te zyn, doch zedert, op het geheele Vaste Land, in de diepste verachting zyn geweest, om dat, volgens hun eigen gevoelen, die tegenstand eene edele wederstreeving der dwingelandye was, en de eenige tegenstand aan dezelve, welke van kragt kon weezen. Dat indien de tegenstand der Amerikaanen tegen de Akte, om uw handvest te vernietigen, en tegen de besluiten, om hier persoonen in verzekering te neemen, en dezelve na Engeland te zenden, om aldaar te regt gesteld te worden, verraad zy, de Lords en Gemeen-

[p. 553]

ten, en de geheele Natie, ten tyde der Revolutie, verraaders waren.

Men zegt, ‘Dat het eene algemeen erkende waarheid is, dat hy, die zich toelegt, om een opstand te verwekken, in zyn hart zo groot een dwingeland is, als hy, die immer het yzeren rad der onderdrukkinge draaide.’ - Het zy zo; wy zoeken geen opstand te verwekken. - Tegenstand, ja, een openbaare en gewapende tegenstand aan overweldiging en wettelooze gewelddaadigheid, is, volgens de wet van God, en die van het Land, geen opstand. - hampden, russel, sidney, somers, holt, tillotson, burnet, hoadley, enz. waren geene dwingelanden noch muitemaakers, hoewel eenigen hunner de wapens voerden, en de andere, ongetwyffeld, tegenstand tegen de Torys verwekten. Denk aan het zeggen van den vrymoedigen Gryzaart, ‘Dat het woord Rebél, of Muiteling, een wasschen Neus is.’