Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1781

Genees- Natuur- en Huyshoudkundig Kabinet, uitgegeeven door J. Voegen van Engelen, Med. Dr. Lid van het Provintiaal Utrechts Genootschap van Konsten en Weetenschappen. Tweede Deel. Num. I-IV. Te Leyden, by J.v. Tiffelen en B. Onnekink, 1781. In gr. octavo.

Van deeze nuttige en leerzaame verzameling van Genees-Natuur- en Huishoudkundige Aanmerkingen, met nevensgaande Letterkundige byzonderheden, van welker inrigting wy onlangs verslag gegeeven hebben^(*), zyn ons weder vier Stukjes ter hand gekomen, welken onze diestyds gunstige gedagten van deezen arbeid bevestigen. Men neemt in de uitgave gemeenlyk eene oordeelkundige keuze der Stukken in agt; en Liefhebbers van verschillende soort van oefening vinden 'er een genoegzaamen voorraad, om hunnen geest op de eene of andere wyze eene gevallige bezigheid te verschaffen. 't Zy genoeg 'er in deezen en geenen tak eenige voorbeelden van op te noemen. De Ziektekundige beschouwing van het Hart, door wylen den beroemden Boerhaave, uit onuitgegeeven stukken vertaald: de waarneeming door den Heer Bleuland, Med. Dr. te Gouda, medegedeeld, wegens een arm, die, zonder eenige blykbaare oorzaak, voor een gedeelte verstorven zynde, door de Natuur alleen werd afgescheiden; en de beschouwing van Dr. Waterhouse van den byzonderen invloed der Maag

(*) Zie Algem. Vad. Letteroef. II D. bl. 603.

[p. 144]

op de geheele dierlyke huishouding, zyn geschikt om den Genees- en Heelkundigen te behaagen. Niet minder voldoening zal de Natuurkundige vinden in de Verklaaring van den Heer Achard over de oorzaak van de opklimming der Dampen; de rekenkundige regelen van den Heer Brender a Brandis, om de Thermometers van Fahrenheit, de l'Isle en Reaumur met elkanderen te vergelyken; en in de beschryving van een vreemd Insect, in een Schelvisch gevonden, door den Heer J. Rechter. Is men niet zo bepaald tot dit slag van kundigheden, ziet men meer op 't geen de Menschlyke Huishouding in 't algemeen betreft, men zal met genoegen nagaan, de Verhandeling van den hooggeleerden Heer Camper over den besten Schoen; het berigt van den Heer Juliaans over 't gebruik der veerkragtige Harst van Cayenne; als mede van den Heer Brender a Brandis nopens den aart en 't gebruik der Almanachen. Voorts verleent ons het Artykel van nieuwe Uitvindingen enz. verscheiden merkwaardige Stukken, waaronder geene van de minsten zyn, twee Brieven aan den Heer Voegen van Engelen, een van den Hooggeleerden Heer van Swinden, over een nieuwen vergelykbaaren Vogtmeeter, en een ander van den Heer Spille, bevattende eenige ophelderingen, wegens de vervaardiging zyner Zwemrokken, benevens het verslag van eenige proeven met dezelven genomen. Wyders behelst ieder Stukje, naar de gemaakte schikking der Verzamelinge, ten laatste een aantal van byzonderheden, die haare leerzaamheid of aangenaamheid, ter voldoeninge der nieuwsgierigheid, hebben. - Men mag des deeze Verzameling blyven houden voor een Geschrift, dat met het hoogste regt zyne doorbladering verdient; als hebbende, voor verschillende soorten van Leezers, steeds etlyke Stukken, die hun nuttig en gevallig kunnen zyn.