Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1781

Reize door het Wonderland en eenige andere vreemde Landen, gedaan door Dirk Denker, verzameld en uitgegeeven door J.A. Schasz M. Dr. Twee Deelen. Te Amsterdam by I. de Jongh, 1780. Behalven het Voorbericht 318 bladz. in groot octavo.

Een ongeval, dat veelen in deezen tyd overgekomen is, heeft ook deezen Reiziger getroffen, en 't zelve heeft hem in 't Wonderland gebragt. Van Land gestooken zynde, om naar de Spaansche Kusten te stevenen, werd het Schip, waarin hy zig bevond, wel dra overmeesterd door een Roover, die zig in allerleie opzigten gantsch ontmenscht gedroeg. Drik Denker deelde in 't lot zyner Scheepsgezellen, viel in doodlyke onmagt neder, en bevond zig, weder herkomen zynde, zonder te weeten wat 'er voorts intusschen gebeurd was, van alles beroofd op strand liggen. Zyne eerste ontmoeting was ongelukkig; hy verviel in de handen van menschen, die hem, onder den schyn van een vriendlyk Bondgenootschap, mishandelden; doch een man van een agtbaar gelaat redde hem. Deeze, een Landgenoot van hem zynde, nam hem in zyn huis, en leerde hem vervolgens het Land, waarin hy was, mitsgaders deszelfs Inwoonders, kennen.

Veelen noemden het het Wonderland, maar deszelfs eigenlyke naam was Re Ladronos, zo veel als het Hoofd der Dieven Eilanden, te weeten in Europa. Wat deszelfs inwoonders betrest, dezelven worden uitvoerig in hun character, zeden en handelingen beschreeven; waarvan wy, als eene hoofdbyzonderheid, hier slegts melden, dat zy veelal geen hart van eene vleesschige zelfstandigheid, als andere menschen, hebben. Hun hart is van een

[p. 121]

zonderling hard knarsbeen, waar door zy ongevoelig en onvatbaar zyn, voor liefde, medelyden, weldaadigheid of andere tedere aandoeningen.

De vriendelyke Hospes van onzen Reiziger geleidde hem voorts naar de Hoofdstad, en gaf hem tevens de noodige onderrigtingen omtrent het merkwaardige; en stelde hem vervolgens voor, om met een Vaartuig over te steeken, naar het nabuurige Waterland. Een Land zo genaamd, om dat deszelfs voornaamste gedeelte dermaate met water omringd is, dat het zelve, indien het vernuft der inwoonderen zulks niet door kunst en vlyt verhoed had, eene eeuwigduurende zee en moeras zou zyn. Betreffende deszelfs Inwoonders, ze zyn pryzenswaardig, doch ze hebben, door de weelde en pragt, veel van hunnen luister verlooren; ook is hun hart, ongelukkig, aan de Vaderlandsche zyde, maar al te veel knarsbeenig. Dirk Denker beschouwt deeze Natie, even als de voorgaande, onder het geleide van zynen Landsgenoot, met opmerking; en keert eindelyk weder te Scheep naar zyne geboorteplaats.

Zyne ontmoetingen zo in 't Wonderland, als in Waterland, de zeldzaamheden welken hem daar in voorkomen, geeven hem veelvuldige aanleiding tot aanmerkingen over de Staatkunde, den Handel en de Zeden dier Natien; tusschen beiden gaan dezelven ook over eene derde Natie, die het Springerland, tegen over het Wonderland gelegen, bewoont; met welke de twee eerstgemelde Volken niet weinig te doen hebben. - Onze Reiziger is nu eens ernstig, dan eens, en wel meerendeels, in een vrolyken luim; het welk hem zyn verhaal met geestige en snaaksche invallen doet doorvlegten. In veele gevallen, zegt hy, al lachende, duidelyk de waarheid; en de Inwoonders van Waterland, die hy in verscheiden opzigten naauwkeuriger beschryft, dan die van 't Wonderland, kunnen 'er inzonderheid veele leeringen uit haalen, welker inagtneeming tot hun eer en voordeel zou mogen strekken.