Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1780

Verhaal van een geval, strekkende tot een bewys, dat uitgestort bloed het vermogen bezit van de beenderen te ontbinden.

(Medic. and Philos. Comment. Vol. VI. P. I. p. 75.)

Een man van een sterk en gezond Lichaamsgestel, oud omtrent 45 Jaaren, gevoelde, na den 1 October, 1777, een zwaaren last opgetild te hebben, als of 'er iets in de regter heup van zyne plaats was geweeken. Onmiddelyk daarna was hy zeer zwak; dog herstelde schielyk, zo dat hy in zes of zeven dagen wederom in staat was

[p. 326]

zyne gewoone bezigheden, zynde hy een Brouwers Knegt, met geringe moeite, waar te neemen. Geduurende dien tyd gevoelde hy een ongewoone zwakte in het regter Been en Dye, waarby echter weinig of geen pyn was, en vermits men het voor een verrekking hield, zo wierd het deel met geestige en olyagtige middelen gewreeven. Na verloop van drie weeken was de Dye aanmerkelyk gezwollen, en, in tien weeken, na dat het geval gebeurd was, (als wanneer ik hem, voor 't eerst, zag,) was de Dye niet alleen zeer dik, maar ook het Been en de voet waren oedemateus: de Lyder kreeg menigvuldige aanvallen van hevige pynen in de Dye, dog zomwylen was het zeer draaglyk; ook begon het andere Been pynlyk en ontstooken te worden; dan eens was de Lyder ylhoofdig, en op andere tyden klaagde hy over geweldige pynen in de Maag, vergezeld van Braakingen, die niet dan door vlugge en hartsterkende geneesmiddelen konden gestuit worden.

Vermits ik onkundig van het voorgaande toeval was, en geen pulsatie of fluctuatie in de Tumor konde ontdekken, zo wierde ik, uit hoofde der bovengenoemde toevallen, en uit 't geen my de Lyder verhaalde, in myn eerste veronderstelling bevestigd, dat namentlyk het geval niets anders, dan een Rheumatismus, was. De Dye wierd, tot den 1 Jan. 1778, bestendig dikker, als wanneer ze zeer gespannen en onophoudelyk pynlyk begon te worden; ook konde ik, hoewel in de diepte, eenige fluctuatie ontwaar worden, en, terwyl 'er geen febris hectica, of andere toevallen waren welke my konden doen denken dat 'er zig Etterstof geplaatst had, zo begon ik een aneurisma spuria te vermoeden.

Terwyl de spanning en de pyn zeer hevig waren, zo liet ik stoovinge en weekmaakende pappen aanbrengen, welke, geduurende 14 dagen, veel verligting gaven, uitgezonderd wanneer de pynen, welke by tusschenpoozingen zig over het geheele Lighaam verspreidden, zich alleen tot het beledigde Dyebeen bepaalden. - Den 12 February was de Dye buitengewoon uitgezet, en de pynen, die aanhoudend en allerhevigst waren, konden door geene middelen gestild worden: ook konde men nu de fluctuatie op ieder plaats, van de Lies tot de Knie, duidelyk voelen. Op dien tyd wierd de Lyder door een bekwaam en vermaard Heelmeester onderzogt, die, in aanmerking neemende de folterende ongemakken

[p. 327]

van den ongelukkigen Lyder, en onzeker zynde, welke stoffen in het gezwollen deel mogten bevat zyn, het raadzaamst oordeelde het zelve te openen, onmiddelyk naa dat men een kleine opening, door de huid, en de fascia lata gemaakt had, stroomde het bloed als een fontein uit, 't welk eenigsints dik en veel zwarter van kleur was, dan het bloed gewoonlyk is, wanneer het zelve versch uit de bloedvaten komt. - - Naa dat zig een pint bloed ontlast had, was de Dye aanmerkelyk geslonken, en de pyn veel minder. Wy stopten de opening met een wiek, en verlieten den Lyder tot den volgenden morgen.

Den 13 Febr. De Lyder had verscheiden reizen, des nagts, en ook des morgens, flauwten gehad; de Dye was wederom even sterk opgezet als vóór dat de insnyding gedaan was, en het bloed zyperde gestaadig door de opening.

Den 14 Febr. De Dye was in denzelfden staat als den voorgaanden dag. De Lyder klaagde wederom over hevige pynen in de maag, welke naar geene middelen luisterden; tegens den avond wierd hy ylhoofdig, kreeg Stuiptrekkingen, en stierf.

De byzonderheden, die wy by de opening ontdekten, hebben voornaamentlyk aanleiding gegeeven, waarom ik het bovenstaande geval zo wydloopig beschreeven hebbe.

Men heeft meer dan eens gevonden, dat uitgestort bloed wanneer het in leevende Lichaamen in aanraaking met de Beenderen komt, een vermogen bezit, dezelven te ontbinden; dan deeze zaak word nog van veelen in twyfel getrokken. Dit geval ondertusschen levert niet alleen een sterk bewys voor deeze waarheid op, maar het toont ook te gelyk dat uitgestort bloed, wanneer het beslooten blyft, zelfs het vermogen bezit de zagtere deelen te ontbinden. Naa dat ik eene insnyding gemaakt had door de bekleedselen en de fascia lata van de Dye, konde ik myn hand rondom het been brengen; zynde de spieren, het peesachtige gedeelte uitgezonderd, tot een bloedige zelfstandigheid ontbonden, welke, met een aanmerkelyke hoeveelheid zuiver bloed, als 't ware, in een zak was bevat, welke gemaakt wierd door de bekleedselen van de fascia lata, van de crista ossis illii, tot aan de Knie. De arteria, de vena en de nervus cruralis

[p. 328]

waren geheel ontbonden, en de arteria iliaca voor een gedeelte zeer dun. Het os femoris van zyn periopum ontbloot zynde, was vol met holligheden, in zommige van welke men eene sonde tot in het binnenste van het Been konde brengen. Het merg van het Dyebeen scheen geheel verteerd te zyn. Verscheiden exostoses, die aan het Dyebeen zich bevonden, waren zo broos, dat men ze met de vingers konde aan stukken breeken. - Vermits het ons niet vergund wierd, het Been weg te neemen, nog den onderbuik te openen, zo kan ik geen omstandiger verhaal daarvan mededeelen. Ondertusschen zal myns bedunkens het bovenstaande genoeg zyn, om te bewyzen dat uitgestort bloed een vermogen bezit, om zo wel de zagte als harde deelen van ons Lichaam te ontbinden.