Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1780

Vereaal van de bewerking eener afzetting van de dye in de bovenste geleeding, niet lang geleeden gedaan door Mr. W. Kerr, Heelmeester van 't Koninglyk Regiment Blaauwe Gardes, en van 't Ziekenhuis in Northampton. Medegedeeld aan Dr. Duncan, door Dr. Toll, Heelmeester van 't vierde Regiment Dragonders.

(Medic. and Philos. Comment. Vol. VI. p. 111.)

Eene jonge Dogter, tusschen de elf en twaalf jaaren oud, werdt in December laatstleden in 't Ziekenhuis, van Kettering gebragt. Ze had een gezwel aan de buitenzyde van haare Regterdye, zich uitstrekkende van 't midden tot digt aan de trochanter major; ze was reeds zeer vermagerd, aangetast zynde door een aanhoudenden hoest, nagtzweeten, en verscheide meer teeringagtige toevallen. Ze verhaalde ons dat ze reeds sedert twee jaaren ziekelyk was geweest, en geduurig kleine Koortsen gehad had: de verlamming was ook trapswyze toegenomen van haare eerste ziekelykheid af. In 't eerst gevoelde ze weinig pyn, doch eenige maanden, voor dat ze in 't Ziekenhuis kwam, werdt dezelve zeer heevig van de liesch af tot rondom de heup; voor dien tyd had ze nooit noch waargenomen 't gezwel, te vooren gemeld. - Ze gevoelde een hevige pyn op de minste beweeging van 't gewrigt, en wanneer ze poogingen deedt tot beweeging, kon men een aanmerkelyk gekraak, even als van een rasp, gewaar worden. Wegens noodzaaklyke bezigheden belet zynde, verzocht ik Mr. Warden om 't gezwel, den dag na dat ze in 't Ziekenhuis gekomen was, te openen; men vondt, by de opening, dat 'er zich byna een halve pint kwalykgestelde etter ontlastte. Dezelfde ontlasting van stoffe, in een groote hoeveelheid,

[p. 201]

bleef voortduuren by ieder verband, tot den tyd dat de bewerking verricht was, 't geen geschiedde den Zaturdag daar aan volgende. - Ik vleidde my zelven dat de teeringstoevallen 't gevolg konden zyn van de opneeming der etter, overtuigd zynde dat 't gewrigt aangedaan was. Ik besloot derhalven dat 'er geene andere wyze van geneezing overig was, dan door 't been af te zetten in 't gewrigt. Ik ondernam derhalven dezelve op de volgende wyze. - Ik liet de Lyderesse plaatsen op de gezonde zyde op een tafel van een gewoone hoogte: en bragt 't aangedaane been in een regten hoek met de tronk; vervolgens begon ik de insnyding onmiddelyk agter de verhevenheid van de trochanter major, rigtende dezelve schuins agterwaards naar beneden tot aan de binnenzyde van de Dye, en van daar schuins opwaards tot den afstand van twee duimen van de arteria cruralis. - Dit gedaan zynde, begon ik een tweede insnyding op de zelfde plaats met de eerste, doende die in een tegenstelde rigting over 't bovenste uiteinde van de trochanter, en van daar schuins naar vooren en naar beneden, tot op omtrent denzelfden afstand van de Slagader als in 't eerste geval. - Deeze insnydingen geschiedden alleen door de huid en 't vet heen, 't welk, door twee helpers, wêl naar agteren getrokken zynde, sneed ik nederwaarts door tot in 't gewricht, en van daar begon ik de twee insnydingen door de Spieren op dezelfde wyze en richting, en met dezelfde uitgestrektheid, als die, welke ik even te vooren door de bekleedsels gemaakt had. - Ik draaide toen 't hoofd van 't femur uit 't acetabulum, op dat ik met te meer gemak en veiligheid 't gewigtigste van de operatie mogt volbrengen, namelyk, 't opvatten van de Slagader. Men kan uit de voorgaande beschryving ligt opmaaken, dat 'er nog een lap van omtrent vier duimen in de breedte, bestaande uit alle de bekleedsels met de Slagader ingesloten, in zyn geheel was. Ik vatte deeze lap zeer vast aan tusschen den duim en vingers van myn linkerhand, plaatsende de vingers op de huid, en de duim op de spieren; vervolgens sneed ik het door, onmiddelyk onder myn hand, zynde drie of vier duimen af van den uitgang van de Slagader onder 't ligamentum Fallopii. - Ik deed hier de insnyding van boven naar beneden, eerst door de Spieren van de lap, en vervolgens door den vetrok, de vaten,

[p. 202]

en de huid. De reden hiervan was, op dat de huid zoude overeenkomen met dat gedeelte, 't welk 't eerst doorgesneden was, en dat de randen van de wond, want men kan het geen stomp noemen, daar door eenvormiger en netter wierden. - Nu werdt 't de zaak van de Slagader te bezorgen, 't welk ik deed door een sterken band met een naald rondom dezelve te brengen, en laatende die door een van myn helpers vastbinden. Geduurende deezen tyd drukte ik zo sterk met myne linkerhand op de Slagader, volgens de wyze boven gemeld, dat hier door 't verlies van een enkel drop bloeds voorgekomen werdt. 't Verlies van bloed van de overige Slagaders was niet aanmerkelyker dan in eenige andere afzetting van de Dye. Door 't bewaaren van een groot gedeelte van de huid, was de wond voor 't oog niet afschuwelyk. Tot myn groot leedweezen vond ik niet alleen 't acetabulum door beenverteering aangedaan, maar ook de ossa innominata, en wel zeer uitgestrekt. Wegens haar onophoudelyk hoesten, was ik onder de grootste vrees dat de Slagader zoude open barsten, doch dat had geen kwaad gevolg, en 't bindsel viel by 't vierde of vyfde verband van zelve af. De wond stond ondertusschen zeer gunstig, geevende goede hoop van herstelling. Doch omtrent op den tienden of elfden dag, werd de ademhaaling van de Lyderesse veel moeijelyker, de ontlasting uit de borst hield op, de mond en tonge waren met sprouw bezet, en ze stierf op den 18den dag naa de Operatie. De toestand van de wond was, tot 't laatste toe, zo, dat men met reden kon veronderstellen, dat de onmiddelyke oorzaak van den dood was 't dagelyks toeneemen van de toevallen door de teering veroorzaakt; en dat, buiten dien, de Operatie een goed gevolg zoude gehad hebben. Wy openden daarom 't doode lighaam, en vonden onze veronderstelling, zo als ik denk met recht, op 't sterkst bevestigd door de volgende verschynsels. De longen waren ten naasten by geheel tot etter verteerd, byzonder aan de regterzyde, waar nauwlyks iets van de longe overgebleven was. De linkerlobbe was van gelyken vol verzweeringen, en de helft kleiner dan natuurlyk. Men vond tevens een verzweering in de Psoas aan de regterzyde in den buik; 't welk gemeenschap had door een doorgeknaagde opening tot binnen in 't acetabulum, met 't gewrigt. - Ik heb een nauwkeurig verhaal van de omstandigheden van dit

[p. 203]

geval, de Operatie, en deszelfs uitkomst, medegedeeld, ten minsten, ik herinnere my geen zaak van belang overgeslagen te hebben. Ik zal geen verdere aanmerkingen hierop maaken, dan alleen, dat de geheele vernieting van 't ligamentum rotundum, door de ettering binnen in 't gewrigt, veel toebragt tot 't gemakkelyk uitvoeren van de Operatie. Want ik verbeelde my, dat, indien dit ligamentum in zyn geheel geweest was, de doorsnyding van 't zelven zeer groote moeite zoude veroorzaakt hebben; ik geloove evenwel dat 't te doen zoude zyn, in een gezond gewricht. - Met opzicht tot 't nut van deeze Operatie, zo ben ik 'er zo overtuigd van, in zekere gevallen, dat ik in 't vervolg niet zal twyfelen, om dezelve, wanneer de gelegenheid zich opdoet, weder in 't werk te stellen.