Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1780

De Stads en Lands Huishouder. Onder de Zinspreuk, Incolis Haec Rusticisque. Te Nymegen, by A.v. Goor, 1780. In groot octavo.

Een Weeklyksch Blad, geschikt ter mededeelinge van leerzaame Aanmerkingen, ten nutte der Kunsten en Handwerken, als mede van den Akkerbouw, de Plantzoenen, de Veeteelt, benevens derzelver Kwaalen en Geneesmiddelen, en 't geen verder tot den bloei der Maatschappye kan dienen. Het oogmerk is, ten dien einde gebruik te maaken van goede uitheemsche Oeconomische Werken, 't zy door dezelven slegts te vertaalen, of te verbeteren; en te gelyk stukken van eigen ondervinding openlyk aan den dag te leggen; ter welker verdere volvoeringe de Uitgeever verzoekt, dat hem kundige en opmerkzaame Vaderlanders de behulpzaame hand gelieven te bieden. Een aantal van meer dan 20 Bladen ziet reeds het licht; waarin verscheiden Artykels gevonden worden, die vry duidelyk toonen, dat de Heer Verzamelaar, zo ten aanzien zyner keuze van vertaalde Stukken, als ten opzigte van eigen bedenkingen, genoegzaame bekwaamheid bezitte, om de opgenoome taak ter uitvoering te brengen; des men zig, by verderen voortgang, iets nuttigs van deeze onderneeming moge belooven. Men vindt hier toe, (om verscheiden mindere Artykels, die veelal het Huishoudelyke en Geneeskundige betreffen, of deeze en geene byzonderheden van de Natuurlyke Historie, inzonderheid met betrekking tot Kunsten en Handwerken, aangaan, niet te melden,) een tamelyk goeden grond, in 't geen hy ons bybrengt, wegens de beste wyze van het zaaien van Pyn- en Denne- zaad; mitsgaders in zyne Verhandeling over de Metzelwerken, die hy nu en dan stukwyze mededeelt, ter beantwoordinge der volgende Vraagen. ‘Waarin is de reeden geleegen, dat onze Metzelwerken zoo wijnig voldoen, in teegenstelling van die der Ouden? Is

[p. 447]

het in de steenen, of in het benoodigt Water, of Zand? of in de Kalk in het gemeen? of in de Steen of Schulpkalk in het bizonder? of in de bewerking van het Mortier te zoeken? en welke zijn de beste Middelen om het oude spoor wederom te vinden?’ Voegt hier by zyne ontvouwing van de natuurmaatige beginzelen van den Akkerbouw; zyne beredeneerde aanpryzing van de Inenting der Kinderpokjes; zyne medegedeelde aanmerkingen wegens de Schaapenteelt, en meer dergelyken; die ons noopen, om den Schryver aan te moedigen, ten einde hy dus verder voortvaare, en toezie, dat zyne Bladen op den duur van een wezenlyk nut mogen blyven. - By deeze gelegenheid kunnen we niet wel afzyn van hem tevens te raaden, dat hy tog wat meer agt geeve op de zuiverheid zyner taale; of, zo dit niet in zyn vermogen zy, dat hy dan een goed Vriend tot zyn behulp in dit geval beweege. Wy willen gaarne eenigzins aan zyn verzoek voldoen, daar hy in zyne Voorreden zegt: wy verzoeken onze Vaderlandsche AEconomisten onze Vertoogen aan den inhoud te toetzen, en de mindere zuiverheid van taal en spelling te verschoonen. Wy willen deswegens gereedlyk verscheiden kleine onnaaawkeurigheden, die egter beter voorgekomen waren, over 't hoofd zien; maar de grootere gebreken zyn hier wel eens te aanstootlyk; ze veronaangenaamen daadlyk de leezing; en de Schryver zal wel doen, als hy daaromtrent een anderen weg inslaat, die strekken kan, om dat zo zeer ongevallige te verhoeden.