Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1780

Verhandeling over de waardye der Symbolen, in 't licht gegeeven, ter geleegenheid van eene hierby gevoegde Predikatie van J. Heilmann, Gereformeerd Predikant te Creveld. Met de daar toe behoorende Bylagen. Uit het Hoogduitsch vertaald. In 's Gravenhage by G. du Mee, 1779. In groot octavo 126 bladz.

Ene verdenking van onrechtzinnigheid, ten laste van den Eerwaerden Heihnann, Gereformeerd Predikant te Creveld, wel inzonderheid nopens de Leer der Verzoeninge, schynt aenleiding gegeven te hebben, tot ene bepaelde orde aen zyn Eerw. om over dat onderwerp te prediken. Althans, by de Classicale Vergadering te Meurs, gehouden in Aug. 1775, toen het zyn Eerwaerdens beurt was om te prediken, gaf hem de toenmalige Praeses, volgens gewoonte, den text daer toe op, naemlyk 1 Cor. I. 23, 24. Overeenkomstig met de verdenking oordeelde men ook over den inhoud der voorgedragen Leerrede: de Classicale vergadering beschuldigde hem van Socinianery; hy verdeedigde zich deswegens; en 't slot der zake, zo veel we uit deze Papieren kunnen afnemen, is, dat het verschil tusschen zyn Eerw. en zyne Party meer bestaen heeft in woorden en spreekwyzen, dan wel in 't wezenlyke der Leere zelve. Men heeft deze Leerreden, zo als zyn Eerwaerde dezelve, met enige ophelderende aenmerkingen, in geschrift ter beoordeelinge heest overgegeven, buiten zyn toedoen, door den druk gemeen gemaekt; met byvoeging van de daer toe betrekkelyke Papieren, zo

[p. 276]

ver men dezelven magtig heeft kunnen worden. Wyders heeft men, aen 't hoofd dezer Verzamelinge van Papieren, geplaetst, ene Verhandeling nopens de Symbolische Boeken, om derzelver misbruik tegen te gaen; met beantwoording van de voornaemste tegenbedenkingen derzulken, die op ene gestrenge handhaving van dezelven gezet zyn. - Lezers, die in dit slag van twisten, en de verschillende denkwyzen daeromtrent, ervaren zyn, zullen in dit alles niets nieuws vinden; maer 't nagaen van het voorgestelde zal in 't algemeen kunnen dienen, om den Lezeren een geest van gematigdheid, en omzichtigheid in 't beoordeelen der gevoelens van anderen in te boezemen.