Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1779

[p. 47]

Zamenspraak, tusschen mercurius en Mevrouw de Bon Ton.

(Uit het Engelsch.)

mevrouw de bon ton.

Waarlyk, mercurius, ik kan het genoegen niet hebben om thans met u te gaan. Ik heb myn woord elders gegeeven, - volstrekt gegeeven.

mercurius.

Ik weet dat gy een beminnelyk en teder Egtgenoot hebt, en verscheide lieve Kinderen; doch het is onnoodig u te zeggen, dat noch de Huwelyksliefde, noch de Moederlyke genegenheid tot haar kroost, noch zelfs de zorg voor 't welzyn van den Staat, of de eer des Volks, iemand kunnen ontheffen van te gehoorzaamen wanneer hy geroepen werd om zich na 't Ryk der dooden te begeeven. Indien de droeve Boode des Noodlots niet zo volstrekt was als hy onwelkom is, zou charon niemand hebben over te voeren, dan een enkele zwaargeestige Engelsman. Laat ons gaan, Mevrouw, gy moet uw Man, uw Kinderen verlaaten, en den Styx overvaaren.

mevrouw de bon ton.

Ik had niet voor, aan te dringen op myne verbintenissen aan myn Man en Kinderen. Nooit heb ik my zeer over hun bekommerd. Ik beb geene andere verbintenissen, dan die aan eene Mevrouwe van myn rang voegen. Zie op myn Schoorsteenmantel, gy zult zien dat ik Maandag na Schouwburg, Woensdag na 't Bal, en Saturdag na de Opera moet, en de overige avonden van de Week op Speelpartyen: zo is myn tyd voor de twee volgende maanden verdeeld. Het zou de onbeleefdste zaak der wereld weezen, in gebreke te blyven, om aan zo veele verbintenissen te voldoen. Indien gy het wilt uitstellen my te haalen tot den volgenden Zomer, ik zal dan met al myn hart medegaan. Misschien zyn de Eliseesche Velden min verveelend dan het Landleeven op deeze Wereld. Zeg my, bid ik u, hebt gy, in de onderaardsche gewesten, een aangenaame Vaux-hall, en een betoverend Ranelagh? Ik verbeeld my, dat ik my niet zou haasten om uit den vloed Lethes te drinken, op een tyd, wanneer 'er goed gezelschap is.

mercurius.

Goed! Het is onmogelyk dat gy in bekooring zoudt komen, om daar uit te drinken: gy die het Vermaak, tot het oogmerk en einde van uw geheele leeven, gesteld hebt. Een teug uit dien stroom der vergetelnisse is goed om de lastige zorgen te verdryven: maar

[p. 48]

wie zou de gedagten van zo veel vermaaks en vrolykheids willen verbannen?

mevrouw de bon ton.

Uitspanningen hebben, in de daad, de groote zaak myns leevens uitgemaakt; doch wat vermaaken betrest, ik heb 'er geene genooten, naa dat zy voor my het aantrekkelyke der nieuwigheid verlooren hadden. - Wie kan zich vermaaken met het zelfde te zien? De laatste uuren dier vermaakneemingen, en de verveeling, welke zy veroorzaaken, gaven my Vapeurs; zy doofden de vrolykheid myns Characters uit, en hebben, van myne vroegste jeugd af, myne natuurlyke leevendigheid weggenomen.

mercurius.

Indien deeze leevenswyze u niet behaagde, waarom 'er dan in volhard? Mogelyk hebt gy gemeend dat 'er iets verdienstelyks in gelegen was.

mevrouw de bon ton.

Ik was al te zeer verbysterd om ooit te denken. Deeze leevenswyze was verre van my aangenaam te dunken: maar myne Vrienden en Vriendinnen betuigden my, by aanhoudenheid, dat de uitspanningen noodig waren. Myne Doctor verzekerde my, dat die leeftrant myne anders doffe geesten in beweeging hielp. Myn Man beweerde het tegendeel; doch gy. weet, men moet zyne Vrienden en Vriendinnen verpligten, zyn Doctor gehoorzaamen, en zyn Man tegenspreeken. Daarenboven stelde ik 'er myn Eer in om voor eene Mevrouw de bon ton te gaan.

mercurius.

Eene Mevrouw de bon ton! wat wil die uitdrukking de bon ton zeggen....? Ik bid u geef my hier van eene bepaaling.

mevrouw de bon ton.

Ik verzoek des verschooning, mercurius; een der voorregten van de Bon ton is niets te bepaalen; en niet bepaald te weezen. De Bon ton... dit te bepaalen is een bron van twistredenen. - De Bon ton - is - ik kan niet zeggen wat dezelve is; maar ik zal myn best doen om u te zeggen wat dezelve niet is. In de Verkeering is dezelve geen Vernuft; in de Zeden is dezelve geen Beschaafdheid; in 't Gedrag is dezelve geen Bekwaamheid; maar heeft zo iets van dit alles; en kan alleen eigen weezen aan lieden van zekeren Rang, die op zekere wyze leeven, en met zekere Persoonen verkeeren; die zekere Deugden niet bezitten; die zekere gebreken hebben, en in zeker deel der Stad woonen. 't Is 'er zo mede gelegen als wanneer een post van aanzien, iemand, eershalven, gegeeven wordt, zulks veronderstelt dat de Persoon, die dezelve bekleedt, een verhevener rang bezit dan na welken hy kon dingen, en zy die het zelfde regt hebben om die te bekleeden, zullen ze hem niet betwisten, uit vreeze dat men zou

[p. 49]

denken dat zy de regels van beleefdheid niet kenden. Ondertusschen, myn Heer, weet ik u niets meer van de Bon ton te zeggen, schoon ik dezelve bewonderd, en al myn leeven daar na gestaan heb.

mercurius.

In deezer voege, Mevrouw, hebt gy uw leeven gesleeten, uwe schoonheid bedorven, uwe gezondheid ondermynd, met het loflyk oogmerk om uw Man te wederstreeven, en een niets te verkrygen, 't welk men de Bon ton heet.

mevrouw de bon ton.

Wat wilde gy dat ik zou gedaan hebben?

mercurius.

Ik zal uwen trant van onderrigting volgen, en u zeggen wat ik wilde dat gy niet zoudt gedaan hebben. Gy hadt uw Tyd, uw Verstand, en uw Pligt, niet moeten opofferen aan de Mode en aan de Dwaasheid. Gy hadt het geluk van uwen Egtgenoot, en de Opvoeding uwer Kinderen niet, moeten verwaarloozen.

mevrouw de bon ton.

Wat de Opvoeding myner Dogteren aanbelangt aan deeze heb ik geene kosten gespaard. Zy hebben een Dansmeester, een Muzykmeester, een Tekenmeester en een Fransche Gouvernante gehadt om Fransch en goede manieren te leeren.

mercurius.

Zo heeft dan een Dansmeester, een Muzykmeester, een Tekenmeester en eene Fransche Gouvernante, haar in den Godsdienst, en in goede Zeden, onderweezen, haar verstand en hart gevormd! Misschien was zulk een onderwys recht geschikt om hun eerlang de Bon ton te doen verkrygen. Uwe Dogters, dus opgevoed, zyn zeer bekwaam om Vrouwen zonder Huwelyksliefde, en Moeders zonder Kinderzorge, te worden. - Ik beklaag den leefkoers dien zy hebben aangevangen, en dien gy hebt afgelegd. - Minos is een grommig oud Man, die niets het minste van de Bon ton bezit. - Ik beef voor u. - De beste raad, welken ik u kan geeven is, dat gy in de andere Wereld doet gelyk gy in deeze gedaan hebt, te weeten dat gy altoos het geluk najaagt, zonder ooit den weg op te slaan, die alleen derwaards leidt. - Blyf op den oever van den Styx; zwerf geduurig heen en weder. Slaa het oog op de Eliseesche Velden: doch waag het niet daar in te treeden, uit vrees dat minos u in den Tartarus zou werpen: want het verwaarloozen van Pligten kan zo zwaar als weezenlyke Misdryven gestraft worden.