Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1779

Echt en geloofwaardig bericht van het byzonder en opmerklyk Genadewerk Gods in een tienjaarig Kind te Timmel in Oostfriesland, genaamd Jonas Eilers, welk, na dat Gods genade van zyn vyfde jaar af duidelyk aan het zelve was te bemerken geweest, den 23 Juny 1778, op een byzondere wyze, verlicht en begenadigd is, geduurende vier weeken in veele gewigtige redenen daarvan gesprooken heeft, en den 23 July deszelven jaars bly en zalig in den Heer ontslaapen is. Met een noodig Voorbericht en Aanhangzel. Alles opgesteld door Rudolph Hendrik Taute, Leeraar aldaar. Ter algemeene stichting in 't Nederduitsch vertaald, door een Liefhebber der waarheit, onder de Zinspreuk Pietas vigeat. Gedrukt voor rekening van den Vertaaler, en te bekomen te Hoorn by T. Tjallingius 1779. In groot octavo 94 bladz.

Uit dezen breedvoerigen tytel kan men genoegzaem opmaken, hoedanig ene soort van geschiedenis dit Stukje behelst, des het niet noodig zy dezelve breeder te ontvouwen; genoeg zy het, ten opzichte der uitvoeringe van 't verhael te melden, dat het zelve met zeer veel naeuwkeurigheid, en, vooral ten aenzien van de laetste veertien dagen, by wyze van Dagtekening, opgesteld is. De Eerwaerde Taute komt alleszins voor als een geloofwaerdig Man, in 't geen hy verhaelt, gezien, gehoord en opgemerkt te hebben: waeromtrent ook zyn Noodig Voorbericht, zo met betrekking tot de verzekering van de waerheid, als met opzicht tot 's Mans oogmerk, in 't uitgeven van dit verhael, gene twyfeling overlaet. Wat zyne gedachten nopens dit voorval betreft, hy oordeelt, dan men hetzelve te houden heeft, ‘voor een genadewerk Gods; doch niet voor een buitengewoon of wonderbaar werk, door onmiddelbaare genadewerkingen; maar voor een zeldzaam en merkwaardig werk Gods, door byzondere genadewerkingen, waar in alles richtig, naar den regel der genadeordening, met dit kind is toegegaan’. -

[p. 566]

's Mans oordeel komt ons, naer zyn Godsdienstig inzien, vry gematigd voor.

't Is intusschen zeker, dat een ieder, die gewoon is te denken, soortgelyke verschynzels naer zyne manier van denken in den Godsdienst, en wel byzonder over Gods genadewerking, verklaert; en dat men van daer ook verschillend over dit geval zal oordeelen: iets dat niemand, in bescheidenheid, ten kwade te duiden is; voor zo verre zulks een natuurlyk gevolg is van die verschillende Godsdienstige denkwyze. Dan hoe men deswegen moge denken, 't geval is over 't geheel, de geloofwaerdigheid van 't verhael niet te betwisten zynde, merkwaerdig; zelfs dan, als men alleenlyk, Gods gewoone middellyke genadewerking vooronderstellende, het oog vestigt op de natuurlyke middels, die zich in dezen voordoen. - Een ziek en zwak kind, dat van kindsbeen af gesukkeld had, 't welk door ene Godvruchtige Moeder opgevoed, door Godvruchtige Leeraers dikwerf bezogt en geleid was, dat etlyke Godvruchtige Geschriften gelezen had, of meermaels uit dezelven had hooren voorlezen, had al met deszelfs vyf de jaer ongemeen Godvruchtige aendoeningen en opwekkingen, naer die denkwyze over den Godsdienst, tot welke al het voorgaende aenleidlyk was. Zulks nam steeds toe; en vertoonde zich, ter verwonderinge van allen, op ene treffende wyze, in al het doen en spreken van dit kind; vooral, toen het den ouderdom van tien jaren begon te bereiken; en ten sterkste, toen deszelfs levenskrachten zichtbaer en gevoelig ten einde liepen. - Men ziet 'er in, als men het geval op die manier beschouwt, welk een sterken invloed ene Godsdienstige opvoeding en leiding, onder den Godlyken zegen, op een Kind kan hebben. - Laten Ouders dit, (een ieder in zyne Godsdienstige denkwyze en leiding, die hy in gemoede de beste oordeelt,) ernstig ter harte nemen.