Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1779

Het leeven van Jezus, voor Kinderen; door J. Fr. Feddersen, Predikant te Bronswyk. Naar den derden Hoogduitschen druk vertaald. Te Amsterdam by M. de Bruyn 1779. Behalven het Voorwerk 168 bladz. in octavo.

Voor Kinderen, die tot jaren van onderscheid gekomen zyn, kan het lezen van dit Geschrift wezenlyk nuttig zyn. De Eerwaerde Feddersen geeft hier aenvanglyk een beknopt bericht van 's Heillands lotgevallen en bedryven, met invlechtinge van leerzame opmerkingen. Vervolgens leid hy de Jeugd op tot overdenkingen en gebeden, betreklyk tot het leven van Jezus; hierop gaet hy over tot dergelyke opweklyke overwegingen der leeringen, gelykenissen en verhalen van Jezus, mitsgaders der deugden van onzen Verlosser, om de Kinderen, tot derzelver navolging aen te spooren. De vatbaerheid der Kinderen in 't oog houdende, richt hy alles in diervoege in, dat het zeer wel geschikt zy, om eenen invloed ten goede te hebben. - Men sla, om dit eenigzins te zien, het oog op het gebruik, dat hy

[p. 386]

maekt van 's Heillands gelykenis, nopens den verlooren Zoon: dezelve beknoptlyk voorgesteld hebbende, laet hy zich desaengaende verder aldus uit.

‘Geliefde Kinderen! deze geschiedenis prijze ik u aan, om naarstig en met aandagt door te leezen. Daarin zijn veele heerlijke lessen voor u opgeslooten, die ik u alleen zaakelijk voorstellen wil.

Onder het beeld van den goeden Vader, moet gij u onzen goeden God voorstellen. Want zo handelt die, dagelijks, omtrent ontaarde Kinderen en ondeugende menschen, welke weêr tot zig zelven komen, en zig beteren. Wie nu van u wilde dezen goeden God niet kinderlijk vreezen en lief hebben?

Hier ziet gij, duidelijk, voor uwe oogen, in welk een ongeluk zig jonge lieden storten, welke zig, geheel onbezonnen, aan dwaasheden, ongebonden lusten en spoorloosheden der jeugd overgeeven. Wie, als de verlooren Zoon, in jongere jaaren, lui en traag is, zijn geld verspilt en spoorloos leeft, die raakt ook, wanneer hij ouder wordt, met hem in armoede, schande en veragting: ziektens, verzwakte zielkragten, en een door eigen schuld verkort leeven zyn de natuurlijke straffen zijner redelooze, wellustige leevenswijze. Gelooft mij, ik heb eenige zulke verlooren Zoonen en Dochters gekend, welke zig, door hun woest en godloos leeven, in den deerniswaardigsten toestand bragten; ik heb bij de ziek- en sterfbedden van menige jonge lieden de zugten gehoord: ach! God! hadden wij onze vuile lusten zo blindelings niet opgevolgd! hadden wy de vermaaningen en lessen van onze Ouderen en Meesters gehoorzaamd! dan mogten wy thans hier niet zo deerlijk liggen! wij zijn zelve de oorzaak van onzen dood!

Kinderen! mijn lieve Kinderen, het ware daarom zeer nuttig en leerzaam voor u, dat men u, somtijds, mede nam naar de ziekekamers, gast- en ziekenhuizen, en u, hier, aan de ongelukkigen, welken, in hun gemoed en lighaam, de droevigste gevolgen der wellust, in de ijselijkste pijnen en smerten voelen, de waarheid zigtbaarlijk liet zien, dat de wellust, even als elke zonde, zo ze agtervolgd wordt, de menschen in de uiterste elende storte.

En nog heb ik u niets gezegd van het hartzeer, dat jonge, ondengende Kinderen hunnen Ouderen aandoen,

[p. 387]

waardoor zij hen, dikwijls, in het graf brengen; - deze hunne grootste weldoeners en vrienden. - Zy hebben eenen ongenadigen God, en hoe zal het de Jeugd wel gaan, die God niet tot een vriend heeft! - Hebben zij eerst eens de kwaade lusten den vrijen teugel gevierd; vergeeten zij God en zijn gebod; dan zijn ze vatbaar voor diefstal, moord, straadschenderij, overspel en alle eerlooze daaden, die met den dood, in deze waereld, worden gestraft, - en in de eeuwigheid, - Kinderen! in de eeuwigheid, hoe zal het hun daar gaan?

Gij hebt een teder hart; de kwaade lusten kunnen 'er ligt eenen indruk op maaken. Wagt u, daarom, voor alle verleidingen, en gelegenheden tot zonde! Zijt op uwe hoede, dat de lusten der jeugd u niet verblinden, noch vervoeren! weêrstaat haare aanlokzels! Denkt aan de vermaaningen van Gods Woord, even als aan de beden uwer Ouderen, Leermeesters en Vrienden, om al het kwaad te mijden.

Behoudt, in eene onvergeetelijke gedagtenis, de woorden van den vroomen gellert, die een ervaaren en trouw raadgeever der jeugd was.

De wellust kort des leevens dagen,
Daar kuischheid heil en zegen vindt;
En ziektens worden zijne plaagen,
Die haare vuile aanlokzels mint.
Wie Godes tempel hier ontaart
Verwoest, is alle straffen waard.

Hoe was de jongeling vol vreugden!
Hoe wierd hij niet van elk geëerd!
Doch hij vergat den weg der deugden,
En zijne kragten zijn verteerd.
Bederf schendt thans zijn aangezigt.
En predikt Godes streng gericht.

Vlied dan de wellust vroeg en spade!
En lokt ze u, vleijend, op haar baan;
Roep dan God, ijvrig, om genade
En wijsheid in verzoeking aan!
Wagt u voor 't vuur der vuile lust,
Dat al den gloed der deugden blust.

[p. 388]

Elk Kind moet het dus, als de grootste weldaad van God erkennen, dat het staat onder het opzigt van goede Ouders en Meesters. Derzelver tugt, al ware ze ook wat streng, moet elk met dankbaarheid aanneemen. Onbedagte en tot strafwaardige losbandigheden genegen, jonge lieden alleen morren daar over; die alleen wenschen, buiten het huis hunner Ouderen, verre uit de oogen hunner Leermeesteren, naar hunne redelooze eigen lust teugelloos te leeven. Dit was de oorzaak van 't ongeluk des verlooren Zoons. Hierom wensche niemand uwer, de waakzaame, zorgvuldige, opvoeding zijner Ouderen en Meesteren wel dra te ontgaan! Volgt hunnen raad gaarne, en gelooft, dat ze verstandiger zijn dan gij zijt, wanneer ze u, somwijlen, een vermaak weigeren, het welke gij wenscht te genieten. Gij zult ze, ten eenigen tijde, deswegen zegenen, dat ze, gestadig, zo naauw agt op u gaven, en menigmaal zeer streng tegen u waren.

Is 'er onder hen, die dit leezen, een ontaart Kind, dan gaa dit in zig zelf en betere zig. Dan zal 't bij God genade vinden, en van zijne Ouderen vergiffenis erlangen.

Welgeaarte Kinderen! gij doet uwen Ouderen het grootste vermaak aan, door uw goed gedrag. Laat nimmer na dit te doen! Doet het steeds ijveriger; want gij hebt immers niets anders, waarmede gij dezen bezorgers en leidslieden uwer jeugd, hunne ontelbaare zorgen en bekommeringen over u, hunne aanhoudende poogingen, om u gelukkig te maaken, kunt vergelden’.